Semerkant’ta gövde gösterisi
Fotoğraf: AA

Dış Haberler

Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) Özbekistan'ın Semerkant kentinde bugün başlayacak iki günlük zirvesinde Avrasya güçleri resmen gövde gösteri yapacak. Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Pakistan, Hindistan, Özbekistan, Belarus, Moğolistan, İran, Türkmenistan, Azerbaycan, Ermenistan ve Türkiye’nin de aralarında olduğu 15 ülke liderinin katılacağı zirvede ABD liderliğindeki Atlantik İttifakı'na mesajlar verilecek.

Zirvede Ukrayna savaşı, Kafkasya’daki çatışmalar, Orta Asya’daki sınır anlaşmazlıkları, gıda ve enerji sorunlarının yanı sıra bölgedeki güvenlik meseleleri de ele alınacak. Şanghay ortakları, Batı yaptırımları karşısında kendi aralarındaki ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirmek ve dolar baskısına karşı ulusal para birimleriyle ticareti artırmak amacında.

TARİHİ ZİRVE

Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev zirvenin kendine özgü bir "tarihi dönüşüm" dönemine denk geldiğini kaydetti. Mirziyoyev, "Bugün ŞİÖ, büyük bir coğrafi alanı kapsayan ve yeryüzü nüfusunun yaklaşık yarısını birleştiren, dünyanın en büyük bölgesel örgütüdür" ifadesini kullandı.

ÇİN, RUSYA'YI ANLIYOR

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna savaşının ardından ilk kez yüz yüze görüşecek. Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov, AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in zirvede Soçi Mutabakatı’nı ve ekonomik konuları ele alacağını söyledi. Uşakov, "Çin’in Ukrayna konusundaki yaklaşımı dengeli, Rusya’nın operasyonu başlatma konusundaki mecburiyetinin nedenlerini anlıyor" dedi.

İRAN DA ÜYE OLACAK

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ise Özbekistan'a hareketinden önce Mihrabad Havalimanı'nda yaptığı açıklamada ülkesinin ŞİÖ üyeliğinin kesinleştirileceğini söyledi. Türkiye’nin gözlemci ülke olması sekleniyor.

***

ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ NEDİR?

Rusya, Çin, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan tarafından 1996’da bölgesel güvenlik amacıyla kurulan Şanghay Beşlisi 2001’de Özbekistan’ın katılımıyla Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) adını aldı. 2017’de Pakistan ve Hindistan tam üye oldu. İran da üyelik için davet edildi. Afganistan, Moğolistan ve Belarus gözlemci üyeler. Türkiye, Azerbaycan, Sri Lanka, Ermenistan, Kamboçya ve Nepal diyalog ortağı ülkeler.