Roma’da görüşme ülkeyi karıştırdı

DIŞ HABERLER SERVİSİ 

İç karışıklıklar ve şiddet olaylarının gölgesindeki Libya’da şimdi de diplomatik olarak tanımadığı İsrail’le görüşme krizi patlak verdi. İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen’in Libya Dışişleri Bakanı Necla el-Manguş’la görüştüğünü açıklaması ülkeyi karıştırırken, Manguş açığa alındı. 

İsrail Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, geçen hafta İtalya’nın başkenti Roma’da iki bakan arasında “tarihi bir toplantı yapıldığı” belirtildi. Açıklamada ifadelerine yer verilen Bakan Cohen, “İsrail ile Libya arasındaki ilişkide ilk adım” olarak tanımladığı görüşmede “iki ülke arasındaki ilişkilerin büyük potansiyeli” üzerinde durduklarını kaydetti. 

Görüşme haberinin ardından başta başkent Trablus olmak üzere birçok şehirde protesto gösterileri düzenlendi. Trablus’taki Dışişleri Bakanlığı önünde toplanarak Manguş ve İsrail aleyhine slogan atan Filistin bayraklı protestocular, lastik yakarak yolları kapattı. 

BAKAN AÇIĞA ALINDI 

Gelişmelerin ardından Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Manguş’u görüşme nedeniyle açığa alarak hakkında soruşturma başlattı. Libya Başkanlık Konseyi Başkanlığı, hükümetten görüşmeye ilişkin açıklama talep etti. Başkanlık Konseyi Başkanlığı Sözcüsü Necva Vehibe, görüşmenin Libya’nın dış politika sabitleri ile örtüşmediğini kaydederek, hükümetten görüşme nedeniyle bütün yasal adımlarının atılmasının istendiğini söyledi. Tobruk kentindeki Temsilciler Meclisi ise, “Libya’nın ulusal sabitlerine karşı işlediği hukuki ve ahlaki suçu tartışmak için” milletvekillerini olağanüstü toplantıya çağırdı. 

BAKANLIK'TAN SAVUNMA 

Libya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise “gayrıresmi, hazırlıksız bir toplantı” olduğu ve “herhangi bir tartışma, anlaşma ve istişare” içermediği kaydedildi. Bakanın “İsrail’in varlığını temsil eden herhangi bir tarafla görüşmeyi reddettiği hükümetin yaklaşımı doğrultusunda kararlı olduğu” kaydedilen açıklamada “Filistin halkına tutumun sağlam olduğu” belirtildi. 

Libya İç Güvenlik Teşkilatı ise açığa alınan Manguş’a seyahat yasağı getirildiğini belirtti. Teşkilat, Manguş’un Türkiye’ye gittiği gibi haberlerini de yalanladı. 

İsrail’de ana muhalefet lideri ve eski Başbakan Yair Lapid ise görüşmenin Bakanlık tarafından sızdırılması ve bunun Libya’da krize neden olmasının ülkesi için “ulusal bir rezalet” olarak nitelendirerek Bakanlıkta yetki karmaşası ve zafiyet olduğunu savundu. 

İSRAİL’İ TANIMIYOR 

Kuzey Afrika ülkesi Libya, İsrail'i tanımıyor ve Tel Aviv ile diplomatik ilişkileri bulunmuyor. Libya pasaportunda "işgal altındaki Filistin toprakları (İsrail) dışında bütün ülkelere gidebilir" notu bulunuyor. Ayrıca Libya’da İsrail ile ilişki kurmak kanunen yasak. 

*** 

‘Toplantı planlıydı’ iddiası 

Roma’da gerçekleşen görüşmeye ilişkin tartışmalar sürerken, İtalya ve İsrail basınında görüşmenin önceden planlandığı haberleri yer aldı. İtalyan La Republica’nın haberinde iki ülkenin 1965’ten bu yana diplomatik ilişkisinin bulunmadığı hatırlatılarak “Tarafsız ve gizli bir yerin seçilmesi anlaşılabilir. İtalyan hükümetinin uzun arabuluculuğu ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani'nin gözetimi sayesinde bu görüşme yapıldı” denildi. Corriere della Sera gazetesi de Roma’daki görüşmenin ilk yaklaşma olmadığını aktardı. İsrail’in Yediot Ahronot gazetesi ise İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde görüşmenin “en üst düzeyde koordine edildiğini ve ilan edilmesi konusunda önceden anlaşmaya varıldığını” yazdı. Haberde, görüşmenin Başbakan Binyamin Netanyahu’nun bilgisi dâhilinde gerçekleştiği kaydedildi. İsrailli Kamu Yayın Kuruluşu (KAN) ise “son aylarda başka görüşmelerin de gerçekleştiğini” öne sürdü.