İstanbul’un en büyük deprem toplanma alanları olabilecek askeri araziler birer birer taşınarak yapılaşmaya açıldı. Sadece 2009’dan sonra 11 ilçedeki askeri alanlar lüks konut projeleri için boşaltıldı.

Son yeşil alanları da betona gömdüler
Fotoğraf: Recep Tayyip Erdoğan Külliyesi

İsmail ARI

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) verilerine göre kentteki yapıların yüzde 73’ü 1999 yılından önce inşa edildi. Yani kentteki en az 817 bin bina depreme karşı zayıf kabul ediliyor. İBB’nin çalışmalarına göre kentte deprem toplanma alanları yeterli değil ve beklenen büyük İstanbul depreminde yıkılacak ve hasar alacak yapılardan 5 milyon kişinin etkileneceği tahmin ediliyor.

Rant ve kâr hırsıyla kent her geçen gün daha da fazla betona gömülürken şehrin içerisindeki askeri araziler de birer birer boşaltılıp yapılaşmaya açıldı. Kışlalar, 15 Temmuz’un ardından yeşil alan olacağı açıklanarak boşaltıldı. Fakat verilen sözler tutulmadı, hem deprem toplanma alanı olabilecek hem de kentin devasa yeşil alanlarına lüks konut projeleri inşa edildi.

Ayrıca kışlalar taşındığı için ilk deprem felaketinde arama kurtarma ve güvenliği sağlamada oldukça önemli olan askeri birlikler kentin dışına gönderildi. Sadece 2009’dan sonra 11 ilçede 1.845 hetarlık askeri arazi yapılaşmaya açıldı.

İlçe ilçe askeri arazi talanının tablosu şu şekilde:

Başakşehir, 161 hektar: 161 hektar büyüklüğündeki General Kani Akman Kışlası’na Bahçe Kent Emlak Konutları adı altında konut projesi yapıldı.

Beşiktaş, 7,7 hektar: Kentin en değerli bölgelerinin yer aldığı ilçedeki dört ayrı askeri alan yapılaşmaya açıldı. Barbaros Bulvarı’ndaki askeri lojmanlar, Orhaniye Kışlası, Jandarma Dikimevi konut projeleri inşa edilmesi için boşaltıldı. Ayrıca 1. Ordu Komutanlığı’nın yaklaşık 2 hektarlık arazisine de lüks konut projesi yapılıyor.

Sarıyer, 84,3 hektar: 51,4 hektarlık Zekeriyaköy Füze Üssü’nün arazisine Köy Zekeriyaköy projesi ve Maslak 3. Kolordu Komutanlığı’nın 33 hektarlık arazisine de Maslak 1453 adı altında lüks konut projeleri inşa edildi.

Çekmeköy,184 hektar: Çekmeköy’deki 3’üncü Kolordu Komutanlığı’na bağlı Çekmeköy Kışlası da yapılaşmaya açıldı. Emlak Konut askeri araziye Çınarköy Evleri projesiyle bin 774 adet konut, 141 villa ve 56 ticari alan inşa ettiriyor. 2020 yılında da Çekmeköy Kışlası’nın 12 bin 345 metrekaresi “resmi kurum alanı-TRT” bölümü olarak belirlendi, yapılaşmaya açıldı. 2019 yılında ise Çekmeköy Kışlası’nın 187 bin 750 metrekarelik kısmı imara açılmıştı. Ardından da Emlak Konut’un gerçekleştirdiği ihaleyi DAP Holding iştiraki Eltes İnşaat ve İstlife İş Ortaklığı aldı ve inşaat projesine Ormanköy adı verildi. Projeyle alana çok sayıda konut ve ticari alan inşa edildi. Öte yandan askeri araziden Kuzey Marmara Otoyolu için 2016 yılında da 5 kilometrelik bir bağlantı yolu geçirilmişti. Yolla beraber yüzlerce ağaç da katledilmişti.

Küçükçekmece, 20,4 hektar: Halkalı’daki 20,4 hektarlık askeri alana Avrupa Konutları adı altında lüks konut projesi yapıldı.

Bakırköy, 3,5 hektar: Şenlikköy’deki 3,5 hektarlık askeri arazi, konut projesi için yapılaşmaya açıldı.

Zeytinburnu,26,6 hektar: 13,6 hektarlık eski Tank Fabrikası’nın arazisi ile askeri lojmanların arazisi de konut projeleri için yapılaşmaya açıldı.

Esenler, 873 hektar: Topkule ve Baştapya Kışlaları ile 66. Mekanize Piyade Tugayı, konut ve ticaret alanı inşa edilmesi için boşaltıldı.

ERDOĞAN KÜLLİYESİ OLUYOR

Maltepe, 250 hektar: 2 milyon 500 bin metrekare büyüklüğündeki Kenan Evren Kışlası da Marmara Üniversitesi’ne devredildi. Askeri araziye Marmara Üniversitesi Recep Tayyip Erdoğan Külliyesi inşa ediliyor. Kent genelindeki dağılmış haldeki kampüsleri buraya toplanıyor. Ayrıca askeri araziye TOKİ de etaplar halinde çok sayıda konut projesi yapacak.

Tuzla,42,5 hektar: İçmeler Piyade Okulu’nun 2,6 hektarlık, Tuzla 3. Jandarma Tabur Komutanlığı arazisinin 20 hektarlık ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın da ilçedeki 20 hektarlık arazisi TOKİ ve Emlak Konut’un konut projeleri için boşaltıldı.

Sancaktepe,11,2 hektar: 23’üncü Motorlu Piyade Alayı’nın bulunduğu General İsmail Hakkı Tunaboylu Kışlası, Çorlu’ya taşındı. TOKİ, askeri araziye konut projesi inşa edecek. Covid-19 pandemisi nedeniyle arazinin bir bölümüne de Feriha Öz Acil Durum Hastanesi inşa edildi. Ranta açılan bu askeri arazini hemen yanında yer alan Askeri Havaalanı’nın da Trakya’ya taşınacağı ve yapılaşmaya açılacağı açıklanmıştı.

Lojistik ve barınma üsleri olabilirdi ama ranta açıldı

İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Gürkan Akgün ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, askeri arazilerin lüks konut projesi için yapılaşmaya açıldığını vurgulayarak, “İstanbul’un Askeri Alanları deprem anında müdahale-lojistik-barınma açısından çok önemli bir potansiyel. Maalesef yıllar itibariyle askeri alanlar teker teker, hem de lüks konut projeleri için imara açıldı. Son 3 buçuk yıldır bakanlık tarafından yapılan planları yargıya taşıyor ve kamu kaynaklarını-arazilerini korumak için mücadele veriyoruz” ifadelerini kullandı.

Askeri alanlar afet toplanma alanıydı

Emekli Amiral Türker Ertürk ise BirGün’e yaptığı değerlendirmede, “Yapılaşmaya açılan o kışlalar İstanbul’un yeşil alanlarıydı. Halkın nefes alacağı alanlardı. Afetlerde insanların toplanma yeri olabilirdi. TSK ülkenin en büyük organize gücüdür. TSK’nin doğal afet yardım planları vardı. Buna göre birlikler teçhizatla donatılırdı, tatbikatlar yapılırdı. Hangi bölgeye hangi askeri birliklerin yardım edeceği planlanırdı” dedi.