Savaş suçlarının hesabı sorulmalı
Mısır arabuluculuğunda İsrail ile Hamas’ın onay verdiği ateşkes sürerken Gazze’de yıkımın sonuçları ağır oldu. Filistin, İsrail’in savaş suçlarının soruşturulmasını isterken İran bu suçları soykırım olarak nitelendirdi.
DIŞ HABERLER SERVİSİ
İsrail ile Hamas arasında ateşkes sürerken geride evleri yıkılan, yakınlarını kaybeden ve enkaz ortasında hayatlarını sürdürmeye çalışan Gazzeliler kaldı. Binlerce Filistinli, bombalanan evlerin ve işyerlerinin enkazında dün çalışmaya başladı. Birleşmiş Milletler (BM) Gazze'deki insani durumun son yaşananlarla oldukça kötüleştiği uyarısı yaptı. Gazze'deki Filistinli yetkililer, bölgede bombalamalarla oluşan zararın boyutunun on milyonlarca dolar olduğunu açıkladı.
Sağlık kurumu yetkilileri, hayatını kaybedenlerin toplam sayısının 248 olduğunu duyurdu. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise çarşamba ve perşembe günü İsrail hükümeti ve Filistinli yetkililerle bir araya gelmek için bölgeye gidecek. Reuters haber ajansına konuşan bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Antony Blinken'ın ziyaretinin Mısır'ın ve ABD'nin arabulucuğu ile varılan ateşkesi sağlamlaştırma amacı taşıdığını aktardı. Aynı kaynak, Blinken'ın Gazze'yi ziyaret etmeyeceğini, Batı Şeria'da bulunan Mahmud Abbas ile görüşeceğini de söyledi. Yine aynı ajansa konuşan bir Hamas yetkilisi, Mısır delegasyonunun Gazze'ye yardımla ilgili olarak İsrail tarafı ile görüşmeler yaptığını da kaydetti. Doğu Kudüs'te cuma günü, Filistinliler ve İsrail polisi arasında yaşanan gerginliğe karşın, Hamas ateşkesi bozacak bir adım atmadı.
BARIŞ ÖNERİSİ
ABD Başkanı Joe Biden perşembe günü yaptığı konuşmada, Hamas'ın silah elde etmesini engelleyecek önlemler alınarak bölgeye insani yardım yapılması için ABD'nin Birleşmiş Milletler ile çalıştığını söylemişti. Biden, İsrail'e verdikleri güvenlik taahhütlerinde bir değişiklik olmayacağını vurgulayarak, "Bölge ülkeleri İsrail’in bağımsız Yahudi bir devlet olarak var olma hakkını tanıyana kadar barış olmayacak" demişti. Dünya Sağlık Örgütü Sözcüsü Margaret Harris de Gazze'deki sağlık kurumlarının aşırı baskı altında olduğunu belirterek, Gazze'nin ekipman ve insani yardımı girişine açılması çağrısı yaptı. Bir Hamas lideri ise BBC'ye yaptığı açıklamada İsrail'in Kudüs'teki Mescid-i Aksa ve Filistinli sakinlerin evlerinden çıkartılmak istendiği Şeyh Cerrah mahallesinden "ellerini çekmeyi" kabul ettiğini belirtti. İsrail ve Hamas arasındaki daha önceki çatışmalara bakılırsa, bir noktada çatışmaya geri dönülmesi çok olası. Her iki taraf da yerel saatle cuma gecesi yarısı 02:00'de çatışmalara son verme konusunda uzlaşmıştı.
HÜKÜMET KRİZİ
Öte yandan, İsrail ile Hamas arasında müzakereler yoğunlaştı. Hamas’tan yapılan açıklamada, dün de Mısır delegasyonunun İsrail ile Gazze Şeridi arasında gidip geldiği, müzakerelerde Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilere yardımın öne çıktığı belirtildi. Bölgede son haftalarda tırmanan gerilimde siyasi güç savaşları da önemli rol oynuyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bir yandan hakkında süren yolsuzluk davaları nedeniyle baskı altında ve sıkça yapılan erken genel seçimlere rağmen yıllardır istikrarlı ve kalıcı hükümet kuramıyor. Filistin tarafında ise Hamas ile El Fetih arasındaki gerilimde tansiyon yüksek. Mahmut Abbas liderliğinde El Fetih, 22 Mayıs’ta düzenlenmesi gereken seçimleri İsrail'in Doğu Kudüs'teki seçmenlerin oy kullanmasını garanti edememesi nedeniyle ertelemiş, Hamas bunu sert şekilde eleştirmişti. Filistinlilerin İsrail işgali altındaki Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs'te 22 Mayıs'ta yapmayı planladığı seçimlerin, bölgede 2006 yılından sonra yapılacak ilk parlamento seçimleri olması bekleniyordu ancak taraflar arasındaki anlaşmazlıklar ileri bir tarihe ertelenmesine neden olmuştu.