Saraylar saltanatlar çöker, yıkılır bir gün
Dominik’ten Şili’ye, Filipinler’den Mısır’a, İtalya’dan Portekiz’e siyasi tarih kendilerini yenilmez gören nice diktatörler gördü. Ancak halkların mücadelesi tüm bu “yıkılmaz sanılan” diktatörleri, zorbaları ve otoriter yönetimleri tarihin çöplüğüne gönderdi
İnsanlık tarihi nice zorbalar gördü. İlk çağdan bugüne despotlar, zalimler, halklarına kan kusturan diktatörler eksik olmadı. Firavunlar, çarlar, sultanlar yüzyıllar boyunca halklara zulmetti.
Baskılar, tehditler, katliamlar ve daha nice zalimliklerle sürdürdükleri bezirgân düzenlerinin sonsuza kadar devam edeceğini sandılar. Ancak öyle olmadı. Hepsi de tarihin çöplüğündeki yerlerini aldı. Ne Hitler’ler Mussolini’ler, kaldı ne de Marcos’lar, Trujillo’lar, Fujimori’ler.
DİKTATÖRLER SONUNDA DAİMA YENİLİRLER
Halkların zorbalarla kavgası günümüzde de devam ediyor. Sudanlılar 40 yıllık Ömer El Beşir’in İslamcı faşizmini yerle bir etti, Sri Lankalılar Rajapaksa klanını. Kazaklar, Nazarbayev Hanedanlığı’nı sarstı. Peru ve Kolombiyalılar otoriter anlayışları alaşağı etti. Avrupa’da, Asya’da, Afrika’da toplumlar otoriter liderlerden hesap sormaya devam ediyor. Gandhi'nin dediği gibi, “Tarihin, yenilmez görünen tiranlarla ve katillerle dolu olduğunu unutmayın. Ama sonunda daima yenilirler.”
***
Otoriter liderler hesap veriyor
ABD ve Brezilya'da seçim yenilgisini hazmedemeyerek taraftarlarını meydanlara döken popülist sağcı liderler hesap veriyorlar. Brezilya’da 8 Ocak’ta Bolsonaro'nun destekçileri Kongre binası, Başkanlık Sarayı ile Yüksek Mahkeme’yi bastı. Trump da Bolsonaro da yaptıkları nedeniyle hesap veriyor.
***
Monarşiler krallar yıkıldı
Nepal'de 239 yıllık monarşi 2008’de yıkıldı. On yıllar boyunca süren mücadele ve çatışmalar sonrasında Himalayalar ülkesinde 1769’dan bu yana var olan monarşi yönetimi alaşağı edilerek cumhuriyete geçildi. Kazakistan’da 2022’deki halk ayaklanması sonrası “süper başkanlık” sistemine son verme kararı alındı.
