Somut çözüm görüşmeden geçiyor
Göçmen krizini değerlendiren uzmanlar, öncelikle mültecilerin güvenliği için uluslararası bir güvence gerektiğini söylüyor. Uzmanlar, çözüm için Şam yönetimi ile masaya oturmak gerektiğini de vurguluyor.
Umut SERDAROĞLU
Sığınmacı krizinin çözümünü zorlaştıran en önemli unsurlardan biri Erdoğan’ın Şam yönetimi ile masaya oturmaması oldu. Ayrıca uluslararası örgütlerin katılımıyla yapılacak görüşmeler sonrası oluşturulacak güvenli bölgelerin, gönüllü geri dönüşün artmasını da sağlayacağı konuşuluyor. Suriyeli araştırmacı Suhail Al-Ghazi, Suriye’deki güncel durumu değerlendirirken, gönüllü geri dönüşün sağlanması için yapılması gerekenleri BirGün’e anlattı.
GÜVENLİ BÖLGE ŞART
Suriyeli sığınmacıların geri dönüşü için belirli koşulların sağlanması gerektiğini söyleyen Al-Ghazi, aynı zamanda Esad’la mültecilerin güvenliğinin sağlanması için görüşmelerin gerçekleşmesi gerektiğini aktardı. Al-Ghazi, “Suriye’deki durum mültecilerin gönüllü dönüşü için hâlâ güvenli değil. Bir taraftan Suriye Rejimi Kuzey Suriye’yi bombalamaya devam ederken, diğer taraftan IŞİD’in saldırıları eskisine oranla azalsa da devam ediyor. Ayrıca ekonomik krizden dolayı milisler ailelerinden fidye alabilmek için sorgusuz tutuklamalar gerçekleştiriyor. Bu yüzden Esad’la görüşülüp, bu bölgelerde güvenlik anlaşmaları sağlanması gerekiyor” dedi. Ayrıca Şam yönetiminin, Türkiye’deki Suriyelileri muhalif olarak gördüğünü söyleyen Al-Ghazi şöyle devam etti: “Muhalif olduğunu düşündüğü için dönmelerini de istemiyor, mültecilere ev sahipliği yapabilecek istikrarlı alanların oluşmasını önlemek için Suriye’nin kuzeyinde bombalamaya devam ediyor. Bu yüzden Esad, Türkiye’de yaşayan birçok mültecinin savaştan kaçan siviller olduğu gerçeğini kabullenmeli.”
Suriyeli mültecilerin yoğun olduğu bir başka ülke olan Lübnan’dan belirli sayıda mültecilerin gönüllü geri dönüşü sağlandığını aktaran Al-Ghazi, “Ancak Birleşmiş Milletler’in ihmalkarlığından dolayı orada güvenli bölge oluşturulamadı. Geri dönen mülteciler Birleşmiş Milletler’in gözetiminde olacaktı ancak bunu sağlayamadılar. Bu yüzden uluslararası kuruluşların da dikkatli bir şekilde gözcülük yapması gönüllü geri dönüşü sağlar” diye belirtti.
GERÇEKLEŞMESİ ZOR
Al-Ghazi, Erdoğan’ın Suriye’de yapacağı 200 bin konut projesi ve gönüllü geri dönüş politikası için ise şöyle konuştu: “Erdoğan’ın planını gerçekleştirme ihtimali şu anda yok. Bu planın işleyebilmesi için savaş tamamen bitmeli, rejim saldırılarını durdurmak için Rusya ve İran’la görüşülmeli. Aynı zamanda Suriyeli iş insanlarına yatırım yapabilmesi içi fabrikalar ve işyerlerini Suriye’nin kuzeyine taşımasını kolaylaştırmak için bir plan yapılması lazım. Tüm bunlar için görüşmeler gerçekleştirilip, anlaşmalar sağlanmalı.” Son olarak Türkiye’deki yükselen mülteci karşıtlığı hakkında konuşan Al-Ghazi, “Mülteci karşıtı söylemlerin artması seçimler ve enflasyondan kaynaklanıyor. Öyle görünüyor ki bazı muhalefet partileri ekonomi gibi diğer konulara değil sadece mülteci sorununa odaklanmak istiyor. Diğer taraftan Suriyeli mülteci meselesi de Avrupa’ya geçmeye çalışan Afgan göçmenlere bağlandı” dedi.