Sermayeye cennet vatan
3 Ağustos 2016’da çıkan Varlık Barışı’nın üzerinden 58 ay geçti. Bu süre içinde 4 varlık barışı yasası çıkarıldı, hepsi de uzatıldı. Bu 58 ayın sadece 17’sinde Türkiye, yurtdışından gelen paranın kaynağını sordu. Son varlık barışı dün altı ay daha uzatıldı.
Ozan GÜNDOĞDU
Türkiye ekonomisinin sıcak paraya bağımlılığı “Varlık Barışı” adı verilen olağanüstü düzenlemeleri olağan hale getirdi. 4’ü son 5 yılda olmak üzere AKP dönemi boyunca 6 kez Varlık Barışı yasaları çıkarıldı. Son düzenleme olan 7256 sayılı kanunun süresi 30 Haziran 2021’de bitiyordu. Ancak dün Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararıyla süre 6 ay daha uzatıldı. Buna göre Türkiye’de vergi mükellefi olan veya olmayan, yerli veya yabancı gerçek veya tüzel kişiler, yurtdışındaki paralarını Türkiye’ye getirmesi halinde paranın kaynağı sorulmayacak, vergi teşvikleri sağlanacak. Sadece bu değil, Türkiye’de bulunmakla beraber kayıt altına alınmamış varlıklar da bu yasa kapsamında kayıt altına alınırsa aynı şekilde paranın kaynağı sorgulanmayacak, kişiler bu paralarla dilediği tasarrufta bulunabilecek.
Böyle olağanüstü bir düzenleme ülkede normalleşmiş ve Türkiye adeta kayıtdışı para transferleri için cennet haline getirilmiş durumda. Varlık Barışları’nın son 5 yılındaki seyri takip edildiğinde tablo netleşiyor. 2016’dan bu yana kayıt dışı paraya Varlık Barışı kıyağı çekilmeyen aylar azınlıkta kalmış durumda. 3 Ağustos 2016’dan bu yana geçen 58 ayın 41’inde Varlık Barışları düzenlemeleri yürürlükte oldu. Bu süre içinde sadece 17 ayda yurtdışından gelen paranın kaynağı soruldu ve vergi istendi. Aynı süre içinde para getirene vatandaşlık olma hakkı da tanındı. 1 Ocak 2017’de Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeyle 1 milyon dolar değerinde konut satın alan veya 2 milyon dolarlık yatırım yapan yabancılar diledikleri takdirde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma hakkı kazandılar. Zaman içinde TL’deki değer kaybı ve sıcak paraya duyulan ihtiyaç o kadar arttı ki, vatandaşlık fiyatında bile kampanya yapıldı. 19 Eylül 2018’de vatandaş olmak için gereken 1 milyon dolarlık gayrimenkul yatırımı 250 bin dolara kadar indirildi. Türkiye bu haliyle dilediği sermayedarın kara parasını ülkeye sokabildiği, dileyen suçlunun ülke vatandaşı olabildiği bir ada devleti görünümü kazandı.
***
Servete barış emeğe çalış
30 Haziran itibariyle sona erecek olan Varlık Barışı 6 ay daha uzatıldı. Sermayedarların istediği oldu. Öte yandan ülke nüfusunun yüzde 70’ini oluşturan ücretli çalışanların gözü Kısa Çalışma Ödeneği ve Nakdi Ücret Desteği’ndeydi. Bu düzenleme de Nisan ayında uzatılarak 30 Haziran’a kadar yürürlükte tutuldu. Ancak sendikaların talepleri kulak ardı edildi ve Kısa Çalışma Ödeneği ile Nakdi Ücret Desteği yürürlükten kalktı. Bu gelişmenin işsizlik verilerini olumsuz yönde etkileyeceği düşünülürken, yüzbinlerce işçi gelirsiz kalma tehdidiyle karşı karşıya.
58 ayın 41’inde varlık barışları yürürlükte
7143 sayılı kanun
4 Temmuz 2018’de yasalaştı.
30 Kasım 2018’e kadar uygulanacaktı.
30 Kasım 2018’de 405 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile süre 6 ay da uzatıldı. Kanun böylece 31 Mayıs 2019’a kadar yürürlükte kaldı.
7256 sayılı kanun
Son Varlık Barışı’nın süresinin dolmasının üzerinden 5 ay geçmemişti ki, yeni yasa Meclis’ten 17 Kasım 2020’de geçti.
30 Haziran 2021’e kadar geçerli olacaktı.
Dün süre yıl sonuna kadar uzatıldı. Böylece 2021 yılının tümünde Varlık Barışı düzenlemesi yürürlükte kaldı.
6736 sayılı kanun
3 Ağustos 2016’da yasalaştı
Süre yıl sonuna kadardı
12 Aralık 2016’da süre 6 ay daha uzadı ve 30 Haziran 2017’ye kadar yürürlükte kaldı.
7186 sayılı kanun
31 Mayıs 2019’da önceki varlık barışının süresi doldu. Sadece 1,5 ay sonra 19 Temmuz 2019’da yeni Varlık Barışı yürürlüğe girdi.
Yıl sonuna kadar geçerli olacaktı.
30 Aralık 2019’da 6 ay uzatılarak.
30 Haziran 2020’ye kadar yürürlükte kaldı.
‘TEMMUZDA BAŞKALARI ÇOK ÇATLAYACAK KISKANACAKLAR’
Bugünden itibaren uçuyoruz
Haziran ayının 5’inde İçişleri Bakanı Süleyman Soylu Afyonkarahisar kenti Güney ilçesinde seçim mitingi düzenledi. Mitingde konuşan Soylu, “Size bir şey söyleyeyim, başkaları çok çatlayacak, kıskanacaklar. Görecekseniz temmuz ayından itibaren ülkemin ekonomisi öyle bir atağa kalkacak, öyle bir sıçrayacak ve büyüyecek ki etrafımızdaki Almanya’sı, Fransa’sı, İngiltere’si, İtalya’sı ve hele o her şeye burnunu sokan ABD’si de çatlayacak, patlayacak” demişti. Bugün Temmuz’un 1’i. Soylu’ya göre artık uçuşa geçiyoruz. Konu seçim mitinglerinde satılan hayaller olunca Soylu farkını ortaya koyuyor.
Buna karşılık Türkiye İstatistik Kurumu’nun ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın son verileri şu şekilde:
