"Örgüt şüphesi" noterlik yolunu da kapatacak
AYM, "terör örgütü ile irtibatın" arabulucu, noter ve bilirkişi olmayı engelleyen OHAL düzenlemesinin iptali istemini reddetti. Karara muhalif kalan AYM üyeleri, “Düzenleme ile olağanüstü hal olağanlaşır. Anayasal demokraside bu durum kabul edilemez” dedi
Hüseyin Şimşek
Anayasa Mahkemesi, CHP’nin 2018 yılında çıkarılan ve terör örgütleriyle “iltisaklı veya irtibatlı” bulunanların noterliğe kabulünü, arabulucu ve bilirkişi olmasını engelleyen OHAL düzenlemesinin iptal istemini oy çokluğu ile reddetti.
31 Ocak 2018 yılında Resmi Gazete’de yayımlanan 7069 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun ile soyut gerekçelerle kişilerin mesleklerine başlatılmaması hüküm altına alındı. Yasada, noterliğe, arabuluculuğa ve bilirkişiliğe başlayacak kişilerin “terör örgütleri ile irtibatının ve iltisakının olamayacağı” yer aldı.
İltisaklı ve irtibatlı kavramlarının soyut gerekçelere dayandığını ifade eden CHP TBMM Grubu, düzenlemenin iptali için AYM’nin kapısını çaldı. Başvuruda, irtibat ve iltisak kavramlarının içeriğinin belirsiz ve öngörülemez olduğu, kuralların sadece OHAL süresince uygulanmakla kalmayıp sürekli nitelik taşıdığı, kamu hizmetine girme hakkına müdahale teşkil ettiği ve bu müdahalenin temel hak ve özgürlüklerin sınırlanmasına ilişkin ölçütlere uygun olmadığı belirtildi.
Karar için toplanan AYM, oy çokluğu ile başvuruyu reddetti. 14 üye iptal talebinin reddine karar verirken iki üye karara muhalif kaldı. İptal talebinin gerekçesinde, “Kurallar uyarınca söz konusu mesleklere alınmamasını haklı kılacak nitelikte olgusal temele sahip olan bağlantıların iltisak ve irtibat olarak değerlendirilmesi gerektiği açıktır. Kuşkusuz bu değerlendirme, cezai sorumluluğun bulunup bulunmadığından bağımsız olarak sadece kişinin belirtilen görevlere alınmasının uygun olup olmadığı yönünde yapılacak bir incelemeden ibaret olacaktır” ifadelerine yer verildi.
OLAĞANÜSTÜ HAL OLAĞANLAŞIR
Düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğunu bildiren ve iptali yönünde oy kullanan AYM üyeleri Engin Yıldırım ve Celal Mümtaz Akıncı ise hazırladığı muhalefet şerhinde, “Kural sadece olağanüstü hal süresince uygulanacak bir düzenleme olmayıp sürekli bir nitelik kazanmıştır. İrtibatlı ve iltisaklı kavramıyla somut olarak neyin veya nelerin anlaşılması gerektiği konusunda belirsizlik, muğlaklık olmadığı söylenemez. Olağanüstü halde öngörülen esnekliğin olağan dönemde de sürdürülmesi olağanüstü halin olağanlaşması gibi insan haklarına saygılı bir anayasal demokrasi için kabul edilemez bir duruma neden olacaktır” ifadeleri kullanıldı.