Tarım üreticileri isyanda: Elektrik darbesi

Yağmur Beril VAROL

Elektrik tarifelerinde mesken, sanayi ve ticarethane abone grupları için vergi ve fonlar dâhil ortalama olarak yüzde 52 ile yüzde 130 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. Son yıllarda katlanarak yapılan enerji zamları sürekli olarak zamlı fiyatların üstüne yapılıyor. Yeni yılın hemen ardından yapılan elektrik zamlarının ardından gelen faturalar, en çok üreticiyi zor durumda bıraktı. Üretici gelen faturalarla birlikte artık üretim yapmanın imkânsız olduğunu söylerken birçoğu da yüksek faturalardan kaynaklı arazisini artık sulayamayacağını dile getirdi. Birçok üreticinin ise tarımsal sulama amaçlı elektrik aboneliğini iptal ettiği iddia edildi.

‘KİMSE BU YÜKSEK FATURALARI ÖDEYEMEZ’

Tarımsal sulama yapabilmek için suyu yerin altından çektiğini anlatan üzüm üreticisi Sinan Gençeli, “Çekilen suyu elektrik yoluyla çekiyoruz. Yakın zaman da elektriğe yüzde yüz elli gibi bir zam geldi. 2021’in haziran ayında da bir zam gelmişti. Ben şu anda kendi suyumu bir saat kullanmak için 150 TL harcamak durumundayım. 5-6 hektarlık yer için en az 10-12 saat sulama yapılıyor. Üzüm bağları için bu sulamanın da haftada iki kere yapılması gerekiyor. Yani ayda ortalama olarak 14 bin TL gibi bir ücret sadece sulama için cebimden çıkmış oluyor. Geçen yıl bu zamanlarda bir saatlik sulama 45 TL idi. Yani aylık 4 bin TL sulama için harcamış oluyordum. Arada 10 Bin TL’lik bir fark var. Üç katından daha fazla bir fark bu” dedi.

Gençleri şunları söyledi: “Ben yazın kimsenin ürününe yetecek kadar su veremeyeceğini iddia ediyorum bu faturalarla. Kimsenin bu faturaları ödeyebileceğine inanmıyorum. Böyle olunca da topraktan tam verimi alamayacağız az ürün yetişecek ya da yetişen ürünlerin de kalitesi düşecek böylelikle.
Tarım yapmak artık çok zorlaştı sadece bizim bölgede de değil tüm Türkiye’de zorlaştı. Mazot aldı başını gitti. Tarım politikalarından çok rahatsızım. Çiftçiliğin gidişatı çok kötü durumda.”

‘ÖRGÜTLENMEKTEN BAŞKA ÇÖZÜM YOK’

Son yıllardan beri sürekli katlayarak zam yapıldığını belirten tütün üreticisi Esat Yıldız, “Zamlı fiyatın üstüne zam yapıyorlar. Üretici bu konuda hep sorun yaşıyor. Tarımsal amaçlı sulamada derin su kuyularında suyu elektik yoluyla çektiğimiz için çok fazla elektrik kullanıyoruz. Üreticinin yıllardır kanayan yarası olan bu durum son zamlarla katmerlendi. Kendi çevremde konuştuğum duyduğum 10 üreticiden 7’si artık üretim yapmayacağını söylüyor. Bu zamlarla elektrik faturalarının altından nasıl kalkarım diyerek aboneliğini iptal edeceklerini söylüyorlar. Biz üreticilerin, çiftçi ve köylülerin topyekûn bir araya gelip örgütlenmekten ve sendikalaşmaktan başka çözümümüz kalmadı artık” diye konuştu.

Yıldız “Bölgede sondajla yapılıyor” dedi ve ekledi: “Ağırlıklı olarak da tütün üretildiği için sulamaya ihtiyaç var. Zamlarla birlikte üretmekte zorlandığımız için alternatif aramaya başladık. Bal üretmeye çalışanlar var. Para kazanmak için buna mecburuz. Çocuğumu okutmak zorundayım, sağlık giderlerini karşılamakla yükümlüyüm. Şu anda 100 üreticiden 20’si tarımsal sulama amaçlı elektrik aboneliğini iptal etti. Bunun çözümü nerede? Ya ineğini satacak ya traktörünü, varsa arabasını satacak ki elektrik faturasını ödeyebilsin ya da üretimden vazgeçecek.”