Nükleer tehlike giderek büyüyor
Nükleer savaş tehlikesi artarken SIPRI’nin raporu, nükleer silahlanmanın boyutlarını ortaya koydu. Raporda silahların yüzde 90’ının ABD ve Rusya’ya ait olduğu kaydedilirken, Çin’in nükleer gücündeki artış dikkat çekti.
Soğuk Savaş’tan bu yana nükleer savaş tehlikesinin en yüksek olduğu dönemde, devletler nükleer güçlenmeye hız veriyor. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) raporu, başta ABD ve Rusya olmak üzere nükleer güçlerin kullanıma hazır nükleer başlık sayısını artırdığını ortaya koydu.
SIPRI raporuna göre elinde nükleer silah bulunduran 9 ülke olan ABD, Rusya, Birleşik Krallık, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail’in 2022 yılında nükleer cephaneliklerini genişlettiği ve modernizasyonuna devam ettiği, modernizasyon ve geliştirme programlarına hız kazandırdığı kaydedildi.
TEHLİKELİ ARTIŞ
Ocak 2023 itibarıyla dünyada toplam 12 bin 512 nükleer savaş başlığı bulunduğu kaydedilen raporda, bunların 9 bin 576’sının potansiyel kullanım için depolarda hazır bulundurulduğu, kullanıma hazır nükleer başlık sayısında Ocak 2022’ye göre 86 artış olduğu belirtildi.
Raporda “Tahmini 3 bin 844 savaş başlığı, füzeler ve uçaklara konuşlandırılmış. Bunların ise neredeyse hepsi ABD ve Rusya’ya ait olmak üzere 2 bin tanesi yüksek operasyonel alarm durumunda, yani füzelere takılmış ya da bombardıman uçaklarının bulunduğu üslerde tutuluyor” denildi.
Nükleer savaş başlıklarının “konuşlandırılmış” ve “depolanmış” olarak ikiye ayrıldığı rapora göre toplamda ABD’nin 5 bin 244, Rusya’nın 5 bin 889, Birleşik Krallık’ın 225, Fransa’nın 290 nükleer başlığı bulunuyor. Nükleer güce sahip diğer ülkeler Çin, Hİndistan, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail’in konuşlandırılmış nükleer silahı bulunmuyor.
YÜZDE 90 ABD VE RUSYA’NIN
ABD ve Rusya’nın dünyadaki nükleer silahların yüzde 90’ını bulundurduğuna dikkat çekilen raporda “İki ülkenin nükleer cephaneliklerinin büyüklüğü 2022 yılında nispeten sabit kalmasına rağmen, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgalinden itibaren nükleer güçlerine dair şeffaflık azaldı” ifadeleri kullanıldı. SIPRI’nin raporunda Çin’in 2022’de nükleer silah sayısını 350’den 410’a çıkardığına dikkat çekilirken, bu artışın sürmesinin beklendiği kaydedildi. “Çin’in nükleer cephaneliğinde önemli ölçüde büyüme var” diyen SIPRI yetkilisi Hans M. Christensen “Bu eğilimi Çin’in ulusal güvenliğini korumak için gereken asgari nükleer güce sahip olma hedefiyle bağdaştırmak giderek zorlaşıyor” dedi.
RİSK ÇOK BÜYÜK
“İnsanlık tarihindeki en tehlikeli dönemlerden birine sürükleniyoruz” diyen SIPRI Direktörü Dan Smith ise şunları söyledi: “Jeopolitik gerilimin ve güvensizliğin arttığı, rakip nükleer güçlerin arasındaki iletişimin neredeyse kapandığı bu dönemde, yanlış hesaplama, yanlış anlaşılma veya kaza riski kabul edilemeyecek düzeyde fazla. Hükümetlerin jeopolitik gerilimleri yatıştırmak, silahlanma yarışını yavaşlatmak, çevresel sorunlar ve artan açlığın sonuçlarıyla başa çıkmak için işbirliği yollarını bulması hayati önem taşıyor.”