Soğan fiyatı benzin fiyatını nasıl geçti?

Son günlerde soğan kilogram fiyatının 7 liraya kadar çıkmasının en büyük sebeplerinden birinin de ekim alanlarının düşmesi olduğu belirtiliyor. Geçen sene çok düşük rakamlara satılan, hatta elde kalarak dökülen soğan, son zamanlarda benzininin litre fiyatını bile solladı. Soğan üreticileri, geçen sene çok zarar ettiği için de, bu yıl soğan ekim alanlarını azalttı. Hal böyle olunca da üretimi azalan soğanın fiyatları tavan yaptı. Bunun yanında iklim şartlarının da soğan üretimini etkilediği söylenirken, çözüm yolunun ise programlama ve iyi depolama şartlarından geçtiği ifade edildi.

Üretim istikrarsız
Odunpazarı Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Şen, soğanın üretiminin istikrarlı olabilmesi ve üreticinin zarar etmemesi için iyi bir depolama alanının olması gerektiğini ifade ederek, “Ya tutarsa diye ekiyorsun. Soğanın ciddi maliyetleri var. Kilo maliyeti olarak 40 kuruşa denk geliyor. Dönüm bazında düşündüğün zaman 2 bin lirayı buluyor. Ciddi rakamlar bunlar. Çöpe attığın zaman hem milli servete yazık hem de çiftçinin belini doğrultması çok zor oluyor. Dalgalanma istikrarlı üretimi yok ediyor. İstikrarlı üretim için programlama ve iyi depolama şartları lazım” dedi.

Depolama şart
Programlama ve iyi depolama yapılmadığı taktirde fiyat dalgalanmalarının hep süreceği uyarısında bulunan Şen, “Ekim alanları düşüyor. İklim şartları da hastalık getiriyor. Verimi ve hasatın süresini etkiliyor. Çözümü çok kolay aslında, belirli bir program yazmak. Ülkemizde her ürünü üretmek mümkündür. İstenildiği kadar da üretilir ama fiyat ve depo şartları lazım. Çiftçi ve tüketici için tarımda ciddi bir program gerekiyor. Ürettiğimiz ziyan olmamalı. Hep Hollanda örneğini söylerim. Bunlar istikrarlı üretimden dolayı böyle üretim yapabiliyorlar. Hiçbir şey ziyan olmuyor. 3 sene önce her yerde tereyağı dağları oluşmuştu. Geçen sene de dünyada en büyük fiyat artışı tereyağında yaşanmıştı. Yani bunları yapabilmek lazım” şeklinde konuştu.

‘200 ton soğan döktüm’
Eskişehir’de manavcılık ile uğraşan Tarçın Somun ise, geçen sene 200 ton soğan döktüğünü ve şu anda da soğanının olmadığını ifade ederek, “Bu kadar da fiyat olmasını istemiyorum. Şu anda Adanalı 3- 5 tüccarın elinde piyasa. Düşmesi de mümkün değil çünkü ekim yok. Soğan hâl de altı lira. Sabah 2 çuval soğan aldım ve 740 lira para verdim. Bu paraya geçen sene 2 ton soğan alıyordum. Eskişehir’e günlük en az 20 kamyon soğan giriyordu. Şu an gelen 3 kamyon” şeklinde konuştu.

***

‘Keşke her yıl 50 kuruşa satsak’

Ege Bölgesi’nin ‘patates ambarı’ olarak bilinen İzmir’in Ödemiş ilçesindeki üreticiler, çeşitli hastalıklar ile ekim alanlarının azalması nedeniyle patates üretiminin düştüğünü, buna bağlı olarak fiyatların arttığını söyledi.

Ödemişli üreticiler, patateste son günlerdeki fiyat artışını, çeşitli hastalıkların etkisiyle rekoltenin düşmesine, ayrıca tohum, gübre ve mazot gibi girdi fiyatlarının yüksek olması nedeniyle bazı çiftçilerin bu sene bu ürünü ekmemesine bağladı. Ekim alanlarının azalmasıyla rekoltenin düştüğünü söyleyen çiftçiler, bunun da fiyat artışına etkili olduğunu kaydetti. İlçede 13 yıldır patates ekimi yapan Mustafa Abacı, “Geçen yıl ektiğim patateslerden çok büyük zarar ettim. Üreticilerin çoğu ürünlerini, tarlada bırakmak zorunda kaldı. Bu yıl patates fiyatları arttı. Bunun en büyük nedeni, üretici borçlu olduğu için para bulup ekim yapamadı. Planlı bir üretim yok. Ürün planlaması yapılması lazım. Keşke her yıl 50 kuruşa satsak da para kazansak” dedi.

***

‘Nasıl yükseldi anlamış değilim’

Patates fiyatlarında yaşanan artışla ilgili konuşan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, “Dediler ki ‘Patates elimizde, depolarda kaldı, 50 kuruşa alan yok, bize ihracat desteği verin.’ Biz de bunun üzerine Bakanlar Kurulu’ndan patatese ihracat desteği verdik. Bütün bakanlar imzaladı. Nasıl olur da böyle bir durumda 50 kuruş olan patates 5-6 liraya çıkar anlamış değilim” dedi. Fiyat artışına karşı tedbir aldıklarını ifade eden Fakıbaba, “Vatandaşlara şunu söylüyorum, karanlık eller var, bu elleri evelallah yok edeceğiz. Onlar görecekler, benim vatandaşıma 50 kuruşluk ürünü 6 liradan yedirenden hesabını soracağız. En kısa sürede fiyatlar normale dönecek” diye konuştu.