Okulda açlık var
Gıda fiyatlarındaki artış dar gelirliler ve güvencesizler için sağlıklı beslenememe sorununu büyüttü. Hayat pahalılığı ise en çok da çocukları etkiledi.
BirGün Ankara
CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi’nin ‘Eylem planında sağlıklı beslenme, okulda açlık var’ adlı raporunda, okul öncesi öğrencilerinden üniversite öğrencilerine kadar çocukların önemli bir kısmının yetersiz ve sağlıksız beslenmesinin giderek arttığı bildirildi. Bu nedenle sağlıklı ve dengeli Ücretsiz Okul Yemeği Programı’nın (OYP) acil olarak uygulamaya geçirilmesi gerektiğine dikkat çekildi.
EYLEM PLANLARI BOŞ LAF
Okul Yemeği Programı ile okul terkinin ve devamsızlığın da önlenebileceğinin altı çizilen raporda, Milli Eğitim Bakanlığı’nın sağlıklı beslenme eylem planında ilköğretim ve lise öğrencilerinin bulunmadığı belirtildi. Bakanlığın okul yemeği programı, sadece okul öncesi bin 320 pilot okulda başlatıldı.
Öte yandan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın eylem planında da 2028’e kadar yalnızca ‘okul öncesi eğitim programlarında ücretsiz olarak sunulan beslenme hizmetlerinin yaygınlaştırılması’ hedefi konuldu. Ama Eylem Planı’nda ilköğretim ve liseler için ücretsiz “Okul Yemeği” projesinden söz edilmedi.
Sağlık Bakanlığı'nın da 2019-2023 Çocukluk Çağı Obezitesinin Önlenmesi İle İlgii Eylem Planı’nda yer alan 2020 yılında “Doğu ve Güneydoğu'da okul yemeği programının pilot/öncelikli uygulamasının yapılması, okul yemeği programının ülke genelinde yaygınlaştırılması” hedefi hayata geçmedi.
YETERSİZ BESLENME
Eylem planında bodurluğun ve kronik açlığın yüzde 5-10 oranında azaltma hedefi varken daha da arttı. Dünya Gıda Örgütü'nün 2022 verilerine göre, Türkiye'nin 82,3 milyonluk nüfusunun yüzde 18'ine denk gelen 14,8 milyon kişi yetersiz besleniyor.
Bireyin gereksinim duyduğu besin öğelerinin, protein, enerji, vitamin ve minerallerin yeterli miktarda veya dengeli bir şekilde alınamaması sonucu ortaya çıkan yetersiz beslenme oranının en yüksek olduğu il yüzde 20,6 ile Şırnak olarak belirlendi.
Birleşmiş Milletler’in 2023 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu ise Türkiye'de yetersiz beslenmenin yaygınlık oranını yüzde 2,5, beş yaş altı çocuklardaki bodurluk oranını yüzde 5,5 olarak gösterdi.
Okul yemeği uygulamasının önemi raporda şöyle ifade edildi:
Yoksul aileler için ekonomik bir avantaj oluşturabilir. Aileler, çocuklarını okula göndererek hem onların beslenme ihtiyaçlarını karşılamış olurlar hem de onlara eğitim fırsatı sağlarlar. Bu, ailelerin çocuklarını çalıştırmak yerine okula göndermelerini teşvik etmek konusunda önemli bir etkiye sahip olabilir.
Çocukların genel beslenme ve sağlık durumunu iyileştirebilir ve ilerleyen yıllarda yaşayacağı hastalıkların önüne geçerek sağlık harcamalarını azaltabilir. Dengeli ve düzenli yemekler, çocukların konsantrasyonunu, öğrenme yeteneğini ve akademik başarılarını artabilir. Çocukların okulda daha fazla zaman geçirmesi ve eğitim olanaklarından yararlanması teşvik edilir. Besleyici okul gıdaları okul kayıt oranlarını ortalama yüzde 9, okula devam oranlarını yüzde 8 artırmaktadır.