Suçüstü yakalandılar

NURCAN GÖKDEMİR nurcangokdemir@birgun.net

Soma’da 301 işçinin öldüğü maden ocağının işletmecisi Soma Holding ile TKİ’nin, ölen işçilerin yakınları aleyhine sonuçlanabilecek ‘muvazaalı’ işlemini Sayıştay denetçileri ortaya çıkardı.
Sayıştay’ın, TKİ Genel Müdürlüğü’nün 2014 yılı hesaplarına ilişkin denetim raporu TBMM’ye ulaştı. Rapora göre, 13 Mayıs 2014’de yaşanan olay sonrasında açılan maddi ve manevi tazminat davaları sürerken, Soma Holding, ihtiyati haciz tedbirlerinin uygulanmasını engellemek için harekete geçti. Holding, tahakkuk etmiş bir alacağı bulunmamasına karşın, kapalı durumda bulunan ve ne zaman açılacağı belli olmayan ocaklardan ileride yapacağı üretimle oluşabilecek 182 milyon 134 bin 867TL’yi devretmek (temlik) için genel müdürlükten onay istedi. Onay yazısını alır almaz harekete geçen holding, tutarı bir bankaya devretti.
Sayıştay denetçileri, bu işlemin ‘muvazaalı’ olduğunu belirledi. Denetim raporunda, “Temliğin yüklenici firmanın kendisinin veya ortağı olduğu firmaların tutarı belli olmayan ‘doğmuş ve doğacak’, ‘açılmış ve açılacak’ borç ve taahhütleri kapsadığı, böylece ölen işçilerin hak sahiplerine yapılacak ödemelerin ötelenmesi ya da engellenmesine sebebiyet verildiğinden, konunun ilgili Bakanlıkça incelenmesi önerilmektedir’’ denildi.

334 HACİZ ENGELLENDİ
Katliamda yaşamını yitiren işçilerin yakınları tarafından holdingin TKİ’den alacakları üzerine konulan 334 ihtiyati haciz kararını uygulanamaz hale getiren işlemin usulsüzlüğü konusunda Sayıştay denetçilerinin tespitleri şöyle:

• “Yüklenici firmayla imzalanan rödovans sözleşmesiyle temlik işlemine izin şartının getirildiği, dolayısıyla haklı sebeplere dayalı olarak TKİ’nin talep edilen izni vermeme hakkına sahip bulunduğu,

•Temlik talebinin onaylandığı İşletme Daire Başkanlığı’nın yazısında “ocaklarda yapılan denetimler sonucu tespit edilen eksikliklerin giderilmesi ve firma tarafından tekrar kömür üretimine başlanması durumunda, İş Programı doğrultusunda faaliyet göstermek kaydıyla” ifadesinin yer aldığı, bu ifadeden de anlaşılacağı üzere ocaklarda eksikliklerin tespit edildiği, ancak bu eksikliklerin onay tarihinde henüz giderilmediği,

•Ayrıca bu tarihte kaza nedeniyle firmanın işlettiği ocakların tamamının kapatılmış olduğu, kazadan 36 gün sonra kapatılmış ocaklardaki eksiklikleri gidermenin de mümkün olmadığı, kaldı ki yüklenici firmanın işlettiği Işıklar ocağında Eylül 2014, Ata Bacası yer altı ocağında ise Mart 2015 ayında yeniden üretime başlanabildiği, kazanın meydana geldiği Eynez ocağında ise denetim tarihi (Temmuz 2015) itibarıyla bile üretime başlanamadığı,

OLMAYAN GELİRE ONAY
•Firmanın programının çok gerisinde kaldığı, kaza sebebiyle ocakların tamamının kapatıldığı ve ne zaman açılacağının bilinemediği, İş Programı doğrultusunda faaliyet gösterilmediği gerekçeleriyle reddedilmesi gerektiği,

•Diğer taraftan temlik tarihinde firmanın tahakkuk etmiş herhangi bir alacak ve istihkakının olmadığı tespit edilmiştir.’’

***

U3 panosunda keşif kararı

Soma Katliamı davasına atanan yeni bilirkişiler ile mahkeme heyetinin önceki gün yaptığı toplantıda çok önemli kararlar çıktı. İleri’nin haberine göre, maden katliamının yaşandığı Eynez ocağında, katliamdan bu yana girilemeyen bölgelere girilecek. Akhisar Adliyesi’nde yapılan görüşme sonucunda bilirkişilerin 4 maddelik talep listesi kabul edildi ve 5 Şubat’ta katliamdan bu yana girilemeyen U3 panosuna girilmesine karar verildi. Söz konusu alanın güvenli şekilde keşfe hazır hale getirilmesi için Soma Kömürleri A.Ş., MİGEM ve TTK’ye yazı yazılacak. Olayın başladığı U3 panosunda çok sayıda işçi bulunuyordu ve bu işçilerin tamamına yakını hayatını kaybetmişti.