Ekonomik krizin sebebini ‘faiz’ olarak gösteren iktidarın şirketlere verdiği teşvikler dikkat çekti. Ocaktaki toplam bin 496 teşvikin 617’sinde faiz desteği sağlandı

Şirketlere faiz kıyağı
(Ortadaki Nevzat Kalkavan)

Mustafa KÖMÜŞ

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ocak ayına ilişkin yatırım teşvik belgesi listesi Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre sürekli faiz karşıtı açıklamalarda bulunan iktidar şirketlere faiz desteği yağdırdı.

Toplam bin 496 yatırım teşvik belgesinin verildiği ocak ayında, belge alan projelerin yatırım tutarı 83 milyar 93 milyon 49 bin 808 lira olarak hesaplandı. Yatırımların gerçekleştirilmesiyle 34 bin 131 kişinin istihdam edilmesi planlanırken bu teşviklerin 617’sinde şirketlere ‘faiz desteği’ sağlandı. Bu teşvikle sabit yatırım tutarının yüzde 70'ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faiz bakanlık tarafından karşılanacak.

Teşvik belgesi alan firmalar arasında iktidara yakınlığıyla bilinen şirketler de yer aldı. Tur-Kon Konteyner Taşımacılık ve Denizcilik A.Ş.’ye tam 4 teşvik birden verildi. Yatırım tutarı 4 milyar 675 milyon TL olan şirkete, her proje için gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası da sağlandı.

Şirket TURKON Holding’e bağlı olarak faaliyet yürütüyor. Holding’in yönetim kurulu başkanlığını ise AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yakınlığıyla bilinen Nevzat Kalkavan yapıyor. 2016 yılında "Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi Anadolu'nun İnşa Başlangıç Töreni"nde konuşan Erdoğan, Kalkavan’la projenin süresi için pazarlık yapmıştı. Yine holdingin İcra Kurulu Başkanı olan Metin Kalkavan ise 17 Aralık sürecinde ses kaydıyla gündeme gelmişti. Ses kayıtlarına göre Erdoğan, Kalkavan’dan bir ihaleye çağrılmadıklarına dair bir yazı yazmasını ve bu yazıyı Başbakanlık İletişim Merkezi’ne (BİMER), kendisinin özel kalemine de gönderilmesini istemişti.

SÖZÜNÜ TUTTU

Dikkat çeken teşviklerden birisi de Kipaş Holding’e bağlı faaliyet yürüten KÇS Kahramanmaraş Çimento Beton Sanayi ve Madencilik İşletmeleri A.Ş. oldu. Şirket 1 milyar 113 milyon TL yatırım tutarı olan iş için, şu teşvikleri aldı: Faiz desteği, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, 7 yıl sigorta primi işveren hissesi, yüzde 80 vergi indirimi.

Erdoğan Kipaş Holding’e geçen yıl teşvik sözü vermişti. Aydın’ın Söke ilçesinde Batı Kipaş Kâğıt Fabrikası’nın açılışında konuşan Erdoğan “Kipaş Holding’in bu yatırımı, stratejik yatırımların teşviki sistemimiz kapsamında destekliyoruz” demişti. Tesisin açılışına Erdoğan’ın yanı sıra AKP’li birçok yetkili de katılmıştı. Erdoğan 2015 yılında ise Kipaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Hanefi Öksüz’e hizmet şeref ödülü vermişti.

BELEDİYELERE TEŞVİK

Teşvik listesinde şirketlerin yanı sıra AKP’li ve MHP’li belediyeler de yer aldı. MHP’li Erzincan Kemaliye Belediyesi, 2 milyon TL yatırım tutarı için KDV istisnasından faydalandı. AKP’li Giresun Belediyesi ise 21 milyon 840 bin TL’lik yatırıma karşılık gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası aldı. AKP’li Sivas Hafik Belediyesi de Kemaliye Belediyesi gibi 1 buçuk milyon TL’lik yatırım karşılığında KDV istisnasından yaralandı. AKP’li Tatvan Belediyesi’ne de iki teşvik verildi. AKP’li Tatvan Belediyesi 39 milyon 461 bin TL’lik yatırıma karşılık KDV istisnasından da yararlanacak.

Öte yandan sabit yatırım tutarı 965 milyon 689 bin 497 lira olan ve 2 bin 255 kişiye istihdam öngören 67 yatırım teşvik belgesi iptal edildi.