Savaşın faturası ağır

Okay DEPREM-Donetsk 

Ukrayna’nın Rusya ile devam etmekte olan savaşındaki devasa kayıpları “devlet sırrı” olarak görüldüğünden, Ukraynalı yetkililer tarafından resmi ölü sayısı bir türlü açıklanmıyor. Bunlar gayriresmi ağızlar tarafından bir şekilde dile getirilse de, oldukça “mütevazı” ve de gerçeklikle hiçbir biçimde bağdaşmayan rakamlar ancak telaffuz ediliyor. Ne var ki, Kiev’in tüm kaderini ve geleceğini bağladığı belli başlı Batılı ülkelerin “Main Stream” basını dahi, insanın tüylerini tam anlamıyla diken diken eden gerçek savaş rakamlarını teşhir etmekten epeydir sakınmıyor. Bunun yakın zamandan bir örneğini, 20 Aralık’ta ünlü Alman dergisi Focus’ta çıkan bir makalede gördük. İlgili yazıda Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin (VSU) kayıplarının bu büyük savaşta her gün 800 askere kadar ulaştığı vurgulanıyordu.

 MEZARLIK İKİ KATINA ÇIKTI  

Ukrayna’da yakında ikinci senesini dolduracak olan savaştaki gerçek ölü rakamlarının doğruluğunun sağlamasını yapmanın en dolaysız yollarından biri mezarlıklara bakmaktan geçiyor. Ülkenin neredeyse dört bir tarafında, şehitlere ayrılmış mezarlık alanları çoktandır abartısız birkaç katına çıkmış durumda.  

Lvov (Lviv) kenti yakınlarında, ölen askerlerin gömüldüğü Goloskovski Mezarlığı’nın bir sene aralıkla çekilmiş iki uydu görüntüsü yakın zamanda bazı kaynaklarda ilk kez yayınlandı. Bu görüntülerden, sadece bir yıl içerisinde mezarlığın alanının aşağı yukarı iki katına çıktığı çok net olarak görülebiliyor. Değil yüz veya binler, on binlerce Ukraynalı askerin naaşının ise takibinin yapılmak suretiyle toplanıp gömülmesine ilgili ordu birimlerinin ne takatinin ne de arzusunun kâfi gelmediği gözetildiğinde, kayıplarla alakalı en gerçek rakamın boyutunun korkunçluğu daha iyi anlaşılır.  

BBC MUHABİRİNİN TANIKLIĞI 

BBC muhabirinin mezarlık tanıklığı, muhtemel kayıp rakamlarına ışık tutuyor. 2023 yazının sonlarında Ukrayna’daki cephe hattını ziyaret eden BBC’nin ünlü Ortadoğu muhabiri Quentin Sommerville gördüklerini yazısında bakın nasıl tasvir ediyordu: “Her mezarın üzerinde hafif rüzgârda sarı-mavi bir Ukrayna bayrağı dalgalanıyor. 

mezarlıkta yüzlercesi var. Ve bunların her biri, ülkenin doğusunda ve güneyindeki savaş alanlarında her gün yaşanan, tüm Ukrayna’nın genelinde şehir ve köylerdeki mezarlıkları dolduran devasa kayıp dalgasına tanıklık ediyor.” 

New York Times, 2023 yazında Amerikalı yetkililere atıfta bulunarak; şimdiye kadar 70 bin Ukraynalı askerin yaşamını yitirdiği, 120 bininin ise yaralandığı bilgisine yer verecekti. 

Geçen yaz mevsiminden beri cephedeki durumun Ukrayna Ordusu açısından daha da kötüleştiği biliniyor. Rusya Federasyonu Savunma Bakanı Sergey Şoygu, aralık ayı ortalarında VSU’nun kayıplarının toplamda 383 bin ölü ve yaralıyı bulduğunu bildirecekti.  

500 BİN KİŞİ DAHA ASKERE  

“Rusya'nın saldırganlığı”na direnebilmek için Ukrayna'nın ciddi anlamda asker sıkıntısı olduğu artık tüm dünyanın bildiği açık bir gerçeklik haline gelmiş durumda. Bir yandan Ukraynalı askerler içerisinde morallerin son derece bozuk olduğu sürekli olarak yazılıp çizilirken, bir diğer yandan ise askere henüz alınanların motivasyon ve eğitimlerine dair büyük soru işaretleri mevcudiyetini koruyor. 2023'ün aralık ayı sonunda Devlet Başkanı Vladimir Zelenski, Genelkurmay Başkanlığı'nın yaklaşık 500 bin kişiyi daha seferberlik kapsamına almaya hazırlandığını duyurmuştu. Ukrayna’nın kendisinin kaynaklarına bakıldığında bunun faturasının ülkeye tam tamına 11,8 milyar Euro’ya mal olacağı tahmin ediliyor.  

ENGELLİLER ASKERE 

Her şeye rağmen Ukrayna’nın seferberlik kaynaklarının hiç de sınırsız olmadığının altını çizmek gerekiyor. Ukrayna’da bu konuda, deyim yerindeyse yaşanan akıl tutulması; bu kez engellileri bile askere almayı planlamaya kadar varmış durumda. Dahası, zorunlu askerlikten kaçanların bu hususta ödeyecekleri bedelin daha da arttırılması düşünülüyor son dönemde. Bu ay içerisinde Ukrayna Parlamentosu konuyla ilgili çok ciddi tartışmaların yaşanması bekleniyor. 

Ukrayna makamlarının bu noktadaki olası girişimlerine ilişkin medyada çıkacak haber ve yayınların dahi tek başına, panik halinde ülkeden topluca kaçmaya çalışacak sivillerin yeni bir göç dalgasına yol açacağı tahmin ediliyor.  

YENİ MEZARLIK PROJELERİ  

1 Eylül - 12 Aralık 2023 tarihleri arasında Kiev hükümeti, yeni mezarlıkların oluşturulması, mevcutların ise iyileştirilmesi ve genişletilmesi, ayrıca buralara erişim yollarının inşası için toplam 4 milyon Avronun üzerinde kaynak ayırdı. Eğer muhtemel yeni seferberlik kapsamında orduya alınmak istenen 500 bin asker kendi isteği dışında cepheye giderse, bunun da Kiev yönetimine pek bir faydası olmayacak gibi. Tersine, Ukrayna hükümeti ölen askerlere yönelik mezarlıkların iyileştirilmesi için daha da fazla fon tahsis etmeye devam edecek gibi gözüküyor.