Trump’ın ‘işlevsiz’, Macron’un ‘beyin ölümü gerçekleşti’ dediği NATO’yu aktif halde kullanmaya hazırlanan Biden, ittifakı Rusya ve Çin’e karşı cepheye sürme arayışında. Zirvede Türkiye’nin NATO’ya bağlılığının önemi de vurgulandı.

NATO cepheye

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Belçika’nın başkenti Brüksel’deki Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) Dışişleri Bakanları Zirvesi’nden ittifakın ABD’nin küresel çıkarları doğrultusunda sahaya sürülmesi kararı çıktı. Göreve başlar başlamaz selefi Donald Trump’ın aksine NATO’ya yeni misyonlar biçen ABD Başkanı Joe Biden, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “beyin ölümü gerçekleşti” dediği NATO’yu daha da ‘canlandırarak’ sahaya süreceğini açıkça deklare etti.

ABD Dışişleri Bakanı sıfatıyla ilk kez Brüksel'deki ittifak karargâhına giden Anthony Blinken, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile toplantı düzenledi.

Brüksel’e ABD'nin NATO'ya sarsılmaz bağlılığını ifade etmek için geldiğini ifade eden Blinken, “ABD, öncelikle NATO'daki müttefikleriyle olmak üzere ittifaklarını yeniden inşa etmek ve bu ittifakı yeniden canlandırmak istiyor. Hiçbir ülke mevcut sınamalarla tek başına mücadele edemez. Transatlantik ittifak, geride bıraktığı iç bölünmeler döneminden daha güçlenerek çıkabilir. NATO'nun Çin'e ve yol açtığı meydan okumalara odaklanmasını garantiye almalıyız. Rusya konusunda keskin ve netiz” diye konuştu.

ALMANYA’YA UYARI

NATO üyesi Almanya’yı da Rus doğalgazı nedeniyle hedef alan Blinken, Rus gazını Baltık Denizi’nin altından Almanya’ya ulaştıran Kuzey Akım 2 boru hattının AB'nin kendi enerji çıkarlarıyla çeliştiğini iddia etti. Projenin iptalini isteyen Blinken, Ukrayna'ya zarar verdiğini ileri sürdüğü projeyle ilgili Alman yetkililerle konuşacağını kaydetti.

ABD’nin Afganistan'dan çekilme konusunu gözden geçirmeye devam ettiğini belirten Blinken, “NATO'daki müttefiklerimize danışacağız ve onları dinleyeceğiz, çünkü müttefikler böyle yapar. Afganistan'a birlikte gittik, birlikte intibak ettik ve doğru zaman geldiğinde birlikte ayrılacağız. Taliban'dan şiddeti düşürmesini ve uluslararası terör gruplarını desteklemeyi bırakmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.

ANKARA’YA MESAJ

ABD’nin ve İttifak’ın Türkiye ile ilişkilerine de değinen Blinken, şu ifadeleri kullandı: Ankara ile görüş ayrılıklarımızın olduğu bir sır değil. Ancak NATO, diğer anlaşmazlık konularının yanı sıra özellikle Doğu Akdeniz'de gerginliği azaltma konusunda ne kadar etkili bir rol oynadığını gösterdi. Türkiye'yi ittifaka demir atmış halde tutmakta ABD ve NATO'nun güçlü çıkarı var. NATO'da kalmak, uzun süreli ve değerli bir müttefik olan Türkiye'nin de çıkarına.” Stoltenberg de Türkiye konusunda bazı görüş ayrılıkları ve özellikle Rus yapımı S-400 hava savunma sisteminin tedarikinin yanı sıra Doğu Akdeniz'deki gelişmeler konusunda endişeler bulunduğunu vurguladı.

GENİŞLEME PLANI

Biden’ın göreve gelmesinin ardından NATO’nun daha aktif şekilde sahaya sürülmesinin ilk örneği 18 Şubat’ta görülmüştü. Üye ülkelerin Savunma Bakanları toplantısında NATO'nun Irak başta olmak üzere Ortadoğu'daki faaliyetlerini genişletme planı onaylanmıştı. Buna göre Irak'taki NATO güçlerinin 500'den 4 bine çıkarılmasını kararlaştırılmıştı.

BEYİN ÖLÜMÜ GERÇEKLEŞTİ

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 8 Kasım 2019’da yaptığı açıklamada NATO’nun “beyin ölümünün gerçekleştiğini” ve Avrupa ülkelerinin NATO'yu savunmak için artık ABD’ye güvenemeyeceğini belirttiği ifadeler kullanmıştı. Kısa süre sonra 29 Kasım’da Erdoğan, Macron'a sert tepki göstermiş ve "Macron, bak Türkiye'den sesleniyorum, NATO'da da söyleyeceğim, önce sen kendi beyin ölümünü bir kontrol ettir" demişti.