Temiz toplum yalanı
Uluslararası Saydamlık Örgütü'nün 2004 yolsuzluk barometresi araştırması, devlet kurumları ve siyasi partileri, yolsuzluğun yaşandığı bir
İNAN GEDİK
Uluslararası Saydamlık Örgütü'nün 2004 yolsuzluk barometresi araştırması, devlet kurumları ve siyasi partileri, yolsuzluğun yaşandığı birinci adres olarak gösterdi. Aynı araştırma devlet kurumları arasında yer alan orduyu "en temiz" olarak gösterirken, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde son dönemde ortaya çıkan yolsuzluk olayları ve CHP içindeki rüşvet söylentileri gösterdi ki yolsuzluk her yerde.
Siyasi partilerden devlet kurumlarına, yargıdan ve anketlerde sürekli olarak en fazla güvenilen kurum olarak çıkan "orduya" kadar her kurum, rüşvet ve yolsuzluklarla anılır oldu. Aralarında eski Başbakan Mesut Yılmaz, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral İlhami Erdil, eski bakanlar, generaller, bürokratlar ve çok sayıda tanınmış ve tanınmamış isim yolsuzluktan ve rüşvet almaktan yargı karşısında hesap veriyor. Yolsuzluğun kamu vicdanında derin yaralar açtığını kaydeden siyaset bilimciler,sosyologlar yolsuzluk ve rüşvetin toplumun ahlaki değerlerinin sarstığı tespitini yapıyor.
Türkiye gündeminde davalar yolsuzluk ve rüşvetin devletin her kurumuna kadar girdiğini ortaya koyuyor.
İLK YOLSUZLUK
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yolsuzluk olayı Yavuz gemisinin onarımı olarak biliniyor. Yavuz gemisinin onarımında geminin onarımını yapacak olan Fransız Penoit Şirketi'ne, hükümete bilgi vermeksizin ayrıcalıklar tanıdığına ilişkin iddialar üzerine Başbakan İsmet İnönü, 18 Aralık 1927'de Malatya milletvekili sıfatıyla verdiği soru önergesiyle İhsan Eryavuz hakkında Meclis soruşturması açıldı. Dokunulmazlığı kaldırılan Eryavuz, Yüce Divan'da yargılandı. Görevi kötü kullanmaktan ve rüşvet alma girişiminde bulunmaktan dolayı 2 yıl hapis ağır hapis ve 2 yıl memuriyetten men cezası aldı.
ŞAHİNKAYA'YA DOKUNULAMADI
12 Eylül darbecilerinden eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli orgeneral Tahsin Şahinkaya'nın bir uçak ihalesinde ABD'li yetkililerden rüşvet istediği ve çok sayıda yolsuzluk olayına adının karıştığı iddia edildi. Mal varlığı sürekli artan Şahinkaya hakkındaki iddialar Time dergisine kapak olmuştu."En Zengin General" diye Şahinkaya'yı kapağa taşıyan Time dergisinin Türkiye'ye girişi yasaklandı. 12 Eylül döneminin karanlık günlerinde Şahinkaya hakkında dava açılamadı.
"EN GÜVENİLİR KURUM" RÜŞVET VE YOLSUZLUKLA ÇALKALANIYOR
Anketlerde hep "Türkiye'nin en güvenilir kurumu olarak" belirlenen Genelkurmay artık yolsuzluk davalarıyla çalkalanıyor.
Türkiye tarihinde ilk defa bir kuvvet komutanı "haksız kazanç elde etmek" suçlamasıyla hakim karşısına çıktı. Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral İlhami Erdil hakkında "haksız mal edindiği ve görevini kötüye kullandığı" iddiasıyla dava açıldı. İddianamede Erdil'in, 1999 yılında İstanbul Etiler Alkent'te biri kızı, diğeri de kendi adına iki lüks daire aldığı ve soruşturma sırasında 1 milyon 250 bin dolar değerindeki bu dairelerin bedelini nasıl temin ettiğini açıklayamadığı ifade edildi. Askeri savcı, Erdil hakkında haksız mal edinme suçundan kamu davası açtı. Erdil'in Alkent'teki iki dairesine de tedbir konuldu. Erdil hakkında ayrıca kızına usulsüz ihale verilmesini sağlamak, mutfak masraflarını askeri bütçeden karşılatmak, kendine tahsis edilen telefonu emir subayına kullandırmak gibi suçlamalarda bulunuluyor. Askeri Mahkeme'de hesap veren Erdil, hakkındaki iddialarla ilgili olarak "Benden evvel nasıl yapılıyorsa, ben de öyle yaptım, değişik yöntemler getirmedim"sözleri ile bir anlamda daha önceden orduda yolsuzluk olduğunu itiraf etmiş oldu.
118 TRİLYONLUK YOLSUZLUK
Genelkurmay Başkanlığı Özel Kuvvetler Komutanlığı inşaatında yolsuzluk yapıldığına ilişkin iddialar üzerine askeri savcılık soruşturma başlattı. Soruşturmanın sonunda hazırlanan iddianamede, Gölbaşı Oğulbey Kışlası inşaatında 118 trilyon liralık yolsuzluk yapıldığı ortaya konuldu. Aralarında albay rütbesindeki subayların da bulunduğu toplam 39 sanık hakkında dava açıldı. Müteahhit Ali Osman Özmen tutuklanarak Ulucanlar Cezaevi'ne gönderildi.
Tutuklu sanık müteahhit Ali Osman Özmen, önceki gün görülen duruşmada ilginç bir itirafta bulundu. Özmen, dönemin MGK Genel Sekreteri Orgeneral Tuncer Kılınç'a ev alması 150 bin dolar borç verdiğini söyledi. Kılınç daha sonra gazetelere yaptığı açıklamada, Özmen'den parayı borç olarak aldığını söyledi. Borcunu ödeyemeyen Kılınç'ın gerekçesi ise halen eski evini satamaması.
"TOPLUM KÖKTEN SARSILIYOR"
Prof. Dr. Kayhan Mutlu:
Serbest piyasa ekonomisinde toplum, birey üzerinde başarılı ol baskısı yapıyor. İnsanlar da içinde bulundukları sosyo-ekonomik koşulları içinde başarılı olma hırsına kapılıyorlar. Ancak kimileri etik ve hukuk kuralları içinde bunu yaparken kimi için de bunun bir önemi olmuyor. Bugüne kadar bireyin etik ve hukuk kuralları dışına çıkmasını engelleyen bir toplum yapısı gerçekleşmedi. Toplumun en üst kesiminde dönen bu yolsuzluklar en alt tarafta yaşayan insanların ahlakını ve erdemini yok ediyor. İnsanlar artık dürüst olmanın anlamı yok gibi bir sonuca ulaşıyor. Toplum kökten sarsılıyor."
SUÇLU KAPİTALİZM
Psikiyatr Selçuk Candansayar:
Fakirlik, yoksulluk, açlık insanları bu düzenin bir parçası haline getiriyor. Nazım Hikmet; 'Açlıktan insan ölmez ama, açlık, itten beter eder' demiş. Sistemin yani kapitalizmin doğası gereğidir rüşvet, vergi kaçakçılığı, daha fazla para kazanma hırsı. Açlığın ve kapitalizmin girdiği her yere ahlaksızlık da girer. Aslında kapitalizmin ahlakıdır bu. Daha çok kazan, daha çok tüket ilkesi ile hareket ediyor insanlar.
Uluslararası Saydamlık Örgütü'nün 2004 yolsuzluk barometresi araştırması, devlet kurumları ve siyasi partileri, yolsuzluğun yaşandığı birinci adres olarak gösterdi. Aynı araştırma devlet kurumları arasında yer alan orduyu "en temiz" olarak gösterirken, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde son dönemde ortaya çıkan yolsuzluk olayları ve CHP içindeki rüşvet söylentileri gösterdi ki yolsuzluk her yerde.
Siyasi partilerden devlet kurumlarına, yargıdan ve anketlerde sürekli olarak en fazla güvenilen kurum olarak çıkan "orduya" kadar her kurum, rüşvet ve yolsuzluklarla anılır oldu. Aralarında eski Başbakan Mesut Yılmaz, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral İlhami Erdil, eski bakanlar, generaller, bürokratlar ve çok sayıda tanınmış ve tanınmamış isim yolsuzluktan ve rüşvet almaktan yargı karşısında hesap veriyor. Yolsuzluğun kamu vicdanında derin yaralar açtığını kaydeden siyaset bilimciler,sosyologlar yolsuzluk ve rüşvetin toplumun ahlaki değerlerinin sarstığı tespitini yapıyor.
Türkiye gündeminde davalar yolsuzluk ve rüşvetin devletin her kurumuna kadar girdiğini ortaya koyuyor.
İLK YOLSUZLUK
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yolsuzluk olayı Yavuz gemisinin onarımı olarak biliniyor. Yavuz gemisinin onarımında geminin onarımını yapacak olan Fransız Penoit Şirketi'ne, hükümete bilgi vermeksizin ayrıcalıklar tanıdığına ilişkin iddialar üzerine Başbakan İsmet İnönü, 18 Aralık 1927'de Malatya milletvekili sıfatıyla verdiği soru önergesiyle İhsan Eryavuz hakkında Meclis soruşturması açıldı. Dokunulmazlığı kaldırılan Eryavuz, Yüce Divan'da yargılandı. Görevi kötü kullanmaktan ve rüşvet alma girişiminde bulunmaktan dolayı 2 yıl hapis ağır hapis ve 2 yıl memuriyetten men cezası aldı.
ŞAHİNKAYA'YA DOKUNULAMADI
12 Eylül darbecilerinden eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli orgeneral Tahsin Şahinkaya'nın bir uçak ihalesinde ABD'li yetkililerden rüşvet istediği ve çok sayıda yolsuzluk olayına adının karıştığı iddia edildi. Mal varlığı sürekli artan Şahinkaya hakkındaki iddialar Time dergisine kapak olmuştu."En Zengin General" diye Şahinkaya'yı kapağa taşıyan Time dergisinin Türkiye'ye girişi yasaklandı. 12 Eylül döneminin karanlık günlerinde Şahinkaya hakkında dava açılamadı.
"EN GÜVENİLİR KURUM" RÜŞVET VE YOLSUZLUKLA ÇALKALANIYOR
Anketlerde hep "Türkiye'nin en güvenilir kurumu olarak" belirlenen Genelkurmay artık yolsuzluk davalarıyla çalkalanıyor.
Türkiye tarihinde ilk defa bir kuvvet komutanı "haksız kazanç elde etmek" suçlamasıyla hakim karşısına çıktı. Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral İlhami Erdil hakkında "haksız mal edindiği ve görevini kötüye kullandığı" iddiasıyla dava açıldı. İddianamede Erdil'in, 1999 yılında İstanbul Etiler Alkent'te biri kızı, diğeri de kendi adına iki lüks daire aldığı ve soruşturma sırasında 1 milyon 250 bin dolar değerindeki bu dairelerin bedelini nasıl temin ettiğini açıklayamadığı ifade edildi. Askeri savcı, Erdil hakkında haksız mal edinme suçundan kamu davası açtı. Erdil'in Alkent'teki iki dairesine de tedbir konuldu. Erdil hakkında ayrıca kızına usulsüz ihale verilmesini sağlamak, mutfak masraflarını askeri bütçeden karşılatmak, kendine tahsis edilen telefonu emir subayına kullandırmak gibi suçlamalarda bulunuluyor. Askeri Mahkeme'de hesap veren Erdil, hakkındaki iddialarla ilgili olarak "Benden evvel nasıl yapılıyorsa, ben de öyle yaptım, değişik yöntemler getirmedim"sözleri ile bir anlamda daha önceden orduda yolsuzluk olduğunu itiraf etmiş oldu.
118 TRİLYONLUK YOLSUZLUK
Genelkurmay Başkanlığı Özel Kuvvetler Komutanlığı inşaatında yolsuzluk yapıldığına ilişkin iddialar üzerine askeri savcılık soruşturma başlattı. Soruşturmanın sonunda hazırlanan iddianamede, Gölbaşı Oğulbey Kışlası inşaatında 118 trilyon liralık yolsuzluk yapıldığı ortaya konuldu. Aralarında albay rütbesindeki subayların da bulunduğu toplam 39 sanık hakkında dava açıldı. Müteahhit Ali Osman Özmen tutuklanarak Ulucanlar Cezaevi'ne gönderildi.
Tutuklu sanık müteahhit Ali Osman Özmen, önceki gün görülen duruşmada ilginç bir itirafta bulundu. Özmen, dönemin MGK Genel Sekreteri Orgeneral Tuncer Kılınç'a ev alması 150 bin dolar borç verdiğini söyledi. Kılınç daha sonra gazetelere yaptığı açıklamada, Özmen'den parayı borç olarak aldığını söyledi. Borcunu ödeyemeyen Kılınç'ın gerekçesi ise halen eski evini satamaması.
"TOPLUM KÖKTEN SARSILIYOR"
Prof. Dr. Kayhan Mutlu:
Serbest piyasa ekonomisinde toplum, birey üzerinde başarılı ol baskısı yapıyor. İnsanlar da içinde bulundukları sosyo-ekonomik koşulları içinde başarılı olma hırsına kapılıyorlar. Ancak kimileri etik ve hukuk kuralları içinde bunu yaparken kimi için de bunun bir önemi olmuyor. Bugüne kadar bireyin etik ve hukuk kuralları dışına çıkmasını engelleyen bir toplum yapısı gerçekleşmedi. Toplumun en üst kesiminde dönen bu yolsuzluklar en alt tarafta yaşayan insanların ahlakını ve erdemini yok ediyor. İnsanlar artık dürüst olmanın anlamı yok gibi bir sonuca ulaşıyor. Toplum kökten sarsılıyor."
SUÇLU KAPİTALİZM
Psikiyatr Selçuk Candansayar:
Fakirlik, yoksulluk, açlık insanları bu düzenin bir parçası haline getiriyor. Nazım Hikmet; 'Açlıktan insan ölmez ama, açlık, itten beter eder' demiş. Sistemin yani kapitalizmin doğası gereğidir rüşvet, vergi kaçakçılığı, daha fazla para kazanma hırsı. Açlığın ve kapitalizmin girdiği her yere ahlaksızlık da girer. Aslında kapitalizmin ahlakıdır bu. Daha çok kazan, daha çok tüket ilkesi ile hareket ediyor insanlar.