Sağ siyaset denklemi kırıldı
Seçim yalnızca AKP ve MHP için hezimet olmadı. İYİ Parti, Gelecek, DEVA, DP ve Saadet de adeta birer siyasi enkaza dönüştü. Bu tablonun arka planında ise yoksulluğa sürüklenen halkın sağ siyasete itirazı var.
Mehmet Emin KURNAZ
İktidarın büyük yıkım yaşadığı yerel seçimlerin ardından Türkiye siyaseti yeni bir sürece evriliyor. Kimlik temelli, sağ politikaların belirleyici olduğu politik denklem kırıldı. Değişim iddiasıyla yola çıkan CHP yüzde 25’e hapsolan cam tavanı aşarak yüzde 37,77 ile birinci parti haline gelirken sağ partiler ise hezimet yaşadı. Geçim sıkıntısı ve yoksullukla boğuşan milyonlar, en başta iktidar ortakları AKP ve MHP’yi cezalandırdı. Ancak sağ siyasetin çöküşü onlarla da sınırlı kalmadı.
Üçüncü bir yol açacağı iddiasıyla eksen değiştiren, ancak iktidardan çok muhalefete yüklenen İYİ Parti yerle yeksan oldu. Meclis’te 39 milletvekiliyle temsil edilen Gelecek, DEVA, Saadet ve Demokrat Parti adeta ise siyasi birer enkaza dönüştü. Ne sıçrama gerçekleştireceği iddia edilen Zafer Partisi ne de Muharrem İnce’nin Memleket Partisi varlık gösterebildi. Oylarını artıran tek sağ parti AKP’den kopan bazı muhafazakarların adresi Yeniden Refah Oldu.
İYİ PARTİ: İl bazında yalnızca Nevşehir’i kazanabildi. 24 ilçe ve 4 beldede birinci oldu. Türkiye genelinde yüzde 3,4 oy alabildi. 2019’da oy oranı yüzde 7,2 olarak ölçülmüştü. Akşener, 28 Mayıs sonrası partide 180 derece eksen değişikliğine gitti. İttifak siyaseti hedef tahtasına konuldu. İktidardan çok muhalefete yüklenen Akşener’in 14 Mayıs öncesi masayı devirerek Cumhurbaşkanlığı için teklif götürdüğü İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ile ABB Başkanı Mansur Yavaş’a yönelik hakarete varan sözleri büyük tepki çekti. İktidardan çok muhalefete yüklenen Akşener, tabanını yaratmaya çalıştığı gerilim üzerinden konsolide etmeye çalışsa da başaramadı. Sosyal medyada “Akşener İstifa” çağrıları yapılırken Akşener seçimin ertesi günü açıklama yaparak “olağanüstü seçimli kongreye gideceklerini” duyurdu. Görevinden istifa eden İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Prof. Dr. Bilge Yılmaz da Akşener’e istifa çağrısında bulundu.
GELECEK PARTİSİ: CHP listelerinden girdiği Meclis’te 10 milletvekili ile temsil edilen, Altılı Masa’nın bir diğer birleşeni olan ve eski Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun kurduğu Gelecek Partisi yurt geneli oyların yüzde 0.07'sini aldı. İlk kez kendi logosuyla seçime giren parti, sadece 34 bin oyda kaldı. 2022 yılında partisinin Konya İl Başkanlığında konuşan Davutoğlu “Anadolu'ya çıkarım ve sadece Esselamun Aleyküm derim bütün Anadolu'yu ayağa kaldırırım” demişti. Davutoğlu'nun ve Gelecek Partisi'nin sosyal medya hesaplarında seçim sonuçlarına dair şu ana dek açıklamama olmaması da dikkat çekti.
DEVA PARTİSİ: Gelecek gibi CHP listelerinden Meclis’e 14 milletvekili sokan, Ali Babacan’ın kurduğu DEVA Partisi de kimseye deva olmadığını gösterdi. Adıyaman’dan bir ilçe belediyesi kazanan DEVA, ülke genelinde 0,20 oy alırken seçime dair açıklama yapan Babacan, “Alınan sonuçların incelikli bir değerlendirmesini yapacağız. Partimiz adına bizi memnun etmeyen bir sonuç elde ettik” diye konuştu.
SAADET PARTİSİ: AKP’den kopan muhafazakar seçmen için adres olacağı beklentisi karşılık bulmayan Saadet Partisi de bu seçimde varlık gösteremedi. Meclis’te CHP listesinden 9 vekil sokan parti bu seçimde yalnızca Giresun’un Çanakçı ilçesini kazabildi. Saadet’in oy oranı ülke genelinde yüzde 0,9 olarak ölçüldü.
DEMOKRAT PARTİ: Altılı Masa’nın en etkisiz görünen partisi yüzde 0,14 oy alabildi. Partinin Meclis’e CHP listesinden soktuğu üç milletvekili bulunuyor.
ZAFER PARTİSİ: Seküler milliyetçi tabanın adresi olarak gösterilen ve seçim öncesi ciddi bir sıçrama yaratacağı iddia edilen Zafer Partisi de seçimde hiç belediye kazanamadı. Genel Başkan Ümit Özdağ’la birlikte, milliyetçi, ayrımcı popülist söylemlerle adından söz ettiren partinin toplam oyu yüzde 1,73 olarak ölçüldü.