Patrona kıyak yine gündemde

YILMAZ DEMİR

Hükümet, Torba Yasa’nın maden işçilerine tanıdığı hakların bir kısmı daha yürürlüğe girmeden, maden kapatan patronlar lehine düzenlemelerin TBMM’ye sunulacağını açıkladı.
Patronların fiili lokavt uygulaması sonucu binlerce maden işçisinin işsiz bırakılmasının ardından; Torba Yasa’da maden patronlarına ‘kıyak’ sağlayan, kamuoyunun tepkisi üzerine son anda yasa metninden çıkarılan madde yeniden gündemde. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, rödovans sözleşmesine ilişkin ihale şartları değiştiğinde ortaya çıkan maliyet artışının devlet kasasından ödenmesine olanak sağlayan önergenin, muhalefetin itirazları üzerine geri çekildiğini söyledi.

BUGÜNÜ GÖRMÜŞ
Torba Yasa’nın Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeleri sırasında, hükümet önerge vererek tasarıya bir madde eklemişti. Bu maddeye göre, TKİ’nin rödovans sözleşmesi imzaladığı 9 sahada, aralarında 301 işçinin yaşamını yitirdiği Eynez ocağını işleten Soma A.Ş.’nin de bulunduğu şirketlerin yaklaşık 250 milyon TL’yi bulacak maliyet artışları devlet tarafından ödenecekti. Madde, muhalefetin itirazlarına karşın komisyondan geçti, ancak kamuoyunda oluşan tepkiler sonucu Genel Kurul’da tasarıdan çıkarıldı.
Bugün yaşanabilecekleri gördükleri için bu önergenin hazırlandığını anlatan Yıldız, maden kapatmaların gündeme gelmesi ile bu düzenlemenin yapılmasının zorunlu olduğunu iddia etti. Böylelikle maden kapatmalar sonrası inandırıcılığı sorgulanan patronlar ile “Biz Torba Yasa’yı işçilerimiz için hazırladık’’ diyen Hükümetin asıl niyeti bir kez daha ortaya çıkmış oldu.

MUHALEFET YALANLADI
Taner Yıldız’ın “sorumluluk muhalefetin” açıklamasının ardından CHP Ankara Milletvekili, Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Bülent Kuşoğlu, dün bir basın toplantısı düzenleyerek Yıldız’ı yalanladı. Kuşoğlu, şöyle konuştu: “Madencilerle ilgili fiyat farkı maddesi Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçmiş, Genel Kurul’da benim madde üzerinde yaptığım konuşma sonrası Grup Başkanvekili Nurettin Canikli ve arkadaşlarının verdiği önerge üzerine, iktidar ve muhalefete mensup milletvekillerinin oy birliği ile reddedilmiştir.”

‘TTK GÜNDEME GELMEDİ’
Kuşoğlu, önergenin neden reddedildiğini ise şu sözlerle anlattı: “Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Bakanlığın fiyat farkı maddesi ile ilgili getirdiği tüm örnekler TKİ Genel Müdürlüğü ile sözleşme yapmış Soma’daki maden işletmeleriyle ilgiliydi, TTK Genel Müdürlüğü ile değil. TKİ ile sözleşmesi olan Soma yöresindeki şirketlerde Çalışma Bakanı Çelik’in de açıkladığı üzere aşırı üretim ve aşırı kazanç mevcut. Verilen işler yasal değil ve en az 4 milyar TL yolsuzluk var. Dolayısıyla TKİ ile anlaşmalı firmalarda fiyat farkı maddesine gerek yoktur ve Genel Kurul maddeyi bu nedenle reddetmiştir.”

TTK ile rödovans sözleşmesi yapan firmaların durumunun ise farklı olduğunu belirten Kuşoğlu, “TTK’den iş alan Zonguldak’taki 22 maden sahası ve burada çalışan işçiler komisyonda ve genel kurulda Enerji Bakanlığı’nca asla gündeme getirilmedi. Gündeme getirilen TKİ’den haksız, usulsüz şekilde iş alan Soma’daki işletmelerdi. Galiba Sayın Bakan kendisine bağlı kömürle ilgili iki farklı kurum bulunduğunun ve bunların maliyetleri arasında da önemli farklar olduğunun farkında değil” dedi.

***

Çelik’ten patronlara sitem

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, dün bir açıklama yaparak, maden ocaklarını kapatan, işçileri işten çıkaran maden patronlarını eleştirdi. Çelik, “Ekim ayında Meclis açılıyor. Eğer siz ilgili Enerji Bakanlığı’yla bir anlaşma yaptıysanız ve gerçekten de o anlaşmaya aykırı şekilde sizin maliyetlerinizi etkileyen bir tablo ortaya çıkıyorsa hükümet olarak biz, bunun giderilmesi konusunda tabii ki çalışma yapacağız. Ama henüz patronların kasasına, kesesine bir kuruş olumsuz bir şey yansımayan bir atmosferde diyor ki: ‘Ben, işçiyi kapıya koydum’. Bu ahlaki değil, açık söylüyorum. Kanun çıkmış, 10 gün olmuş, ‘İşçi buradan 500 lira fazla alacak, bir gün eksik çalışacak, o halde biz de işçiyi kapıya koyalım’ gibi bir yaklaşımı kabul etmek mümkün değil” dedi.