Ozon tabakasından sevindiren haber
BM destekli uzmanların araştırmasından sevindirici sonuç geldi. İyileşme yolunda olan ozon tabakası 40 yılda eski haline gelebileceği ve milyonlarca kanser vakasının önlenebileceği kamuoyuyla paylaşıldı.
Haber Merkezi
Dünya'nın geleceğine ilişkin hemen her gün yeni bir felaket haberiyle karşılaşıyoruz. İklim krizi, kuraklık, deniz kirliliği, kirli havanın yarattığı hastalıklar. Bu kez tersi gerçekleşti. Birleşmiş Milletler (BM) destekli uzmanlar, 4 yıllık inceleme sonucuna göre ozon tabakasının iyileşme yolunda olduğunu açıkladı.
‘Ozon İncelten Maddelere İlişkin’ alınan önlemleri içeren değerlendirme raporuna göre Montreal Protokolü işe yaradı. Ozon tabakasını incelten maddelerin yaklaşık yüzde 99'u kullanımdan kaldırıldı.
Üst stratosferdeki ozon tabakasında kayda değer iyileşme ve insanların, güneşten gelen zararlı ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalmasında azalma olduğunun altı çizildi. Bilindiği gibi Uv ışınları kansere yol açıyor.
Raporda “Mevcut politikalar devam ederse ozon tabakası Antarktika'da 2066, Kuzey Kutbu'nda 2045'te ve dünyanın geri kalanında 2040 yılına kadar 1980 değerlerine ulaşabilir. Özellikle 2000 yılından itibaren Antarktika’daki ozon deliğinin yavaş yavaş iyileşme yolunda olduğu görülüyor" denildi.
Raporda bazı Hidroflorokarbonların (HFC'ler) üretim ve tüketiminin aşamalı olarak azaltılmasını içeren ve 2016’da yapılan değişikliğin sonuçlarının da olumlu olduğu vurgulandı. "Bu değişikliğin 2100 yılına kadar 0,3 ile 0,5°C arasındaki bir ısınmayı önleyeceği tahmin edilmekte” açıklaması yapıldı.
BM’İN KURULUNDA KİMLER VAR?
BM destekli uzmanlar kurulunda Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), Ulusal Havacılık ve Uzay İdaresi (NASA) ve Avrupa Komisyonu’ndan bilim insanları yer aldı.
***
MONTREAL PROTOKOLÜ NEDİR?
1970’li yıllarda ozon tabakasının incelmeye başladığı tespit edildi. “Ozon Tabakasının Korunmasına Dair Viyana Sözleşmesi” 1985 yılında kabul edildi. Sözleşmeyi takiben, 1987’de ozon tabakasını incelten maddelerin kullanımının ve üretiminin kontrol altına alınmasını sağlamak üzere, “Montreal Protokolü” kabul edildi. 1989’da uygulanmaya başlandı. 196 ülkenin taraf olduğu bu protokol, çevre konusunda oluşturulmuş en başarılı çok taraflı anlaşma olarak kabul edilmekte.