Saray’ın stratejisine Bay Kemal’den ket

Mehmet Emin KURNAZ

14 Mayıs seçimlerine sayılı günler kala siyasette hareketlilik arttı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, kullandığı ayrıştırıcı dil ve bilindik vaatlere dayalı bir seçim kampanyası yürütürken Millet İttifakı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu ise iktidarın kara propaganda malzemesi haline getirdiği unsurlara yönelik önemli çıkışlar yaptı. Erdoğan’ın, ‘Bay Kemal’ söylemini pozitif bir içeriğe dönüştüren, Beşli Çete ile hesaplaşma sözü veren Kılıçdaroğlu, son olarak evinin mutfağından yayımladığı videoların devamında kadınlara, gençlere, Kürtlere ve Alevilere yönelik açıklamalarıyla dikkat çekti.

Kılıçdaroğlu, hafta başında Kürtlere, önceki gün de Alevilere ilişkin yayımladığı videolarda, iktidarın ayrımcı, ötekileştirmeye dayanan, muhalefeti ve farklı kimleri suçlayan çıkışlarına karşı birlik, kardeşlik ve eşit yurttaşlık vurgusu yaptı. Kılıçdaroğlu’nun bu çıkışları, geniş toplumsal kesimler tarafından beğeniyle karşılanırken sosyal medya platformlarında da izlenme rekorları kırdı.

Kılıçdaroğlu’nun son hamlelerini Siyaset Bilimci Gazeteci Yazar Kemal Can ve Türkiye Raporu Direktörü Can Selçuki ile konuştuk.

İKTİRARIN HAMLELERİ GÜDÜK HALE GELİYOR

Bu videoların hesaplanmış bir zamanlama ile kampanyanın bir aşamasında ortaya konmuş yeni bir durum gibi algılamadığını söyleyen Kemal Can, “Bunun daha önceden kurulmuş bir stratejinin ayakları olduğunu düşünüyorum. Aslında bu ‘Bay Kemal'den başlayarak yürüyen iki ayaklı bir strateji. Birincisi iktidarın, muhalefeti sıkıştırmak için kullandığı ya da muhalefet aktörlerini itibarsızlaştırmak için kullandığı gerilimli alanların hemen hepsinde önemli bir pozisyon değişikliği stratejisidir. Kılıçdaroğlu, helalleşme, hesaplaşma, bay Kemal meselesi, bazı sol popülist temalar içeren program ve vaatlerden sonra, şimdi de Kürtler ve Alevi videosu çekti. Bunu bir kimlik siyaseti ya da iktidarın istismar ettiği alanlara karşı söz geliştirmek değil, tam tersine kimlik siyasetinin provokasyon amaçlı kullanımının önünü kesecek adımlar olduğunu düşünüyorum. Aslında iktidarın çok da yenileyemediği, bildik stratejisini, zaten zayıflamış olan, karşılığı kalmamış olan stratejisini iyice güdük hale sokma arayışının bir parçası demek mümkün” değerlendirmesini yaptı.

Kılıçdaroğlu’nun strateji değiştirdiğini vurgulayan Can, “İktidar, Kürt meselesinde de Alevi meselesinde de neredeyse kendisi için serbest bölge gibi kullandığı, oraya rahatça girip çıktığı ama başka kimsenin oralarda söz edememesini, başkaları için oranın yasak bölge haline gelmesini sağlayan bir politika yürütüyordu. Muhalefet büyük ölçüde bu alanlara savunmacı bir felsefeyle karşılık vermeye çalışıyordu. Şimdi bu paradigmayı tamamen değiştiriyor Kılıçdaroğlu” dedi.

ÖNEMLİ BİR STRATEJİ DEĞİŞİKLİĞİNE İŞARET

“Meselenin ikinci tarafı ise kimlik siyasetine karşı kendi pozisyonunu yeniden tarif eden bir tutum” ifadelerini kullanan Can, değerlendirmesini şöyle sürdürdü: “Bu da aslında kimlik siyaseti, kimlik ayrıcalıkları ya da kimlik endişeleri üzerinden politika yapmakla devam ettirilen bir şey. Fakat kimliğin eşit yurttaşlık ve kabul etrafında bir hakikat olduğu ama temel politik tercihlerin kimlikler üzerinden inşa edilemeyeceği fikrinin bir yansıması. Kılıçdaroğlu’nun videosu Kürt meselesini, Kürt olmayanların da bir toplumsal siyasal meselesi olarak ortaya koyup bunun çözülmesi ama çözülmesinden önce bunun açık siyasi zeminde -burayı da meclis olarak tarif ediyor- konuşulabilir olduğunu işaret ederek çok ciddi bir yapısal fark ortaya koyuyor. Alevilik meselesinde de yine kendi pozisyonunu açıklamaktan çekinmiyor. Bu ayrımcı tutum ve istismarına yönelen yaklaşımın kimi zaman muhalefet cephesinde bile müşterisi olan kabullerini dağıtan ve asıl olarak buradan açılacak bir perspektifle yaklaşılmasını sağlıyor. Bence bütün bu seriye baktığımızda iktidarla hem üslup hem bakış açısı açısından arasındaki farkı daha belirgin hale getiriyor.”

ORTAK PAYDADA BULUŞMA MESAJI

Türkiye Raporu Direktörü Selçuki ise şu değerlendirmeyi yaptı: “Kılıçdaroğlu’nun çıkışını çok anlamlı buluyorum. İki sebepten dolayı bunu söyleyebilirim. Birincisi ülkede şu an performans değerlendirmesi üzerinden değil kimlik üzerinden şekilleniyor. Çünkü bu ülkede demokrasi artık sandığa indirgendi. Sandıkta da mahalleleri sayıyoruz aslında. Kılıçdaroğlu’nun bu hamlelerle, iktidarın üzerine gittiği kimlik siyasetine net şekilde karşı çıktığını söylemek mümkün. İkincisi, sürekli liyakatten bahsediyoruz. Fakat araştırmalardan gördüğümüz kadarıyla Türkiye’de liyakat mezun olduğunuz okulla değil gösterdiğiniz cüretle alakalı. Dün akşam Sayın Kılıçdaroğlu, son derece cüretkar bir hareket yaptı. Bu da liyakat olarak anlaşılıyor ve toplumda bunun bir karşılığı var. Gençlere seslenmesi de şu bakımdan önemli, bugünün genç seçmeninin kavgalarıyla anne babalarının kavgaları bir değil. Gençler, aynı ekonomik kaygılarla, aynı gelecek sıkıntısıyla buna dair endişeleri bakımından üst yaşlara göre çok daha geniş bir Türkiye toplumundan bahsetmek mümkün. Gençlere de ‘o kavgaları yapmayın, ortak paydada buluşalım’ mesajı vermek gençlerin içinde bulunduğu durumu olumlu açıdan yakalayan bir yaklaşım.”