Son 5 yılda en az 300 iş cinayeti! Başkent alarm veriyor

Ankara İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin yayımladığı rapora göre; en fazla iş kazasının yaşandığı 3’üncü il olan Ankara’da, 2013 yılından bu yana en az 300 emekçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Bu yılın ilk 9 ayında hayatını kaybeden işçi sayısı ise en az 35. Raporda, güvenceli istihdamın diğer illlere göre fazla olduğu bir memur kenti olarak bilinen Ankara’nın artık değiştiği vurgulandı.

Rapora göre başkentte, son beş yılda en çok iş cinayeti inşaat, taşımacılık, metal ve tarım işkollarında yaşandı. Her 4 iş cinayetinden biri, güvencesiz ve sendikasız çalışmanın çok yoğun olduğu inşaat işkolunda gerçekleşti. İş cinayetlerinin daha çok çevre ilçelerde yaşandığı görüldü.

25’i kadın, 9’u çocuk
2013-2017 yılları arası ile bu yılın ilk 9 ayı toplamında Ankara’da en az 25 kadın emekçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Kadın işçiler en çok savunma ve tarım işkolunda yaşamını yitirdi.

Aynı dönemde en az 9 çocuk çalışırken can verdi. En çok çocuk ölümü inşaat ve tarım işkollarında gerçekleşti.
2013’ten bugüne başkentte iş cinayetleri sonucu hayatını kaybeden göçmen/mülteci sayısı ise en az 11. Atık toplayıcılık, inşaat, taşımacılık ve tarım, göçmenlerin en fazla can verdiği alanlar oldu.

250 bin işsiz
Raporda yalnızca iş cinayetleri değil, Ankara’da işçi sağlığı ve iş güvenliğine biçim veren istihdam ve çalışma koşulları da ele alındı. Raporda yer alan çarpıcı veriler özetle şöyle:

♦ Ankara, istihdamın en düşük olduğu 27’nci il.

♦ Ankara, işsizliğin en yüksek olduğu 15’inci il. 250 bin işsiz bulunuyor. İşsizlik oranı yüzde 11,4 ile 10,9 olan Türkiye ortalamasının üzerinde.

♦ Bir memur kenti olarak bilinen Ankara, giderek daha çok işçi kentine dönüşüyor. Ankara diğer şehirlere oranlara görece güvenceli istihdamın yoğun olduğu bir kent olarak bilinirken, bu durum değişiyor.

Ücretler azalıyor
♦ İşçilerin en çok şikâyetçi olduğu konular sırasıyla şöyle: Aylık ücretin verilmemesi, kıdem tazminatını alamama, fazla çalışma ve ücretini alamama, yıllık izin hakkını kullanamama, ihbar tazminatının verilmemesi, hafta tatili ve resmi tatil ücretlerinin verilmemesi.

♦ Ankara’da emekçiler giderek daha az ücrete mahkûm ediliyor. Kamudaki işçiler ve İŞKUR’un kursiyer olarak çalıştığı işçiler asgari ücret alıyor. Özel sektörde de pek çok alanda ücretler asgari ücret seviyesinde ya da biraz üstünde.
ayrımcılığa maruz bırakılıyor

♦ Kadın istihdamı genel olarak ucuz, geçici ve niteliksiz işlerde yoğunlaşıyor. Erkek işçilere göre daha az ücret alıyor ve kadın oldukları için ayrımcılığa maruz bırakılıyor. Kayıt dışı çalışma ve ev eksenli çalışma oldukça yaygın. Kadın işçilerin maruz kaldığı risklerin başında işyerinde ayrımcılık, cinsel taciz, mobbing ve şiddet geliyor.

♦ Ankara’da çalışma izniyle çalışan 9 bin 888 mülteci/göçmen işçi var. Bu işçiler en çok mobilya, inşaat, metal, gıda, tarım gibi işkollarında istihdam ediliyor. Yerli işçilere kıyasla daha düşük ücret alıyorlar. Kayıt dışılık yaygın.

♦ Ankara 9,82 ile sendikalaşma oranının en düşük olduğu 23’üncü il. Kadın işçilerin sendikalaşma oranı ise 6,63 ile genel sendikalaşma oranının çok daha altında.

***

Sokakta çalışmaya başlama yaşı 10

Ankara çocukların çalışma oranının yüksek olduğu bir il. Sokakta çalışmaya başlama yaş ortalaması 10,26. Çalışan çocukların çoğu okula devam edemiyor.

Sokakta çalışan her 10 çocuktan 4’ü fiziksel ve cinsel şiddete maruz kalıyor.

***

İş kazalarında büyük artış

Ankara’da iş kazalarının son 7 yılda çarpıcı biçimde arttığı görülüyor. SGK kayıtlarına göre, 2010 yılında en fazla iş kazasının yaşandığı 7’nci yıl olan Ankara, 2016’da 3’üncü sıraya çıktı. Başkent, aynı zamanda en fazla meslek hastalığı teşhisi konulan 4’üncü il oldu. 2016 yılında Ankara’da 30 meslek hastalığı teşhisi konuldu.