Tehlikesiz dediler, ‘tehlikeli’ çıktı
Zonguldak’ta “Tehlikesiz Atık Geri Kazanım Tesisi” için verilen ‘ÇED gerekli değildir’ kararına karşı açılan davada bilirkişi raporu açıklandı. Karara itiraz edilen raporda, tesiste ‘tehlikeli’ atık işleneceği ortaya çıktı.
Aycan KARADAĞ
Zonguldak’ın Alaplı ve Ereğli ilçeleri cüruf tesislerinin işgali altında. Bölgede Erdemir’e ait Ereğli Demir ve Çelik Fabrikası başta olmak üzere demir çelik fabrikalarının atıkları için kurulan cüruf tesisleri bölgeye zarar veriyor. Bu tesislere ise her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Bölgede yaşayan yurttaşlar da bu tesislere karşı mücadele yürütüyor.
Alaplı’da Kılıçlar Madencilik tarafından yapılmak istenen “Tehlikesiz Atık Geri Kazanım Tesisi” projesine karşı bölgedeki yurttaşların açtığı dava sonrası bilirkişi raporu açıklandı. Raporda, tesiste tehlikeli atık işleneceği ortaya çıktı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 30 Haziran 2022 tarihinde şirketin projesine ‘çevresel etki değerlendirme(ÇED) gerekli değildir’ kararı verdi. Bölgede yaşayan yurttaşlar ise kararın iptali için dava açtı. Zonguldak İdare Mahkemesi Başkanlığı’nda görülen davada bilirkişi raporu açıklandı.
Tesiste proje tanıtım dosyasında belirtilen atık kodları dışında atık olduğu belirtilen bilirkişi raporunda tesisin ÇED sürecine dahil olması gerektiğine dikkat çekildi. Yine dosyada, çevresel risklerine karşı alınması taahhüt edilen önlemlere ilişkin bilgilerin teknik açıdan yetersiz ve çelişkili olduğu ifade edildi.
ÇED gerekli değildir kararının uygun olmadığı belirtilen raporda, proje tanıtım dosyasında eksiklikler ve çelişkiler olduğuna dikkat çekildi.
TUBİTAK ÖLÇEĞİ
Öte yandan raporda TÜBİTAK tehlike ölçeği verileri de yer aldı. TUBİTAK, cüruftan elde ettikleri ürünlerin tehlikeli atık olduğuna karar verdi. Raporda, “Dosyada verilen atık kodlarına göre, faaliyet sırasında kullanılan atık hammaddelerin atık yönetimi yönetmeliğine göre tehlikesiz atık sınıfında yer aldığı, ancak TÜBİTAK analiz sonuçlarına göre tehlikeli olarak değerlendirildiği, buna bağlı olarak ilgili sınıfa uygun düzenli depolama alanlarında depolanmasının önerildiği, ancak tesiste cüruf için tehlikeli maddelere uygun depolama yapılmadığı” ifade edildi.
***
GÖLÜN KURUTULMASINA ENGEL OLUNDU
2021 yılında Alaplı’nın Osmanlı ve Ereğli’nin Kıyıcak Köyü arasında kalan bölgede yer alan gölde Roj Metal ve Alaplı Geri Kazanım Sanayi ve Ticaret A.Ş. şirketleri tarafından ‘atık geri kazanım tesis’ adı altında cüruf ve 39 çeşit atığın eleme işlemi yapılacak tesis kurulması için çalışma başlattı. Bölgede yaşayan yurttaşlar dava açarak gölün doğal bir göl olduğunu savundu Zonguldak İdare Mahkemesi de gölün doğal bir göl olduğuna karar verdi.