ŞİÖ’de Taliban krizi

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Çin, Hindistan, Kazakistan, Kırgızistan, Pakistan, Rusya, Tacikistan ve Özbekistan'dan oluşan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) bugün Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de zirve düzenleyecek.

Toplantının ana gündemi, ABD önderliğindeki koalisyon güçlerinin Afganistan'dan çekilmesinin bölgeye etkileri ve Taliban'ın iktidara dönüşü. Taliban konusunda farklı yaklaşımlara sahip olan ŞİÖ üyelerinin alacağı ortak kararlar önem taşıyor. Pekin, Afganistan'la işbirliğine yönelirken Taliban ise Kuşak ve Yol Girişimi'ne atıfla Çin'e yönelik bir dizi iyi niyet mesajı vermiş, Çin'in "en büyük iç tehdit" olarak tanımladığı cihatçı Uygur grupların ülkede faaliyet göstermesine izin vermeyeceklerine yönelik garanti sunmuştu.

GÜVENLİK KRİZİ

Çin'in yanı sıra Rusya da Taliban'la ilişki kurmaya istekli olduğunu gösterdi ancak iki ülkenin yaklaşımları arasında farklılıklar mevcut. Rus yetkililer, Taliban'ın, ülkede güvenliği sağlamakta başarısız olabileceğini ve ortaya çıkacak terör tehdidinin Afganistan sınırlarını aşıp Rusya ve müttefiklerini tehdit eder hale gelebileceğini savunuyor. ŞİÖ üyesi Pakistan Taliban ile iyi ilişkilere sahipken Tacikistan ve Özbekistan örgüte yönelik sert bir tutum içinde. Hindistan ise Taliban'ı Pakistan'ın bir uzantısı olarak görürken Pençşir Vadisi'ndekiler de dahil olmak üzere Taliban karşıtı gruplara yoğun destek veriyor. Zirvenin en önemli detaylarından biri de, ŞİÖ'ye tam üyeliği masada olan İran'ın yeni devlet başkanı İbrahim Reisi'nin de Duşanbe'deki toplantıya katılacak olması. Blok ayrıca zirvenin ardından, üye ülkelerin silahlı kuvvetleri arasında birlikte çalışabilirliği teşvik etmek amacıyla Rusya'da ortak bir askeri tatbikat düzenleyecek.