Ukrayna'da Moskova yanlısı güçlerin kontrol ettiği dört bölgede Rusya'ya bağlanmak için ilan edilen referandum başladı. Kremlin, bu bölgelere yapılacak saldırıların kendisine yapılmış sayılacağını açıkladı.

Tarihi referandum gerilimi yükseltti
Referandumun ilk gününde Donetsk’e düzenlenen saldırıda 6 sivilin hayatını kaybettiği bildirildi. (Fotoğraf: AA)

Dış Haberler

Ukrayna'da 2014 yılında başlayan iç savaşın ardından 2015’te tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan eden Donetsk ve Luhansk bölgeleriyle Zaporijya ve Herson’da Rusya’ya bağlanmak için planlanan referandumlar dün başladı. Ukrayna topraklarının yaklaşık yüzde 15'ine denk gelen dört bölgedeki oylama 27 Eylül Salı gününe kadar devam edecek. Moskova Luhansk’ın tamamına yakınını, Donetsk’in yaklaşık yüzde 60'ını diğer iki bölgenin ise yarısına yakınını elinde bulunduruyor.

Donetsk Halk Cumhuriyeti (DHC) lideri Denis Puşilin, Rusya’ya bağlanmaktan yana kullanırken “Bunu öyle uzun zamandır bekliyorduk ki” dedi. DHC liderinin oyunu hangi şehirde kullandığı, güvenlik sebebiyle açıklanmadı.

Rusya Güvenlik Konseyi'ni toplayan Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sonuçlarını destekleyeceklerini belirttiği referandumlar uluslararası toplum tarafından kabul görmüyor. Avrupa Birliği, NATO ve ABD sonuçları tanımayacağını açıkladı. Moskova ise referandumun bölgedeki insanların görüşlerini ifade etmeleri için bir fırsat olduğunu savunuyor.

OYLAMA KİEV’E YANIT

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nde konuşma yapan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, "Referandum kararları, Zelenski'nin kendini Rus hissedenlere yaptığı 'Ukrayna'dan gidebilirsiniz' çağrısına yanıt" dedi. Referandum sonucunda Rusya’nın söz konusu bölgeleri ilhak etmesi beklenirken Rus yetkililer, referandumun ardından Rus toprağı olarak kabul edilecek bölgelerin savunması için stratejik nükleer silahlar da kullanabilecekleri uyarısında bulunuyor.

RUS TOPRAĞI SAYILACAK

Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov, Donbass’ın gerçekleştirilen referandumlar sonucunda Rusya’ya bağlanmasının ardından Ukrayna güçlerinin buraya düzenleyeceği saldırıların Rusya topraklarına düzenlenmiş saldırılar olarak kabul edileceği uyarısını yaptı. Peskov, "Tabii ki. Bu topraklarda anında Rusya Federasyonu anayasası geçerli olmaya başlayacak ve anayasamızda da bu konuda her şey açıkça belirtilmiş durumda" dedi.

Yerel halka Rusya'ya bağlanmayı isteyip istemediklerinin sorulduğu referandumlardan sonra söz konusu bölgelerin Rusya’ya bağlanmaları kararının olabildiğince hızlı bir biçimde alınacağını kaydetti.

Kırım da 2014'te düzenlenen ve halkın yüzde 97'sinin evet verdiği referandum sonrasında Rusya'ya katılmıştı.

Putin, 24 Şubat sabahı "Donbass'taki insanları korumak üzere özel askeri operasyon" başlattıklarını duyurmuş böylece Rusya-Ukrayna savaşı resmen başlamıştı.

BATI’DAN SERT TEHDİTLER

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba referandum kararlarına tepki göstererek, "Sahte referandumlar hiçbir şeyi değiştirmeyecek" ifadesini kullanmıştı. Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da "Ukrayna'nın Rus kontrolü altındaki bazı bölgelerinde tek taraflı referandumlar düzenlenmesi yönündeki girişimlerden endişe duymaktayız" denildi.

ABD Başkanı Joe Biden ise referandumların, Birleşmiş Milletler Anlaşması'nın "ciddi bir ihlali" olduğunu söylemişti.

Avrupa Birliği'nin (AB) önümüzdeki haftalarda açıklamayı planladığı 8. yaptırım paketinde Donbass, Herson ve Zaporojye'de alınan Rusya'ya bağlanmaya yönelik referandum kararlarıyla ilgili olarak Rus milletvekillerine ve yerel yetkililere yaptırım uygulamayı planladığı bildirildi. Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, 77. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu oturumunda yaptığı açıklamada, Rusya ve Ukrayna'ya 'önkoşulsuz ve sonuç odaklı' diyalog geliştirme çağrısı yaptı.