Plansızlık insanları enkaz altında bıraktı

Olumsuz hava koşulları, karayollarının kapanması, havaalanlarının zeminlerinin kırılması ve koordinasyonsuzluk; yardımların, arama-kurtarma ekiplerinin deprem bölgelerine ulaşamamasına neden oldu. Madenciler, mağaracılar başta olmak üzere arama kurtarma işinde uzman kişiler, deprem bölgelerine taşınamadı. Depremzedeler birçok ilde kendi başlarına bırakılırken, yakınlarını enkaz altından çıkarmaya çalıştı. Sosyal medyada yüzlerce kişi, eş ve dostlarının enkaz altında kaldığı ve kurtarma çalışmalarının başlamadığını belirterek isyan etti. Yetkililer, hasarlı evlerinize dönmeyin dese de geceyi geçirecek bir planlama eksik.

Peş peşe yaşanan büyük depremlerin ardından ülke teyakkuza geçti. AFAD, Kızılay yardım çağrısı yaptı. Ancak depremzedeler birçok bölgede yalnız bırakıldı. Sosyal medyadan yüzlerce kişi, vekiller, meslek odaları yardım çağrısı yaparak birçok bölgeye arama-kurtarma ekibi gelmediğini belirtti.

TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu (İKK) Sekreteri Alican Çetinkaya, kent merkezinde çok sayıda binanın ağır hasarlı olduğunu ve 20 civarında da binanın yıkıldığını belirtti. Çetinkaya şunları söyledi: “Kentte tam anlamıyla bir kaos ortamı var. Bir hazırlıksız yakalanma durumu söz konusu. Kamu kurumları ne yapacağını bilmiyor. Çevre illerden ekipler geldi. Son artçılardan sonra kurtarma ekipleri geri çekildi. Kent içerisinde trafik allak bullak. Bu da yaralıların hastaneye ulaştırılmasında sorun yaratıyor.”

MADENCİLER TEYAKKUZDA

CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Türkiye Taşkömürü Kurumu’nda 500 arama kurtarma görevlisinin şuana kadar sadece 85’inin yola çıkarıldığını duyurdu. Yavuzyılmaz, “Bu kurtarma ekiplerinin harekete geçebilmesi için AFAD’ın resmi talebi ve onayı gerekiyor. Madenciler hazır, AFAD neyi bekliyor. Zaman daralıyor” ifadelerini kullandı.

HATAY YARDIM BEKLİYOR

CHP Hatay Milletvekili İsmet Tokdemir de bölgeye arama kurtarma ekibi gönderilmesi için çağrı yaptı: “Arama kurtarma ekipleri yetersiz. Enkaz altında on binlerce vatandaşımız var. Bir dakikanın bile önemli olduğu bir durumu yaşıyoruz.”

İskenderun’da da durum farklı değil. Hatay’a ve İskenderun’a AFAD ekiplerinin gönderilmediğini belirten CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin, “Cenazelerimiz kaldırımda” dedi. Şahin, kentin durumuna ilişkin şunları ifade etti: “AFAD buraya gelmedi. Bu saatten sonra enkaz altında kalanları kaybettik demektir. İskenderun'da 32 bina çöktü. 8 saati geçti ve henüz bir çalışma yapılmıyor. AFAD buraya gelsin. Yeter artık. İnsanlar ağlıyor. Toplanma merkezlerinde korunaklı yerler yok.”

EKMEĞE İHTİYAÇ VAR

Evrensel’e konuşan İskenderun Belediyesi’nde görevli Yusuf Dağlı, “Enkaz çalışması yapılabiliyor ama bir hengame söz konusu. Temel gıdaya ihtiyaç var. Çoğu fırın kapalı, ekmeğe ihtiyaç var. Elektrik yok, telefonlar için powerbank, çadır acil ihtiyaçlarımızdan” dedi.

MARAŞ YALNIZ BIRAKILDI

İkinci depremin merkezi Maraş’ın Elbistan’da halk yalnız bırakıldı. Elbistan Doğayı ve Hayatı Koruma Platformu’ndan Mehmet Dalkanat yaşadıklarını şöyle aktardı: “İkinci depremle birlikte Elbistan’ın yarısı çöktü. İkinci depremde sadece benim gözüm gördüğüm 15 bina yıkıldı. Burada devlet yok, AFAD diye bir şey yok. Koordinasyon sıfır. Herkes kendi imkanlarıyla bir şeyler yapmaya çalışıyor. Herkes yakınlarına ulaşmak için çabalıyor.”

Maraş’ın Pazarcık ilçesi Ördekdede Mahallesi’ne hiçbir yardım kuruluşunun gelmediğini belirten Avukat Sercan Aran, da “Akşam oldu ve halen Pazarcık Ördekdede Köyü’ne hiçbir yetkili kurum ulaşmamış. Akşam oldu ve bu insanlar aç, susuz yardım bekliyorlar” dedi.

SES VAR, YARDIM YOK

Malatya'da arama kurtarma çalışmalarına yardım eden CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Malatya Valisi Hulusi Şahin’den “Temelli Caddesi’nde Aslanlar Sitesi var. İki blokta seslerde geliyor, hiç kimse yok. AFAD gelmez mi? Sesleri duyuyorum” diyerek yardım istedi.

İYİ Parti Genel Sekreteri Uğur Poyraz, Antep’in İslahiye ilçesine bağlı Fevzipaşa Mahallesi Fevzipaşa Merkez cami mevkiinde yapılan arama kurtarma çalışmalarına destek istedi: “Buradaki vatandaşlar ellerinden geldiğince bu işi çözmeye çalışıyorlar ancak resmi yetkililer buraya ulaşmamış bütün resmi yetkilileri buraya bekliyoruz. Göçük altında şu an bulunduğumuz binada bir anne oğul var, arkadaki binada bir kadın ve önündeki binada bir genç var. Benzer durumda 8-10 bina daha var. En azından bir makine ve ekipmanla bir yetkili ekibin gelmesi acil ve önemli.”

EKİPTE PLANLAMA YOK

Diğer illere kıyasla daha az binanın çöktüğü Adana’da dahi arama-kurtarma çalışmalarında koordinasyon eksikliği yaşandı. Kurtarma çalışmalarını takip eden Gazeteci Armağan Kabaklı, “Arama kurtarma ekiplerinin çalıştığı sırada gerçekleşen ikinci depremle kaos ortamı oluştu. Arama kurtarma çalışmalarında disiplinsizlik ve koordinasyonsuzluk söz konusu. Valilik ve AFAD, hasarlı binaları girmeme konusunda yurttaşları uyarıyor ancak, dışarıda kalan insanları ne yapacağı belirsiz. Bir yer göstermediler. Belediyelerin açtığı emekli ve dinlenme alanları var ancak onlar da yetersiz kalıyor” dedi.

***

AFAD’IN İTİRAFI

AFAD, Düzce depremine ilişkin hazırladığı Etki Analizi Raporu’yla, sağlıklı bir kriz yönetim yapamadığını itiraf etmişti. Raporda, 7,2 büyüklüğünde bir deprem senaryosuna göre kurgulanan Türkiye Afet Müdahale Planı’nın (TAMP), 5,9 büyüklüğündeki depremde dahi uygulanamadığı belirtmişti. Raporda, 3 öğün yemeği dağıtamadığını, çadır konusunda büyük sıkıntılar yaşandığını itiraf eden AFAD, depremzedeleri suçlamıştı.