Suudi Arabistan takımları kamu katkısıyla futbola büyük yatırım yapıyor. Krallığın amacı ülkenin kötü olan insan hakları imajını futbol üzerinden tazelemek ve bu sayede ekonomiyi büyütmek.

Suudilerin imaj tazeleme çalışması
Fotoğraf: AA

Kaveh SOLHEKOL*

Suudi Arabistan bu yaz dünya futbolunun önemli isimlerinden birçoğuyla sözleşme imzalıyor. 2022 Dünya Kupası'ndan sonra Al Nasr'ın Cristiano Ronaldo'yu transfer etmesiyle başlayan transfer çılgınlığı bu yaz artarak devam etti. Suudi Arabistan, mali geleceğini garanti altına almak için ekonomisini diğer sektörler yoluyla genişletmeyi düşünüyor. Spor, ülkede büyümek istedikleri bir alan. Kendi eğlence endüstrilerini kurmak isteyen Suudi Arabistan'ın nüfusunun yüzde yetmişi 40 yaşın altında. Bu genç nüfusun futbola ilgisini kullanmak istiyorlar.

Futbol Suudi Arabistan'da oldukça popüler. Unutmayalım ki geçen yıl düzenlenen 2022 Katar Dünya Kupası'nda en çok desteklenen takım onlardı. Suudiler futbol yoluyla ülke turizmini artırmayı da düşünüyor. Bu sebeple Dünya Kupası başta olmak üzere birçok büyük spor organizasyonuna ev sahipliği yapmak istiyorlar.

KAŞIKÇI UNUTULDU

Suudi Arabistan, son derece zayıf olan insan hakları sicilini örtbas etmek için 'sports washing'i* fazlasıyla kullanıyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü, "Suudi Arabistan, ülkenin kötü insan hakları sicilinden sapmak için büyük eğlence, kültür ve spor etkinliklerine ev sahipliği yaparak milyarlarca dolar harcıyor" diyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün 2022 Raporu'na göre, Suudi Arabistan'da bazı reformların yapıldığı sonucuna vardı ancak devam eden baskının ilerlemedeki en büyük engel olduğu belirtildi. 2018 yılında Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın, İstanbul'daki büyüklelçilikte katledilmesi bunun en büyük örneği. Futbola yatırım yapmak, Suudi Kraliyeti'nin sicilini de temizleminin bir yolu. 

Suudi Pro Ligi'nde yapılan bu atılım pek çok yönden Çin Ligi'nin çıkışını hatırlıyor. Çin'de de kısa bir sürede büyük yatırım yapılmış ancak devlet desteğinin çekilmesi sonrası kulüplerin mali durumu bir hayli kötüleşti. Lige gelen yabancı sınırı da ligdeki aktivitenin durmasına yol açtı. Cristiano Ronaldo oraya ilk giden oldu ve Lionel Messi'yi yılda 400 milyon dolarlık muazzam bir teklifle almaya çalıştılar ve onun yerine MLS'ye geçmek için reddetti. Ancak bu, Al Hilal'e katılmanın eşiğinde olan Ruben Neves ve Kalidou Koulibaly ve Hakim Ziyech de dahil olmak üzere dört Chelsea oyuncusunun da devlete geçme görüşmeleri ile Suudi Arabistan kulüplerini caydırmadı. Peki Suudi Arabistan kulüpleri Erling Haaland'ı hedef alacak mı? Ya da Harry Kane'i? Onları Arap yarımadasına getirmeye çalışan hiçbir oyuncu göz ardı edilmedi. Ortadoğu'da futbol uzmanı Al Jazira FC'nin eski direktörü Muhammed Hamdi, Sky Sports News'e ülkenin en iyileri çekmekte sorun yaşamayacağını söylüyor. 

CHELSEA'YE KATKI

Son günlerde çokça gündeme gelen bir konu bu. Chelsea son birkaç transfer döneminde 600 milyon sterlin harcadı ve hesaplarını dengelemeleri ve bazı oyuncuları satmaları gerekiyor. Birdenbire Suudiler ortaya çıktı ve kulübe ihtiyacı olan nakiti sağladı. Bir hayli ilginç bir durum. İnsanlar ayrıca, Chelsea oyuncularını satın almak isteyen dört Suudi Arabistan kulübünün sahibi olan Suudi Arabistan kamu fonunun Chelsea'de çoğunluk hissedarı olan özel bir sermaye fonu olan Clearlake Capital'e yatırım yaptığını da iddia etti.

*Sky Sports muhabiri