Oda oda kavga…
Oda ve borsa seçimlerinin ertelenmesi, Tayyip Erdoğan'ın süreci, partiyi organize etme işinden ayrı görmediğini gösteriyor
YAŞAR AYDIN yasaraydin@birgun.net @yasaraydinnn
364 oda ve borsanın seçimlerinin Nisan 2018 tarihine ertelenmesine dair hiçbir somut gerekçe sunulmazken tartışmalar tüm hızıyla devam ediyor. İlk erteleme Ankara Ticaret Odası için yapıldığında “Melih Gökçek operasyonuna karşı hamle” denildi. Ama kısa süre sonra sorunun sadece Ankara ile sınırlı olmadığı başta İstanbul olmak üzere neredeyse Anadolu'daki irili ufaklı tüm odalarda benzer sorunların yaşandığı ortaya çıktı.
Özellikle büyük kentlerde yaşanan tartışmanın göbeğinde de MÜSİAD'ın olması tartışmanın “siyasi” boyutu gözardı edilmeden AKP ile bağlantılı değerlendirilmesi gerektiğini gösterdi.
Oda ve borsalar AKP için ne ifade ediyor?
AKP'nin iktidara geldiği 2002 seçimleri öncesi o dönem çalıştığım aylık ekonomi dergisi için oda ve borsa başkanlarının eğilimini ortaya koyan bir anket çalışması gerçekleştirmiştik. Başta Anadolu'nun büyük illeri olmak üzere neredeyse birçok oda ve borsa yönetimi oylarının rengini açıklarken “AKP” dedi. Oda ve borsalar tüm AKP iktidarları boyunca temel taşıyıcı kolonlardan biri olma özelliğini sürdürdü. Bu nedenle 364 oda ve borsa, AKP için kendi haline bırakılmayacak kadar öneme sahip.
Kavganın tarafları kim?
Oda ve borsa yönetimlerinde Ege ve Trakya'da faaliyet sürdüren bir ikisi hariç- neredeyse tamamı AKP'li ya da AKP'ye yakın isimler var. Küçük bir Anadolu turunda bir çok AKP yöneticisinin aynı zamanda oda ve borsalarda da yöneticilik yapmaya devam ettiği görülür. Büyük kentlerin oda ve borsa yönetimleri Saray'a yakın isimlerin, hısım-akraba ve yerel yöneticilerin yakınlarının işgali altında. Bugüne kadar başta İstanbul, Ankara ve Kayseri gibi kentler olmak üzere tüm büyük oda seçimlerinde MÜSİAD belirleyici oldu. O zaman haklı olarak akla şu soru geliyor; herkesin AKP'li olduğu bir yerde kavganın tarafları kim?
Siyasi ve ekonomik rant
Seçimlerin ertelenme gerekçesini İTO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Çağlar'ın AKP'li çalışma arkadaşlarından duyduğu rahatsızlığa ya da Ankara için Gökçek'in hamlelerine bağlamak tek başına doğru olmayacaktır.
Birincisi AKP iktidarları boyunca oda yönetimlerinde olmanın önemli bir siyasi ve ekonomik rant alanına ulaşmayı kolaylaştırdığına dair bir genel kanı oluştu. İkincisi ise AKP içinde var olduğu bilinen ekiplerin iz düşümleri kavgalarını odalara taşımış durumdalar. Üstelik Gül ve Davutoğlu gibi isimlerin odalarda partide olduğundan daha çok etkiye sahip olduğu biliniyor.
Üçüncü bir ihtimalse AKP'liler içinde oluşan grupların iktidarı almak için farklı siyasi kesimlerle ittifak yapma ihtimali.
Oda ve borsa seçimlerinin 7-8 ay sonraya ertelenmesi AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan'ın süreci partiyi yeniden organize etme işinden ayrı görmediğini gösteriyor. Erdoğan bir yandan AKP'yi yeniden örgütlerken diğer yandan da oda ve borsaları şekillendirecek. Bu nedenle bir ertelemenin daha yaşanabileceği konuşuluyor. Ülkedeki tüm dinamiklerin 2019’da yapılması planlanan Başkanlık seçimi esas alınarak şekillendirilmeye çalışıldığı biliniyor, oda ve borsalarda yaşanan da bunun bir parçası. Kısacası Anadolu Kaplanları’nın yaşadığı krizin adı da AKP krizi.