Ötekileştirilen karakterlerin sesi Ursula 90 yaşında

İMRAN GÖKÇE ŞAHİN

Fantastik edebiyatın tartışmasız en büyük isimlerinden biri olan Ursula K. Le Guin 90 yaşında! Türkiye’de de özellikle Mülksüzler kitabı ve Yerdeniz serisiyle bilinen Ursula K. Le Guin, 1929’da Amerika’da doğdu. Yazar kimliğinin yanı sıra feminist bir aktivist olan Ursula yazmaya başladığında Amerikan edebiyatı, özellikle de bilimkurgu sahası, erkeklerin egemenliği altındaydı. Birçok bilimkurgu romanının merkezinde kurtarıcı ve ilah kimlikleriyle görülen erkek karakterler varken, kadın karakterler genellikle yüzeysel, derinliği olmayan ve işlevsel bir biçimde yazılıyordu. Ursula ise bilim kurguya yeni bir rota çizerek kendisini takip edecek yeni nesle de daha eşitlikçi bir yol göstermiş oldu.

Büyünün kendisini her toplumda var ettiğini düşünen Ursula’nın edebiyat kanonundaki yeri, “Bir kadının kurmaca yazması için parası, bir de kendine ait bir odası olmalı” diyen Virginia Woolf’un sözlerinin ne denli haklı olduğunun bir kanıtı.

Edebiyattaki eril tahakkümü, “Eğer yazdıklarının ciddiye alınmasını istiyorsan evlenip çocuk sahibi olma, en önemlisi de sakın ölme. Eğer mutlaka öleceksen de intihar et. Ancak bunu onaylarlar” sözleriyle eleştiren Le Guin, ölümünden sonra bile gelecek nesillerin yolunu aydınlatmaya ve varlığıyla patriarkal düzenin ötekileştirdiği karakterlerin sesi olmaya devam ediyor.