Saldırılar sonrası Taliban’la ortaklık

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Kabil Havalimanı'nda 13'ü ABD askeri, 28'i Taliban üyesi 170 kişinin katledildiği bombalı saldırı ABD ve Taliban arasındaki ilişkileri güçlendirdi. ABD'nin Afganistan'da adım adım iktidarını meşru kıldığı Taliban artık "terörle mücadele"de de müttefiki haline geldi. Havalimanına yapılan saldırının faili olarak ortaya çıkan şaibeli örgüt IŞİD-Horasan grubuna karşı önceki gün Nangahar eyaletinde ABD öncülüğündeki insansız hava aracıyla yapılan saldırıda katliamı planlayan elebaşlarından birinin öldürüldüğü açıklandı.

FAYDALI İLİŞKİ

ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) komutanı General Kenneth McKenzie, ABD ile Taliban arasında Horasan grubuna ilişkin istihbarat paylaşımı yapıldığını açıklayarak "Bu istihbaratın versiyonlarını Taliban'la paylaşıyoruz, onlar gerçekten baskınlar yapıyor. Olası saldırıların bazılarını engellediklerini düşünüyoruz" açıklaması yaptı. McKenzie, iki tarafın da 31 Ağustos'a kadar tahliyelerin tamamlanmasıyla ilgili ortak bir amacı paylaştığını söyleyerek "Bu ortak amacı uyumlu tuttuğumuz sürece birlikte çalışmak faydalı" ifadelerini kullandı. Taliban'dan da ABD'ye yapılan ortaklık teklifi dikkat çekti. Washington Post gazetesinin haberine göre, Taliban yöneticileri ABD’den askerleri tahliye ettikten sonra Afganistan’daki diplomatik varlığını sürdürmesini istedi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Taliban, çeşitli ülkelerin Afganistan'daki diplomatik varlıklarını sürdürmelerini istediklerini açıkça belirtti" diye konuştu.

İSİM LİSTESİ KRİZİ

Afganistan'dan Batılılar arkalarına bakmadan kaçarken geride kalan Afganistanlıların hayatını da tehlikeye atmaya devam ediyor. ABD'li haber sitesi Politico'ya göre, Washington, Kabil Havaalanı'na girişine izin verilmesi için ABD'lilere çalışan Afganların isim listesini Taliban'la paylaştı. ABD Başkanı Joe Biden ise basın toplantısında gazetecilerin, Politico'nun haberini sorması üzerine, "ABD'nin Taliban'a isim listesi verdiği bazı durumlar olduğunu" söyleyerek skandalı doğruladı. İngiltere'nin Kabil Büyükelçiliği ekibinin de tahliye edilirken kendileri için çalışan Afganların bilgilerini elçilik binasında bıraktığı ortaya çıktı.

HÜKÜMETE TEPKİ

The Times'ın haberine göre, İngiliz büyükelçiliği yerleşkesine giren Taliban militanlarının yedi Afganistan vatandaşının iletişim bilgilerini bulduğu ve bu Afganlardan bazılarının tahliye edilemediği aktarıldı. Ülkeden tahliye işlemlerini sonlandıran İngiltere'nin Kabil Büyükelçiliği'nin Twitter hesabını da apar topar kapatması dikkat çekti. İngiltere'nin Muhafazakar Parti hükümetinin Afganistan'daki tahliyelerle ilgili kriz yaşaması muhalefetin tepkisini çekti. İşçi Partisi lideri Keir Starmer, "Hükümetin Afganistan'daki tahliyelerle ilgili planlamaları tamamen başarısızlık örneği. Afganistan'dan binlerce kişiyi çıkarmak için bir strateji geliştirilmeli ve temel yardımları sağlamak için Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileriyle birlikte çalışmalı" açıklaması yaptı. İşçi Partisi'nin gölge Dışişleri Bakanı Lisa Nandy ise "Büyükelçilikteki hassas malzemelerin imhası ve güvenli bir şekilde tahliye yapılması en büyük öncelik olmalıydı. Hükümet, bize zarar vermek isteyenlerin eline başka hangi hassas malzemelerin düştüğünü acilen tespit etmeli" diye konuştu.

UMUTLAR TÜKENDİ

Öte yandan, ABD'den Kabil Havalimanı'na yönelik yeniden "terör saldırısı" uyarısı yapılırken ve tahliye operasyonları giderek azaltılırken havalimanı civarında binlerce kişinin bekleyişi devam ediyor. Almanya merkezli yayın Deutsche Welle'in haberine göre, ABD ve NATO ülkeleri askerlerinin Afganistan'dan tamamen çekileceği 31 Ağustos'a günler kala Kabil Havalimanı çevresinde beklemeyi sürdürenlerin yaklaşık 5 bin kişi olduğu belirtildi.
Almanya ordusunun bünyesinde yer alan Afganistan Yerel Personel için Yardım Ağı Derneği Başkanı Marcus Grotian, orduya destek olan Afganistan vatandaşlarının artık ülkeden çıkarılmasının imkansız olduğunu söyledi.

Tahliye edilmeyi bekleyenlerin "büyük bir hayal kırıklığı ve umutsuzluk” yaşadığını ve birçoğunun evlerine geri dönmek zorunda kaldığını belirten Grotian, "Bu insanlar büyük tehlike altında” tepkisi verdi. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) de ülkeden yaklaşık 500 bin kişinin daha ayrılmayı planladığını tahmin ettiklerini ancak göçün giderek zorlaştığını açıkladı.

***

AKP’lilerin NATO sevdası: Askerler övgü kazandı

Afganistan'da görev yapan TSK birliklerinin Türkiye'ye geri dönüşleri sürerken Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, askerlerin NATO'nun 'sevgisini' kazanmasıyla övündü. Kabil'den dönen askerlerin karşılanması için Ankara'da düzenlenen resmi törene katılan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, yaptığı açıklamada "Afganistan’da TSK bünyesinde 2002’den itibaren yaklaşık 20 bin silah ve mesai arkadaşımız görev yapmıştır. TSK, Afganistan’da üstlendiği görev ve ortaya koyduğu başarısıyla NATO ve uluslararası alanda herkesin sevgi ve övgüsünü kazanmıştır" ifadelerini kullandı. Taliban'la işbirliği arayışında olan AKP iktidarı ise muhalefetin tepkileri üzerine "Afganistan'da kadın haklarını koruyan bir düzen için temasların sürdürüldüğü" söylemine sarıldı. AKP Sözcüsü Ömer Çelik, dün yaptığı açıklmada "Afganistan'da kadın haklarını koruyan, temel hak ve hürriyetlere saygılı bir düzen ortaya çıkması için sürekli olarak Cumhurbaşkanı'mızın mesajları ve kurumlarımızın telkinleri devam ediyor. Afganistan dünyadan izole olmasın, çağdaş ve medeni dünyayla bağı devam etsin diye Hamid Karzai Havalimanı'nın işletmesi konusundaki süreci ciddi bir şekilde takip ettik" diye konuştu.