Tarih bağımsızlık için savaşan kadınları unutmuyor

BİRGÜN/KADIN

Fransa'nın Cezayir'in işgalinin sona ermesinin 60'ıncı yıldönümünde bölgede işlediği savaş suçları ve sömürgeci politikalarından ötürü özür dilemeyeceğini açıklaması tepki çekti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron resmi bir özür açıklamayacağı Cezayir, 1954-1962 yılları arasında 132 yıllık işgali sona erdirip bağımsızlığına kavuşmak için tarihi bir direniş gösterdi. Bu direnişin öncüsü kadınlar ise anılmaya devam ediyor.

Cezayir'in Fransız sömürgeciliği altındaki tarihi boyunca kadınlar, kendi kaderini tayin etme arayışının yanı sıra ülkenin kültür ve geleneklerini koruma ve geliştirmede hayati bir rol oynadı. Middle East Eye haber sitesi, Cezayirli dört direnişçi kadının öyküsünü derledi. Çeviriyi okurlarımıza sunuyoruz:

HELİKOPTERDEN ATILDI

Zoulikha Oudai: Fransa'ya karşı direnişin öncü isimlerinden Oudai, özgürlük savaşına olan bağlılığını Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) saflarında gösterdi. Ekim 1957'de Fransız ordusu Oudai'yi tutukladı ve on gün boyunca işkenceye maruz bıraktı. Gizli bilgileri açıklamayı reddeden Oudai, Fransız askerlerinin bir helikopterden atması sonucu öldürüldü. Oudai, Cezayirliler için direnişin sembolü olarak anılmaya devam ediyor.

ATAERKİL ADALETSİZLİK

Djamila Bouhired: 1955 yılında 20 yaşındayken direniş saflarına katılan Bouhired, sömürgecilere karşı önce Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) daha sonra Fedayenler (silahlı militanlar) içerisinde mücadele etti. 1957'de tutuklandıktan sonra Bouhired, hapsedildiği Rheims hapishanesinde işkence gördü. Suriyeli şair Nizar Qabbani, Sovyet lideri Nikita Kruşçev, Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdül Nasır serbest bırakılmasını istedi. Bouhired hala hayatta. Geçen yıl genç öğrenci eylemcilere katılan 86 yaşındaki Bouhired, "Ataerkilliğin adaletsizliğine son vereceğiz" sloganıyla hatırlanıyor.

CİNSEL ŞİDDETİ DUYURDU

Louisette Ighilahriz: 1936 doğumlu Ighilahriz, FLN'nin belgelerini ve silahlarını taşımak için kurye olarak çalışarak gençliğini Cezayir devrimine yardım etmeye adadı. Cezaevinde gördüğü işkenceleri yıllar sonra kitabında yer verdi. Fransız ordusu komutanı Jean Graziani'nin yaptığı insanlık dışı muameleleri anlattı. Bugün 83 yaşında olan Ighilahriz, Fransa askerlerinin cinsel şiddetine maruz kaldığını dünyaya duyuran ilk Cezayirli kadın oldu.

YASAYA KARŞI MÜCADELE

Zohra Drif: Kendisini 'feminist aktivist' olarak tanımlayan Drif de uzun yıllar FLN'de Fransa sömürgeciliğine karşı direniş gösterdi. Cezayir'in bağımsızlığın ardından hem bir avukat hem de milletvekili olarak mücadelesine devam eden Drif, 1981'de kadın haklarını sınırlayan bir yasa gündeme geldiğinde sokaklarda eylemleri örgütleyen isim oldu.