Zeytinliklerin ardından, bilimsel çalışmalar için ayrılan ve yapılaşmaya izin verilmeyen sit alanlarında da, ‘kamu menfaati’ gerekçesiyle atıksu, içme suyu, doğal gaz, elektrik hatları ve iskele yapımına izin verilecek.

Sit alanlarını da talan edecekler

Berkay SAĞOL

Zeytinliklerin enerji amacıyla madenlere açılaması ile ilgili kararın ardından şimdi de doğal sit alanları talana açıldı. Yönetmelik değişikliğiyle, doğal sit alanlarında madencilikten HES’lere, rüzgâr ve güneş santrallerinden doğalgaz hatlarına birçok faaliyet yapılabilecek.

Korunan alanların tespit ve tescili ile bu alanlardaki uygulamaların belirlendiği yönetmelik, 16 Mart 2020 tarihinde çıkarılan Cumhurbaşkanı kararı ile daha önce de değiştirilmiş, korunan alanlarda madencilik, balıkçı barınakları ve turizm amaçlı yapılaşmanın önünü açan yeni düzenlemeler yapılmıştı. Ayrıca ilgili yönetmelikte 27 Ekim 2017 ve 19 Şubat 2013 tarihlerinde yapılan kimi değişikliklerle korunan alanların kullanıma açılması yönünde yeni uygulamalar getirilmişti.


İktidarın doğal koruma alanlarına ilişkin adım adım yürüttüğü bir plan olduğunu vurgulayan TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Cevahir Efe Akçelik, “İlk olarak, 16 Mart 2020'de bakanlık, koruma alanları olarak belirlenen kıyıların talanına ve bu alanların yapılaşmaya açılmasına olanak vermişti. Şimdi de gece yarısı, yine aynı yönetmelikte yapılan değişiklik ile Nitelikli Doğal Koruma Alanlarına hidroelektrik, rüzgâr ve güneş enerji santrallerinin yapımının da yolu açılmış oldu” dedi.

TALAN HIZLANACAK

Akçelik, “İlgili değişiklikle beraber Nitelikli Doğal Koruma Alanlarına uygulanacak enerji projeleri, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin EK-2 listesinde yer alan üretim kapasitesi ile sınırlı tutuluyor. Bu; seçme eleme kriteri uygulanacak projeler listesine giren projelere hızlıca ‘ÇED gerekli değildir’ kararları verilip doğal alanların talanının hızlanacağı anlamına geliyor” diye konuştu.

Kamu yararı kavramının talan projelerinin meşrulaştırılması için kullanıldığını belirten Akçelik, “İktidarın Türkiye’nin içine girdiği ekonomik krizden çıkış yolundan biri olarak, doğal varlıkları sermayenin kullanıma açma yolunu seçtiğini söyleyebilirim. Üstelik bu, zeytinlik sahalarında madenciliğe izin verilen değişiklikteki gibi ‘kamu yararı’ kisvesi altında yapıyor" ifadelerini kullandı.

TMMOB Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) İzmir Şube İKK Temsilcisi Helil İnay Kınay da “Zeytin olarak konuştuğumuz talan orman, tarım alanları ve sit alanları olarak hep karşımıza çıktı” dedi ve ekledi: “Yeni çıkarılan yönetmeliklerin hepsinin ortak noktası kamu yararı ilkesi, yeniden rehabilite etme, yerinden taşıma ve yeniden kullanma gibi sihirli kavramlarla aslında bu alanlardaki talanın önünün açılması. Yeniden kullanma ve rehabilite etme adı altında kaybedilen hiçbir alan yerine gelmedi ve denetlenmedi” dedi.

CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç ise şu değerlendirmeyi yaptı: "Zeytinlikleri talan etme yönetmeliğinin ardından doğal sit alanlarına gözleri diktiler. Zeytinlikleri talan edecekler, doğal sit alanlarını da peşkeş çekecekler. İktidarın gözünü para hırsı bürümüş."

ELİNİZİ ÇEKİN!

Yönetmelik değişikliğine SOL Parti de tepki gösterdi. Yapılan açıklamada, şöyle dendi: “Gece yarısı yayımlanan bir yönetmelik değişikliği ile zeytinliklerimizin ardından şimdi de sit alanlarımız talan edilmek, RES'lere, GES'lere, HES'lere, entegre tesislere ve turizme açılmak isteniyor. İzin vermeyeceğiz! Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na sesleniyoruz: Tüm doğal alanları şirket talanına açarak iklim krizini durduramazsınız! Yaşam alanlarımızdan, ekosistemden, canlıların yuvasından, doğal sit alanlarımızdan elinizi çekin!"