Şam buluşması dengeleri sarstı
Suriye ile BAE arasında Şam’da yapılan kritik görüşme, Washington’ın gündeminde. Suriye hükümetine verilen olumlu mesajlara tepki gösteren ABD, bölge ülkelerini Şam’a mesafe koymaları konusunda uyardı.
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Suriye savaşında Şam karşıtı bir pozisyon üstlenen Mısır, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) son aylarda Suriye hükümetiyle ilişkileri iyileştirmeye dönük adımlar atması ABD'yi rahatsız etti. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ve BAE Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid'in 9 Kasım'da Şam'da yaptığı buluşmaya ABD'nin tepkisi, BAE'ye uyarı niteliğinde oldu.
Devlet Başkanı Esad, üst düzey bir BAE yetkilisiyle 10 yıl sonra ilk kez Şam'da görüştü. Suriye resmi haber ajansı SANA'nın haberine göre, görüşmede iki ülke arasındaki ilişkiler, çeşitli ortak çıkar alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi ve hayati sektörlerde yatırımların güçlendirilmesi gibi konu başlıkları ele alındı. Bakan Abdullah bin Zayid, BAE'nin Suriye'nin istikrar çabalarına destek verdiğini belirterek, "Suriye'nin Esad'ın liderliği ve halkın çabalarıyla savaşın getirdiği zorlukların üstesinden geleceğinden eminiz" mesajı verdi. Esad ise eski BAE Devlet Başkanı Sultan Al Nahyan döneminden beri Suriye ile BAE arasında yakın ilişkiler olduğunu ifade ederek "BAE'nin Suriye halkını desteklediğini" dile getirdi.
'ZALİM BİR DİKTATÖRLE İLİŞKİ NORMALLEŞEMEZ'
İki ülke yetkilileri arasında oldukça iyi geçen görüşmeye ilk tepki ABD'den geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Washington'da gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bu görüşmeye ilişkin haberlerden ve bunun gönderdiği mesajdan dolayı kaygılıyız. Daha önce de dediğimiz gibi, zalim bir diktatörle ilişkileri normalleştirme ve onun ayakta kalmasını sağlayacak çabalara destek vermeyeceğiz" dedi. BAE Dışişleri Bakanı'nın Esad'la görüşmesinin "kendileri için sürpriz olmadığını" da söyleyen Price, "Bölgedeki ülkeleri, bu rejimin Suriye halkına yönelik kıyımlarını ve insani yardımları engellemesini dikkate almaya çağırıyoruz" ifadelerini kullandı.
ABD'nin tepkisine Suriye ve BAE'den yanıt verilmedi.
EKONOMİK İLİŞKİLER KRİTİK GÖRÜLÜYOR
Şam görüşmesi, BAE'nin Suriye'yle ilişkileri normalleştirmeye dönük ilk hamlesi değil. BAE, 2018'de Şam Büyükelçiliği'nin yeniden açılmasına karar vermiş, Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed ise büyükelçilik açılışının yıldönümü olan 20 Ekim'de Suriye Devlet Başkanı Esad'ı arayarak iki ülke arasında ilişkilerin geliştirilmesini istemişti. BAE Ekonomi Bakanlığı da geçen ay yaptığı açıklamada, BAE'nin Suriye'nin dış ticaretinde yüzde 14'lük paya sahip olduğunu belirterek, "Suriye'yle ekonomik işbirliğini geliştirmek konusunda anlaşıldığını" belirtmişti.
Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah es Sisi yönetimi de Suriye hükümetiyle ilişkileri güncelliyor. Esad'la Sisi arasında bir görüşme yapılacağı iddiaları gündemdeyken Mısır Parlamentosu eylül ayında Sisi hükümetini Şam ile ilişkileri yeniden geliştirmeye çağırmış ve New York'taki BM Genel Kurulu'nda iki ülkenin dışişleri bakanları görüşmüştü. Sisi ise geçen ay yaptığı açıklamada, "Suriye'nin egemenliğini ihlal eden ve demografik değişiklikler getirerek statüko dayatan girişimleri reddettiğini" vurgulamıştı. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri de 9 Kasım'da Washington'da bir etkinlikte yaptığı konuşmada, "Suriye'yle ilişkilerin er geç kurulması gerektiğini" vurgulamıştı.