Sen hayırdır Amazon?

TİMUR AKKURT- timur@teknosafari.com

İlklerin en başarılı uygulayıcısı, yeni dünyanın en zeki ve saygı gören teknoloji devi Amazon’un sahibi Jeff Bezos çok dikkat çekici bir hareketle fiziksel bir kitap dükkânı açtı. Bilmeyenler için hatırlatalım. Jeff Bezos dijital dünyaya yatırım yapan, geleceğin orada olduğu konusunda da her fırsatta konuşan bir yatırımcı. Washington Post’u yaklaşık 250 milyon dolara satın alarak gazetenin dijital olarak yayınlarına devam edeceğini açıkladığında bu dönüşümün artık gerçekten başladığına inanmıştık.

Jeff Bezos, Amazon sitesi ile dünyanın en çok kazananlarından. Dev dijital markette, kitaplar, filmler, müzik, elektroniğe kadar pek çok ürün satışı yapılmakta. Hatta insansız hava araçları ile ürün teslimatı konusunda da ilk denemeleri yapan şirket diyebiliriz.
Peki her şeyi dijitalleştiren, hatta öyle olması gerektiğini söyleyen bir şirket ne oldu da fiziksel bir kitap dükkânı açmaya karar verdi? Seattle’da bir dükkân açarak kitap satışına başlayan Amazon, gelen müşterilerine dijital kitap okuyucusu Kindle, Echo gibi dijital cihazları da deneyimletecek.

Bu arada teknoloji tabii ki bu kitapçının içerisinde de konumlanmış. Popüler kitapların puanlamaları, amazon.com da yapılan anlık indirimler aynı anda kitap dükkânında da geçerli olacak. Popüler kitaplar ve puanlar demişken, fantastik edebiyatın kraliçesi olarak bilinen Ursula K. Le Guin, Amazon’un yeni çıkanlar, en çok satanlar gibi listeleri manipüle ettiğini düşündüğünü açıklaması epey olay olmuştu.

Bu kadar imkâna sahip olduğunda, burada imkân dijital olarak tüm müşterilerinin eğilimlerini, en çok ne alışverişler yaptığını, alışverişlerini hangi dönemde yaptığı, hangi adrese gönderdiği bilgileri o kadar kıymetli ki. İşte bu veriler eşliğinde geliştirilen analiz programları ile ona o kadar doğru yaklaşımda bulunuyorlar ki o kitabı almamanız mümkün değil. Muhtemelen sizi o dükkândan içeri girer girmez size isminizle hitap eden bir satış görevlisi karşılayabilir. Sinir bozucu bir şekilde “En son aldığınız xxxx kitabını beğendiniz mi? Şimdi ona benzeyen yyyyy kitabı çıktı bununla da ilgilenebileceğinizi düşünüyorum! Eşiniz sssss nasıl?” Bu tip sinir bozucu birisi ile karşılaşırsanız şaşırmamalısınız. Adamlar her şeyi biliyor çünkü. Sizi istedikleri noktaya getirip, pek güzel satılması gereken, dolması gereken kotalarını tamamlayabilirler. Siz dükkândan çıktığınızda ‘neden aldım bu kitabı? Hiç merak etmiyordum, hatta başka bir kitap alacaktım gördün mü bak onu almayı unutup çıkmışım’ düşünceleriyle evinizin yolunu tutacaksınız. Ursula K. Le Guin bunlardan bahsediyor işte. Şimdi benim anlamadığım, Jeff Bezos’un fiziksel kitap dükkânı açmaktaki amacı neydi? Müşterilerini görmek ellerini sıkmak mı istedi? Jeff Bezos ile ilgili pek çok şeyi okumuş, takip etmiş bir gazeteci olarak açıkcası çok merak ediyorum amacı ne? Kısa zamanda bununla ilgili bir şeyler göreceğiz adım gibi eminim. Düz bir kitapçı olmayacak bu dükkân.

Kapitalist sistemin kitap dünyasında da ne kadar etkili olduğunu bize açıklamaya çalışan Ursula K. Le Guin’e kulak vermeliyiz. Kendinizi düşünün, nasıl kitap satın alıyoruz? alıyorsunuz?