Saray ‘kanun’ tanımadı
Saray, bin 191 mal ve hizmet alımının bin 119’unu ihalesiz gerçekleştirdi. Kanun kapsamında olmayan mal ve hizmet alımları ise toplamda 1 milyar 419 milyon TL.
Mustafa BİLDİRCİN
Cumhurbaşkanlığı’nca gerçekleştirilen kamu alımlarının yüzde 94’ünün, İhale Kanunu kapsamının dışında yapıldığı öğrenildi.
2023 yılına yönelik Kamu Alımları Raporu’na göre Cumhurbaşkanlığı, toplam bin 191 mal ve hizmet alımının yalnızca 72’sini ihale yoluyla yaptı.
ALIMLAR ‘KANUNSUZ’
Kamu İhale Kanunu’nda AKP iktidarları boyunca yapılan değişiklikler 200’ü aştı. 2018 yılında yapılan değişiklik ise “İhalesiz ve denetimsiz” harcamaların kapısını araladı.
Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra ihalesiz istisna alımları yapılmasını düzenleyen madde yeniden düzenlendi. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da istisna kapsamındaki alımlara karar vermesinin yolu açılırken kamu kaynakları ile yapılan savunma amaçlı harcamalarda devasa artış yaşandı.
Cumhurbaşkanlığı 2023 yılında 1 milyar 714 milyon 177 bin TL’lik mal ve hizmet alımına imza attı. Alımların yalnızca 294 milyon 755 bin TL’lik bölümünü ihale ile yapılan alımlar oluşturdu.
Cumhurbaşkanlığı’nın kamuoyunda, “Rant aktarma aracı” olarak kullanıldığı gerekçesiyle eleştirilen istisna kapsamında ise 1 milyar 308 milyon 434 bin TL’lik alım gerçekleştirdiği bildirildi. İhalesiz alım yollarından biri olan Doğrudan Temin yoluyla gerçekleştirilen mal ve hizmet alımlarının toplam tutarı ise kayıtlara, 110 milyon 989 bin TL olarak geçti.
En maliyetli mal ve hizmet alımını gerçekleştirilen ilk beş kamu kurumu şu şekilde sıralandı:
• Milli Savunma Bakanlığı: 82 milyar 752 milyon 21 bin TL
• Kamu iktisadi teşebbüsleri: 42 milyar 121 milyon 194 bin TL
• Belediye iktisadi teşebbüsleri: 15 milyar 530 milyon 144 bin TL
• Belediyeler: 7 milyar 788 milyon 394 bin TL
• Hazine ve Maliye Bakanlığı: 7 milyar 558 milyon 576 bin TL