Sorumlular iklimi korumaktan uzak

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı'nın 26'ncısı (COP26) İngiltere'nin Glasgow kentinde dün başladı. 12 Kasım'a kadar devam edecek konferansa 120 ülkeden siyasi liderler ve temsilciler katılırken Microsoft ve Unilever gibi uluslararası dev şirketlerin yöneticileri de katılımcı olarak yer aldı. Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise konferansa katılmama kararı aldı. ABD Başkanı Joe Biden'ın konferans öncesi 85 konvoyluk aracıyla yolculuk yapması ise oluşan karbon emisyonu nedeniyle tepkilere neden oldu.

NET SIFIR EMİSYON VE ISINMAYI DURDURMAK

COP26'nın resmi hedefleri ise dört maddeyle özetleniyor. İlki, tüm ülkelerin 2050 yılına kadar net sıfır emisyon taahhüdünde bulunması ve küresel ısınmayı 1,5 derecede tutma hedefine yönelik çalışmaların başlaması. Diğerleri ise, doğal yaşam alanlarını korumak için işbirliklerinin gerçekleşmesi, iklim değişikliğiyle mücadele ve uyum çalışmaları için zengin ülkelerden fon sağlanması ve Paris İklim Anlaşması'nı işler hale getirmek üzere yazılan Paris Kurallar Kitabı'nın tamamlanması. Konferansa katılan ülke liderleri ise bugün ve yarın açılış konuşmaları yapacak, iklim hedeflerini katılımcılara açıklayacak. 3-12 Kasım tarihleri arasında ise finans, enerji, gençlik, kamuoyu desteği, doğa, değişim ve adaptasyon, bilim ve inovasyon ve ulaşım temalı programlar düzenlenecek.

'İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN NEDENİ KAPİTALİZM'

Türkiye ise bu yıl konferansa ilk kez Paris Anlaşması'nı onaylamış ve 2053'te karbon nötr olmayı hedefleyen bir ülke olarak katıldı. COP26 Türkiye Koalisyonu ise Glasgow toplantısına ilişkin tutum ve hedeflerine yer verdiği yazılı bir açıklama yaptı. 6 Kasım Küresel İklim Eylemi Günü’nde İstanbul'da eylem yapacağını duyuran kuruluş, "İklimi değil, sistemi değiştirmek için halkların öz gücüne güveniyoruz, gezegenimizin ortak geleceğine inanıyoruz” ifadelerine yer verdi. Açıklamada, "İklim krizinin nedeni, insanın emek gücü de dahil doğanın her parçasını metalaştıran kapitalizmdir. Bizleri açlık, savaş, yoksulluk, göç, eşitsizlik ve ekolojik yıkıma maruz bırakan kapitalizmin krizine dair çözümü, halkların dayanışması ve birlikte mücadelesi ile bulacağımıza inanıyoruz" denildi.

'KANAL İSTANBUL PROJESİNİ DURDUR'

Ulusal ve uluslararası şirketlerin yol açtığı tahribatı gizlemek için iklim krizinin yalnızca karbon emisyon miktarına indirgenmesine de tepki gösteren COP26 Türkiye, "Dünyanın ve insanlığın ihtiyacı hızlı ve radikal bir yol değişikliğidir" diyerek acil talepleri şöyle sıraladı: "Kömürlü termik santrallerin kapatılmasına ve yenilerini engellemeye yönelik çalışmaları hızlandırmak. Kanal İstanbul gibi mega yıkıcı projeleri durdurmaya yönelik çalışmalarına hız vermek. Akkuyu Nükleer Santrali’nin ve Sinop’ta açılması planlanan yeni santralin durdurulması için etkin çalışmalar yapmak."

Birleşmiş Milletler (BM) Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli ağustos ayında yayımladığı raporda, iklim krizinde gelinen noktayı "insanlık için kırmızı alarm' olarak duyurmuştu. Raporda, Paris İklim Anlaşması'nda yer alan hedeflerin dünyada karbon salınımında büyük kısıtlamalar gerçekleşmediği sürece mümkün olamayacağı belirtilmişti. Ayrıca hükümetlerin 2030'a kadar vaatlerinin iki katı fosil yakıt üretimi planladığı ve zengin ülkelerin karbon salımlarının 2021'de hızla arttığı tespitine yer verilmişti.

***

G20’de küresel asgari vergi kararı

Glasgow'da düzenlenen COP26 zirvesi öncesi Roma'da G20 zirvesine katılan ülke liderleri, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) çok uluslu şirketler için küresel asgari vergi anlaşmasını onayladı. G20'ye katılan ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, 136 ülkenin 2023'ten itibaren söz konusu şirketlerin vergilendirilmesine yönelik anlaşmayı kabul ettiğini duyurdu. Anlaşma, Google, Amazon, Microsoft ve Facebook gibi internet şirketleri de dahil olmak üzere büyük şirketlerin 2023'ten itibaren en az yüzde 15 vergi oranına tabi tutulmasını sağlayacak. G20 zirvesinin ilk gününde de dünya nüfusunun yüzde 70’inin 2022 yılının ortasına kadar Covid-19’a karşı aşılanmasına yönelik adımlar atılması konusunda anlaşmaya varılmıştı.