Seçimlerde en büyük usulsüzlükler bilgisizlikten

Aycan KARADAĞ

Türkiye, 14 Mayıs tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanı ve 28’inci Dönem Milletvekili Genel Seçimleri’ne odaklandı. Seçim sürecinde en çok tartışılan konuların başında ise seçim güvenliği geliyor. Bugüne kadar sekiz farklı seçimde sandıklardan sonuç tutanak verilerini toplayıp, resmi sonuçlarla karşılaştıran ve analizlerini kamuoyu ile paylaşan Oy ve Ötesi Derneği, 2023 seçimlerinde de sürece ve seçim gününe yönelik eğitimler, gönüllü sandık müşahitliği organizasyonu ve optik karakter tanıma teknolojili mobil uygulamaları üzerinden sandık verisi sağlama faaliyetleri yürütecek.

BirGün olarak Oy ve Ötesi Derneği Muğla Sorumlusu Ozan Evcimen ile Ege Bölgesi’nde seçim güvenliği çalışmalarını konuştuk. 

Ege Bölgesi'nde kaç sandıkta kaç gönüllünüz olacak? 

Açılacak tüm sandıklarda gönüllümüz olmasını hedefliyoruz. Bunu da son yerel seçimleri referans alarak 22 bin olarak düşünebiliriz. Şu anda Türkiye genelinde aldığımız başvurularda aralarında İzmir’in de bulunduğu 3 büyük şehrimiz en önde gidiyor. Ancak hedefimize ulaşabilmek, tam şeffaflığı sağlayabilmek için her bölgeden daha yüksek katılıma ihtiyacımız var.

EN AZ 100 BİN GÖNÜLLÜ

Ege Bölgesi’nde eksik kalan yerler var mı? 

Ege Bölgesi’nde Kütahya ve Uşak’ta kesinlikle daha fazla kişiye ulaşmak istiyoruz. Manisa, Denizli ve Aydın’da çalışmalarımız hızlanıyor ve başvuruların artacağını öngörebiliyoruz. Hedefimiz açılacak bütün sandıklardan verileri toplayabilecek gönüllü sayısına ulaşmak. Bu da Türkiye genelinde en az 100 bin kişiye denk geliyor.

Sandıkları ve oyları korumak için bu seçimde neler yapacaksınız? 

Oy ve Ötesi Derneği kurulduğu 2014 yılından bugüne sandık güvenliğine odaklanıyor. Her seçim dönemine öncekilerden biriktirdiğimiz ve artan tecrübemizle hazırlanıyoruz. Bu seçimlere de aylar öncesinden yenilenerek hazırlandık. 3 aşamadan oluşan çalışmalarımızın ilki eğitimlerimiz. Siyasi söylemlerden uzak ve hukuk temelinde hazırlanan eğitim programlarımız tüm Türkiye’de yapılıyor. Herkese açık olarak düzenliyoruz, dileyen her vatandaş, ister parti üyesi olsun, ister sandık kurulu üyesi ya da kamu çalışanı, herhangi bir kayda gerek duymadan katılabilir. Erken saatlerden itibaren tutanakların yazımına kadar seçim günü akışını, gün içerisinde ihtiyaç duyulacak yasal dayanakları, olası sorunları anlatıyoruz. Ayrıca çok önem verdiğimiz, tecrübemizle tespit ettiğimiz barışçıl tavsiyelerimiz, pratik önerilerimizi de katılımcılarla paylaşıyoruz. Gönüllü olmak isteyen kişilerin bu eğitimi mutlaka almasını rica ediyoruz. 

İkinci aşamada sandık günü müşahit olarak görev almak isteyen kişileri yasal çerçeveler içerisinde koordine ediyoruz. www.oyveotesi.org /kayıt bağlantısından başvuran kişilerin 18 yaşından büyük ve seçme hakkına sahip olmaları yeterli. Kayıtlarını oluşturdukları bölge, il, ilçe ekiplerimiz kendileriyle seçim gününden önce iletişime geçiyor, gerekli yönlendirme ve desteği sağlıyor. Sandık başında olan gönüllülerimize yine gönüllü avukatlarımız destek veriyor. Ayrıca Türkiye genelinden herkesin ulaşabileceği bir telefon danışma hattımız olacak. Hukukçularımız ve tecrübeli merkez ekiplerimiz gün içerisinde gelen soruları cevaplayacak, gerekli olduğu hallerde yetkililere yönlendirmeleri yapacaklar. Gün sonunda da herkesin kolaylıkla kullanabileceği yazılımımızla tüm ülke genelinden tutanakların sonuçlarını topluyoruz. Bize ulaşan verileri önce bütün siyasi partilerle daha sonra ilerleyen süreçte kamuoyuyla paylaşıyoruz. Bu sayede sürece şeffaflık kazandırmak konusunda destek sağlıyoruz.

Geçen seçimlerde karşılaştığınız usulsüzlüklere karşı hangi önlemleri alacaksınız? 

Seçimlerde en büyük usulsüzlükler bilgisizlikten dolayı oluyor. Seçim süreci yasada son derece detaylı olarak ve büyük oranda kesin çizgilerle tanımlanmış olduğu için önemli olan bu çizgilere hâkim olmak. Ne kadar çok seçmene ve sandıklarda görev almak isteyen kişiye ulaşır, doğru bilgilerle çalışmalarını sağlarsak o kadar büyük oranda güvenli ve şeffaf bir süreci sağlayabiliriz. Bu nedenle en az 100 bin gönüllümüz ile sahada görev almayı hedefliyoruz. Sonradan “acaba” dememek için her vatandaşı gönüllü olmaya, sürece katılmaya davet ediyoruz.

Yerel yönetimler ve barolarla ilişkiniz nasıl olacak? 

Bu bizim için seçimden çok önce başlayan bir çalışma süreci. Hali hazırda saha koordinatörlerimiz, bölge ve il sorumlularımız, yönetim kurulu üyelerimiz bu görüşmeleri yapıyor. Pek çok ilimizde eğitimlerimizi yerel yönetimlerin sağladığı alt yapıyla verebiliyoruz. Yine çoğu baro gönüllü avukatlara ulaşmamızda, yasal dayanak ve destekleri doğru aktarmamızda bizlere destek veriyorlar. Bu nedenle kendilerine teşekkürü her zaman borç biliyoruz.

Son olarak mobil uygulamanız hakkında bilgi verebilir misiniz? 

Herkes bulunduğu yerdeki sonuç tutanaklarını fotoğraflayarak sistemimize yükleyebilir. Bu seçimde ilk kez kullanacağımız “optik karakter tanıma” teknolojisi sayesinde elle yazılan tutanaklardaki bilgileri çok kısa sürede dijital veri haline getirme imkânımız var. Bu şekilde oluşan referans veriyi, kısa itiraz süreci henüz devam ederken yasal takip yetkisine sahip olan bütün partilerle paylaşabileceğiz. Bu konuda destek olmak isteyen kişiler, gün içerisinde sandık başında olmasalar dahi, gün sonunda kısa bir kayıt oluşturarak fotoğraflarını çekecekleri tutanakları bize gönderebilirler.