Tarikat düzeninin bedelini çocuklar canlarıyla ödüyor

Mustafa KÖMÜŞ

Tarikatlara teslim edilen ülkenin bedelini çocuklar ödüyor. Urfa’da Menzil Cemaati’ne ait olduğu belirtilen kaçak Kuran kursunda ‘okuyan’ ve günlerdir kayıp olan 12 yaşındaki Abdulbaki Dakak isimli çocuk kursun yakınlarındaki ahırda ölü bulundu. Çocuğun defalarca kurstan ayrılmak istediği ancak buna rağmen ailesinin izin vermediği öne sürüldü.

Dakak’ın bedeni, olay yeri inceleme ekiplerinin çalışması sonrası otopsi için Şanlıurfa Adli Tıp Kurumu morguna kaldırıldı.

Şanlıurfa Adli Tıp Kurumu’ndaki otopsi işlemlerinin ardından Dakak’ın cenazesi Ceylanpınar’dan gelen ailesine teslim edildi.

Akşam saatlerinde ilçeye götürülen Dakak’ın cenazesi buradaki mezarlıkta toprağa verildi. Küçük çocuğun şüpheli ölümüyle ilgili jandarma geniş çaplı soruşturma başlattı.

KAÇAK KURSU AKP’LİLER AÇTI

Mezopotamya Ajansı’nın haberine göre, Menzil mensuplarının kurduğu Semerkand Vakfı’nın denetiminde olan medresede, 20 çocuğun yatılı olarak “dini eğitim” gördüğü öğrenildi.

Söz konusu ‘medrese’, AKP’li Eyyübiye Belediyesi tarafından Beşat Mahallesi Mezarlığı içinde yer alan bir alanda inşa edildi. Medresenin 29 Eylül 2018 tarihinde yapılan açılışına AKP’li Eyyübiye Belediye Başkanı Mehmet Ekinci’nin yanı sıra, AKP Urfa eski Milletvekili Halil Özcan katıldı.

Açılışta, söz konusu yapı, “medrese, Kur’an kursu, taziye evi ve çok amaçlı salon” olarak lanse edildi. Daha sonra ise, Menzil tarikatına devredildi. Herhangi bir resmiyeti bulunmayan medresede eğitim veren kişilerin de Diyanet’e bağlı olmadıkları öğrenildi. Eyyubiye Belediyesi’nin sitesinde kursa dair şu bilgiler verildi: “Beşat Mahallesi’nde 300 metrekarelik alana sahip olan Konaklar bölge sakinlerinin hem mutlu günlerinde kullanabilecekleri hem de üzüntülü günlerinde taziye evi olarak faydalanabilecekleri alan olarak faaliyete girdi. Aynı zamanda Kur’an kursu ve medrese olarak da kullanılacak olan tesisin açılışı dualar ve salâvatlar eşliğinde yapıldı.”

Konuyla ilgili MA’ya konuşan Beşat Mahallesi muhtarı Ömer Kaya ise iddiaları doğruladı. Kaya, “Bu çocuk birkaç defa ailesine ve beraber kaldığı arkadaşlarına burada kalmak istemediğini belirtti. Hatta 2 defa eve dönüyor ama yine getiriliyor. En son kayboldu. İki gün önce biz her yerde aradık, dün medresenin yanında bir ahırda kendisini asmış halde bulduk. Medresenin resmi bir durumu yok. 20 öğrenci dışarıdan gelip yatılı kalıyor. Fahri imam tarafından eğitim veriliyor. Bazen köylüler kendi aralarında maddi yardımda bulunuyor” diye konuştu.

Urfa’da gazetecilik yapan Mehmet Yetim olaya ilişkin BirGün’e şu bilgileri verdi: “Bu bölgede bu şekilde kaçak medrese, kurs, yatılı kurs maalesef çok fazla. Eyyubiye’de Haliliye’de, Urfa genelinde böyle çok fazla yer var. Çocuklar çoğunlukla buraya gönderildikten sonra okulla ilişkileri kesiliyor. Bazıları ise hem okula gidip hem de bu kurslarda kalıyor.  Buralar Diyanet’e ya da Milli Eğitim Bakanlığı’na da bağlı değil. Böyle olduğu için denetim de yapılamıyor. Burada yaşadığımız için bu kurslarla ilgili çok fazla şikâyet de alıyoruz.”

Ulaştığımız Eyyubiye Müftülüğü yetkilileri de medreseden bilgileri olmadıklarını söyledi. Müftülük yetkilisi “Kurs açıldığında bize başvurulması gerekiyor ama bizim böyle bir kurstan haberimiz yok. Bize bağlı olsa Diyanet teftiş eder. Ancak bize bağlı olmadığı için denetim de yapamıyoruz. Çünkü kurstan haberimiz yok” dedi.

YAZ KURSLARI DENETLENMEDİ

Öte yandan okullarda okuyan öğrenciler bugün karnelerini alacak. Pazartesiden itibaren ise yaz Kuran kursları başlayacak. Bu kurslarda Diyanet’in yetkisi olsa da birçoğu denetlenmiyor. Diyanet’in birkaç yıl önce bu kurslara ilişkin yayımladığı raporda çarpıcı detaylar yer aldı. Raporda, 2017 yılında yatılı Yaz Kur’an Kursları kapsamında 5 bin 980 öğrencinin, 2018 yılında ise 25 bin 279 öğrencinin eğitim gördüğü belirtildi. 2018 yılı Yaz Kuran Kursları döneminde Türkiye genelindeki kursların sadece yüzde 6,1’inin denetlendiği kaydedildi.

OKULLARA İMAM GÖNDERİLDİ

Bir yandan kaçak kurslar aracılığıyla çocuklar tarikatların kucaklarına bırakılırken diğer yandan da MEB’in Diyanet ile yaptığı ÇEDES Protokolüyle okullara imamlar görevlendirildi. Eskişehir ve İzmir’de yüzlerce imam, vaiz ve din görevlisinin protokol kapsamında okullara girmesi sağlandı. Bu durum büyük tepkiyle karşılansa da MEB’den bu konuya dair herhangi bir açıklama gelmedi. Son olarak dün KESK ülkenin birçok noktasında eylem gerçekleştirdi ve protokolün geri çekilmesini istedi.

282 BİN ÇOCUK OKUL DIŞINDA

Çocuklar kurslar aracılığıyla tarikatların ve cemaatlerin eline bırakılırken okul dışında kalan çocuklar için de harekete geçilmiyor. Eski Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer’in TBMM Plan Bütçe ve Komisyonu’nda verdiği bilgiye göre bile okul çağında olan 282 bin 811 çocuk örgün eğitimin dışında yer alıyor. Bu rakamın çok daha büyük olduğu tahmin ediliyor. MEB’in geçen yılın sonunda bu konuyla ilgili bir çalışma başlatacağı açıklansa da sonrasında buna dair herhangi bir bilgi verilmedi.

***

MEDRESELER OKUL BIRAKTIRIYOR

Urfa’daki ‘medreselerin’ etkisi bir doktora tezinde kendisine yer buldu. “Ortaöğretimde okul terkinin bireysel ve kurumsal nedenleri: Şanlıurfa ili örneği” isimli doktora tezinde medreselerin okul terkine neden olduğu vurgulandı. Bu medreselerde okuyan çocuklar tez çalışmasına okul bırakmak zorunda kaldıklarını ve çevrelerinde böyle kişilerin olduğunu söyledi. Çalışmanın sonuç bölümünde şu ifadeler kullanıldı: “Şanlıurfa ili özeli doğrultusunda medrese eğitimi önemli bir terk nedeni olarak ortaya çıkmaktadır. Medrese eğitiminin öğrenciye yüklediği ders yükü karşısında öğrenciler okulu terk edip sistem dışına çıkmakta ve din görevlisi olmaya ilişkin ihtiyaç duyacakları diplomayı formal eğitim sisteminden sağlarken temel bilgilerini medrese eğitimi üzerine inşa etmektedirler. Medrese eğitimi adı altında bireylerin sosyo-kültürel yapı içinde talep ettikleri din eğitimi Milli Eğitim Bakanlığı’nın yasal yapısı dışında sürdürülmektedir. Temel olarak Tevhid-i Tedrisat Kanunu’na bağlı kurumsal yapı dışında sürdürülen bu tür eğitim örgütlerindeki öğretimin içeriği denetimden uzaktır. Ancak sosyolojik açıdan bölgesel özelliklere bağlı olarak belli bir talebi de beraberinde getirmekte ve okul terklerinde önemli bir değişken olarak karşımıza çıkmaktadır.”

***

YAŞANAN İLK VAKA DEĞİL

Urfa’da yaşanan bu olay son dönemlerde yaşanan ilk vaka değil. Sadece Urfa’da son dönemlerde kaçak kurslarda birçok şiddet olayı yaşandı. Urfa’da yaşanan olaylardan bazıları şöyle:

•Ekim 2022’de Ulucanlar Mahallesi'ndeki Kuran kursunda öğrenciler, ismi öğrenilmeyen eğitmen tarafından tokat atılıp darbedildi.

•Eyyubiye Hayati Harraani Mahallesi’nde bir kaçak kursta eğitmen diğer çocukların yanında bir çocuğa şiddet uyguladı. 

•Haliliye ilçesi Kamberiye Mahallesi'ndeki Kuran kursunda A.D. isimli hoca bir çocuğu darbetti.

Bunun yanı sıra başka illerde de kaçak kurslarda birçok olay yaşandı. Bunlardan bazıları ise şöyle:

•Elazığ Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi 2’nci sınıf öğrencisi Enes Kara, kaldığı cemaat yurdunda yaşadığı baskıları ve gelecek kaygısını anlatıp yaşamına son verdi.

•Hatay'ın Dörtyol ilçesindeki Yeni Yurt Merkez Camisi’nde, cami imamı olduğu belirtilen şahıs Kuran kursuna gelen küçük çocuğa arkadaşlarının önünde şiddet uyguladı.

•Antalya İlim ve Kültür Derneği isimli tarikata ait olduğu belirtilen yurtta aşçı olarak çalışan İhsan Güney, üniversite öğrencisi Mehmet Sami Tuğrul’u öldürdü.

•Erzurum’da Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı Palandöken ilçesinde bulunan Hacı Bahattin Evgi yatılı erkek Kuran kursunda 7 çocuk cinsel istismara maruz bırakıldı.

•Muş Merkez Karşıyaka Kuran kursunda 12 yaşındaki Mehmet Halit Yavuz isimli bir çocuk tuvalet kapısının koluna asılmış bir şekilde bulundu.

•İstanbul Esenler’de Süleymancılara ait bir yurtta öğrenciler görevli Aykut Ersöz tarafından feci şekilde darp edildi. Ersöz, sevk edildiği Sulh Ceza Hakimliği tarafından 'basit yaralama' suçundan tutuklanarak cezaevine gönderildi.