Silah tacirlerine virüs işlemedi
Pandemi nedeniyle dünya ekonomisinde yaşanan küçülmeye rağmen silah satışlarında büyük artış kaydedildi. Küresel silah ticaretinin yarısından fazlası 41 ABD şirketince gerçekleştiriliyor. Yardım örgütleri tepkili.
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından açıklanan yıllık rapora göre, koronavirüs pandemisinin etkisiyle dünya ekonomisinde yaşanan küçülmeye rağmen küresel silah satışları 2020 yılında arttı. Rapor, dünyanın en büyük 100 silah şirketinin geçen yıl, 2019’a göre yüzde 1,3’lük artışla 531 milyar dolarlık (470 milyar euro) silah satışı yaptığını ortaya koyuyor. 2015 yılı ile kıyaslandığında ise söz konusu artış yüzde 17 gibi büyük bir orana tekabül ediyor. Raporda silah sektöründeki dev firmaların, hükümetlerin süregelen askeri malzeme, teçhizat ve hizmet talebinden faydalandığı silah sanayii ürünlerinin satışının üst üste altı yıldır arttığı kaydedildi.
En çok silah satan ülke
SIPRI raporu, geçen yıl da dünyada en çok silahı ABD’li şirketlerin sattığını ortaya koydu. Küresel silah ticaretinin yarısından fazlası 41 ABD şirketince gerçekleştiriliyor. Bu şirketlerden biri olan Lockheed Martin, 2020’de ulaştığı 58,2 milyar dolarlık cirosuyla dünyanın en büyük silah üreticisi konumunda. Bu firmayı, yine her biri ABD şirketi olan Raytheon Technologies, Boeing, Northrop Grumman ve General Dynamics takip ediyor.
Dünya üzerinde en çok silah satan ülkeler sıralamasında ikinci sırada yüzde 13 ile Çin, üçüncü sırada ise yüzde 7,1 ile İngiltere yer alıyor. Dünyanın en büyük 100 silah şirketi listesinde yer alan 26 Avrupa firması, SIPRI verilerine göre 2020’de 109 milyar dolarlık satış yaptı. Bu da dünya silah ticaretinin yaklaşık yüzde 20’sine denk geliyor. En büyük 100 silah şirketi listesinde Almanya’dan da dört firma yer alıyor. Bu şirketlerin geçen yıl yaptığı toplam satış 8,9 milyar dolar değerinde. Bu arada küresel silah ticaretinin önemli ülkelerinden Rusya ve Fransa’nın silah satışları, SIPRI raporunda yer alan verilere göre, 2019’a kıyasla geçen yıl azaldı. Listeye Türkiye’den de ASELSAN da girdi. İlk yüzde yer alan şirket iki basamak yükselerek 51. sırada yer bulurken 2,2 milyar dolarlık satış sağlayarak 2019’a oranla yüzde 12’lik bir artış kaydetti.
Yardım örgütleri tepkili
Deutsche Welle’deki habere göre, SIPRI’nin raporuna tepki veren Alman insani yardım kuruluşlarından MISEREOR’un genel müdürü Pirmin Spiegel, devletlerin kriz dönemlerinde önceliklerini yanlış konumlandırdıklarını belirtti. Spiegel, "Aralarında Alman şirketlerinin de olduğu silah üreticilerinin, kriz bölgelerinde yaşayan insanların sırtından ve şiddet kurbanları pahasına iyi satışlar" yaptıklarını vurguladı.
Bir başka Alman insani yardım kuruluşu olan Brot für die Welt‘in (Dünya için Ekmek) Başkanı Dagmar Pruin de rakamları, "Kamu kurumlarının öncelikli olarak yoksulluk, açlık ve halkın sağlığı ile ilgilenmeleri gereken bir dönemde bunlar üzücü veriler. Savaş ve çatışmalar milyonlarca insanı kaçmaya zorlarken uluslararası silah ticaretinin gelişmesi acı" sözleriyle değerlendirdi.