İncirlik, ABD topr

İncirlik, ABD toprağı mı olacak? ABD Başkanı Bush'a yakınlığıyla bilinen Senatör James Inhof'un, ABD Ankara Büyükelçisi Eric Edelman'la birlikte İncirlik'te yaptığı sürpriz inceleme, ABD'nin üsse yönelik politikasını ve "İran'a hazırlık yaptığı" yorumlarını gündeme getirdi

Rıdvan GÜNEL - ANKARA

ABD Başkanı Bush'a yakınlığıyla bilinen Senatör James Inhof'un, ABD Ankara Büyükelçisi Eric Edelman'la birlikte İncirlik'te yaptığı sürpriz inceleme, farklı yorum ve tepkileri de beraberinde getirdi. Inhof'un İncirlik ziyaretine sert tepki gösteren CHP Hatay Milletvekili ve eski Büyükelçi İnal Batu, "ABD İncirlik'i adeta bir Guantanamo yapmak istiyor" dedi. "İncirlik, Türkiye'nin kontrolü altındaki bir üstür. Gelişlerin sis perdesi altında kaldığını görüyoruz. Sadece TBMM değil, Dışişleri Bakanlığı bile devre dışına itiliyor. Dışişleri Bakanlığı yerine, AKP'nin yetkilileri, ABD'de İncirlik konusunda temaslarda bulunuyorlar. Gelişmelerle ilgili olarak TBMM Dışişleri Komisyonu'na bilgi bile verilmiyor. Eminim ki, bu temasların Dışişleri'nde tutanakları bile yok" diyen Batu, Küba'daki bağımsız ABD toprağı statüsündeki Guantanamo Üssü'ne de gönderme yaptı. "ABD'nin BM kararları çerçevesi dışına çıkan bu girişimleri, özellikle İncirlik'i bağımsız kullanmak istemesi, orayı bir ABD toprağı, bir Guantanamo yapmak istemesinden kaynaklanıyor. Bunlar ciddi gelişmelerdir."

SELVİ: AHBAP ÇAVUŞ İLİŞKİSİ

CHP Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Selvi de, AKP ile ABD arasındaki İncirlik temaslarını "Ahbap-çavuş ilişkisine" benzetti. Selvi, "ABD her türlü aracı kullanarak AKP üzerinde baskı uyguluyor ve AKP'ye kabul ettiriyor. ABD'nin girişimi, ulusal ve uluslararası yasalar çerçevesinin dışında bir kullanımı öngörüyor. Bu tehlikeli oyuna AKP de ortak oluyor. Çünkü AKP bu tür isteklerin TBMM'den geçmeyeceğini biliyor. Bu nedenle olayları TBMM'den kaçırıyor" dedi.

KUTAN: TBMM ONAYI LAZIM

Saadet Partisi Genel Başkan Vekili Recai Kutan da, partisinin Ankara İl Başkanlığı'nda düzenlenen İl Başkanları toplantısı öncesinde yaptığı konuşmada, İncirlik tartışmalarına değindi. Kutan, "ABD, AKP hükümetini kabule zorlamak için 24 Nisan'da Ermeni Soykırımı tasarısını kabul edebileceği mesajını vermektedir. İşte stratejik ortağımız ABD bu... Hükümeti ikaz ediyoruz. ABD'nin İncirlik Üssü'nün esnek kullanımına izin verilebilmesi için, Anayasa'ya göre TBMM'den onay almanız lazım. Böyle bir onay almadan bu konularda herhangi bir karar veremezsiniz" dedi.

GÜL: KARŞILIKLI TALEPLER

Cidde'ye gitmek üzere bulunduğu Esenboğa Havalimanı'nda basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ise, hükümetin, ABD'nin İncirlik'e ilişkin taleplerine ne zaman yanıt vereceğine ilişkin soru üzerine, "Gerek Kıbrıs, gerek İncirlik, gerek Türk-Amerikan ilişkileri konusunda gayet şeffaf" olduklarını ifade ettikten sonra, "Türk-Amerikan ilişkilerinin askeri, siyasi, kültürel, ekonomik boyutları vardır. Bu ilişkilerin güçlenerek devam etmesine hükümetimiz önem vermektedir. Karşılıklı birbirimizden çeşitli taleplerimiz söz konusu olabilmektedir. Bu çerçevede, İncirlik'le ilgili, şu an bazı konuların yeni bir düzenlenmeye bağlanmasıyla ilgili talepler vardır. Bunlara da hükümetimiz, tahmin ediyorum ki kısa süre içinde bir cevap verecektir" dedi.

TEBLİĞ DAVASI SÜRÜYOR

Amerika, Irak ve Afganistan'a lojistik destek sağlamak amacıyla, Türkiye'deki bazı hava ve deniz limanlarını kullanmak istediğinde, iki ülke yetkilileri arasında varılan anlaşma gereği, 1 Eylül 2004 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan, Dışişleri'nin "ABD'ye Ait Destek Hamulesinin İthal/İhraç ve Ülke İçi Nakil ve Tevziine Dair Tebliğ"inin 3. Madde'si, belirlenen hava ve deniz limanlarının kullanılmasını öngörüyordu. ABD'nin TBMM'yi devre dışı bırakarak, Dışişleri Bakanlığı tebliği doğrultusunda Türkiye'deki üs ve limanları kullanması, eski milletvekilleri Şeref Malkoç ve Mustafa Kamalak'ın da aralarında bulunduğu bir grup avukat tarafından dava konusu yapılmıştı. Avukatlar, dava gerekçelerinde, "Birinci Dünya Savaşı'na da böyle girmiştik" diyerek, TBMM'nin devre dışı bırakıldığı gerekçesiyle Danıştay'a Tebliğin iptali yönünde dava açmışlardı. Söz konusu dava Danıştay'da halen devam ediyor.

"ABD'ye Ait Destek Hamulesinin İthal/İhraç ve Ülke İçi Nakil ve Tevziine Dair Tebliğ"

"Madde 3 - ABD gemi ve uçakları ile Türkiye'ye getirilecek ve buradan götürülecek destek hamulesinin, giriş ve çıkışı aşağıdaki deniz ve hava limanlarından yapılacaktır.

a) Deniz Limanları:
1) İstanbul
2) İzmir
3) İskenderun
4) Yumurtalık
5) Antalya
6) Aksaz/Karaağaç
7) Ağalar (sadece mühimmat için)
b) Hava Limanları:
1) Esenboğa (Ankara)
2) Atatürk (İstanbul)
3) Çiğli (İzmir)
4) İncirlik (Adana)
5) Antalya
6) Aksaz/Dalaman (Muğla)
c) Antalya ve Aksaz/Dalaman havaalanlarını, ABD Deniz Kuvvetlerine mensup gemilerin Antalya ve Aksaz /Karaağaç Limanlarını ziyaretleri ile irtibatlı olarak, sadece bu gemilerin destek uçaklarınca kullanılmasına izin verilebilir."