Şirketin sahte belgesi incelenmeden kabul edildi
AKP’li Trabzon Belediyesi, otogar ihalesini sahte belgesini incelemeden verdi. Şirket işi bırakınca yüzde 60 fiyat artışıyla başka şirketle sözleşme imzalandı.
Nurcan GÖKDEMİR
Trabzon Otogar inşaatının ihale süreci, ihale usulsüzlüğü, yandaşa peşkeş ve kamu kaynaklarının rant aracına dönüşmesinin Türkiye’de sıklıkla rastlanan yeni bir örneğini oluşturdu. Sayıştay, AKP’li Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nin dere yatağına otogar inşa etme ihalesini bir şirkete, başka şirketlerin ihaleye girmesini engelleyici hükümler koyarak, bu şirketin sahte belgesini kabul ederek verdiğini tespit etti. Şirket inşaatı tamamlamadan bırakınca yaklaşık bir yıl sonra ikinci kez ihaleye çıkıldı ve inşaatı tamamlama işi yüzde 60 daha yüksek bedelle bir başka şirkete verildi.
Sayıştay’ın AKP’li Trabzon Büyükşehir Belediyesi’ni denetim raporunda, AKP dönemini anlatmak için örnek olay olarak kullanılabilecek netlikte bir ihaleye yer verildi.
DERE YATAĞINA OTOGAR
Bu ihale “İhale Sürecinde Yapılması Gereken Kontrollerin Yapılmaması Sonucu İdarenin Ek Mali Külfete Katlanması, İhale Dokümanında Öngörülen Fiyat Dışı Unsurların Rekabeti Engelleyip İhalelere Katılımı Daraltması” tespitiyle raporda yer aldı.
Dere yatağına yapılacağı için Trabzon’da geniş kesimlerin karşı çıktığı otogar inşaatı 18 Ağustos 2020 tarihinde ihale edildi. İhale şartnamesindeki özel bir hüküm dolayısıyla “Şirket tarif edildi” yorumlarına yol açan bir süreç sonunda ihaleyi 56.5 milyon TL bedelle sahiplerinin AKP’ye yakınlığı bilinen Naif Yapı isimli şirket aldı. İhale yapılırken de ekonomik güçlükleri olan bu şirket inşaatı tamamlayamadı. 9 Mart 2021’de durduğu açıklanan otogar yapımı için “tamamlama ihalesi” olarak ikinci bir ihale açıldı. 14 Temmuz 2021’deki İhaleyi 88.7 milyon lira teklif veren Fen Mühendislik, ilk ihaleden bir yıl sonra 32 milyon daha yüksek bir bedelle aldı.
Belediyenin tutumu nedeniyle kamuya yüzde 60 daha pahalıya mal olacak otogarın yapımına ilişkin tespitin yer aldığı Sayıştay denetim raporuna göre, ilk ihale sürecinde yaşananlar özetle şöyle:
İZAHTAN VARESTE: İhale dokümanında öngörülen fiyat dışı unsurlar rekabeti engelleyip, ihalelere katılımı daralttı. Fiyat dışı unsur olarak belirlenen çelik yapılara ait minimum 7 bin 500 ton her çeşit imalat yapmış olması şartı getirildi. İlgili işte yapılacak çelik imalat miktarı takriben bin 500 ton iken bunun 5 katı kadar imalat yapmış olma şartı getirmek her türlü izahtan varestedir (Açıklama yapılmayacak kadar net).
BELGE KONTROL EDİLMEDİ: Sözleşme imzalanmadan önce ihale üzerinde kalan istekliden kesinleşmiş vergi borcu olmadığına dair belgenin doğruluğu sadece vergi kimlik numarası ve dilekçe numarası bilgileri girilerek Gelir İdaresi Başkanlığı İnternet Vergi Dairesi’nde teyit edilebilecekken bu yerine getirilmedi.
SAHTE BELGE: İnşaatta yüzde iki oranında fiziki gerçekleşme mevcut iken belgenin sahte olduğu ortaya çıktı, sözleşme feshedildi.