Nisan sonrası halk soluk alamayacak
Ekonomi Servisi
Merkez Bankası attığı adımlar faizleri zirveye yükseltti. Bankalar mevduat ve ihtiyaç kredisi faizlerini güncelledi. 100 bin TL ihtiyaç kredisinin 12 aylık geri ödemesi 150 bin TL'ye aştı.
CHP'li Toprak, "Nisan ayından itibaren haneler, soluk alamaz hale gelecek" dedi.
Geçtiğimiz hafta 1-3 aylık TL mevduat faizinde yıllık faiz ortalama yüzde 55,7'ye çıktı. Bir önceki hafta yüzde 53,63 düzeyindeydi.
Ticari kredi faizi yüzde 55,76'dan yüzde 58,5'e, ihtiyaç kredisi faizi yüzde 63,36'dan yüzde 76'ya yükseldi. İhtiyaç kredisine kredili mevduat hesapları da dahil edildiğinde faiz oranı ortalama yüzde 68 oldu. 100 bin liralık bir ihtiyaç kredisi için 12 aylıkta geri ödeme tutarı ortalama 30 bin TL'den fazla arttı. 2023’te 121 bin 440 liraya ödenen kredi, yeni faiz oranları ile 150 bin TL'yi aştı. Bu durum, dar gelirli yurttaşlar için geri ödemeleri neredeyse imkânsız hale getiriyor.
Özel bir bankanın 100 bin TL ihtiyaç kredisinin 12 aylık geri ödeme tutarı şöyle oldu:
Faiz oranı: %6,00
Toplam faiz: 57 bin 587,94 TL
Aylık taksit: 13 bin 132,32 TL
Toplam ödeme: 158 bin 62,84 TL
Yıllık maliyet oranı: %149,33
Tahsis ücreti: 575 TL
ASIL ETKİ SEÇİM SONRASI
Ekonomi yazarı Erdal Sağlam, konuyla ilgili analizinde, "Sürpriz faiz artışının ilk etkisini döviz rezervlerindeki erimenin durmasıyla hemen gördük. Kurlar üzerinde etkisini gösteren faiz artışının, mevduat ve kredi faiz oranlarına ne kadar etki edeceğini ise pazartesi gününden itibaren görmeye başlayacağız" ifadelerini kullandı. Sıkı para politikasının asıl etkisinin seçimden sonra görülmeye başlanacağını kaydeden Sağlam, "Ekonomide sıkı bir daralma süreci yaşamaya başlayacağız. Sıkı para politikasının en azından 2-3 yıl sürmesi gerekeceğini unutmamak gerek” dedi.
CHP İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak, faiz artırımını değerlendirirken, "Bu karar, rezerv satıp kuru baskılama çaresizliğinin tıkandığını, enflasyonun dizginlenemediğini, yüksek faize boyun eğildiğini gösteriyor. Tüm faizleri yukarı çekecek bu kararın ardından, parasal sıkılaştırma, krediye erişim ve kredi kartı harcamalarına daha sert kısıtlamalar kaçınılmaz” dedi. Çok ciddi mali disiplin, kamuda kapsamlı bir tasarruf içeren mali önlemler alınmadığı takdirde faiz artışının tek başına enflasyonla mücadele için yeterli olmayacağını belirten Toprak, "Faiz artışının etkisi kısa sürede sonuçsuz kalacak, maliyeti yüksek olacaktır. Yüksek faize rağmen kurların ve enflasyonun kontrolü zorlaşacaktır. Nisan ayından itibaren hanelerin ve işletmelerin soluk alamaz hale getirileceği bir süreç yaklaşıyor" görüşünü dile getirdi.