Ticaret Bakanlığı'ndan zeytinyağındaki ihracat kısıtlamasına ilişkin açıklama
Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına yönelik kısıtlama kararına ilişkin açıklama yapan Ticaret Bakanlığı, kararın iç piyasadaki yükselmiş fiyatları geriye çekmesini beklediklerini bildirdi. Kararın yeni hasat dönemi başlayıncaya kadar uygulanmaya devam edeceğini kaydeden bakanlık, kutulu ambalajlı ihracatta ise herhangi bir kısıtlama olmadığını bildirdi.
Ticaret Bakanlığı, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının kısıtlanması karrına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.
İç piyasa fiyatların arttığına işaret edilen açıklamada, "Varilli ve dökme zeytinyağının ihracatını kısıtlama kararımız, kısa sürede iç piyasadaki yükselmiş fiyatları geriye çekecektir" denildi.
Ticaret Bakanlığınca, "Bakanlık, yatırım üretim ihracat istihdam seferberliğini ve cari açığı kapatma hedefini önemsemektedir" başlığı ile yapılan açıklamada, iç ticaretteki dengelerin de yakından takip edildiği belirtilerek şu ifadeler eyer verildi:
"Vatandaşlarımızın ihtiyaç duyduğu her ürüne rahatça ulaşabilmesi ve uygun fiyattan alabilmesi için gerektiğinde ihracat veya ithalatta ürün bazlı değişikliklere gidebilmektedir. Bu kapsamda son zamanlarda küresel ısınma ve bunun neticesinde Akdeniz havzasındaki baskın kuraklıktan dolayı İspanya ve İtalya başta olmak üzere birçok ülkede zeytin ve zeytinyağı üretimi büyük hasar almış ve küresel ölçekte zeytinyağı fiyatları tavan yapmıştır. Bu durumda bizim zeytinyağı ihracatçılarımız da bu pazardan daha çok pay alabilmek için ihracata hız vermeye başlamışlardı. İhracatımızın artışı bizi memnun etmiştir. 2022/23 sezonu ilk 9 ayında toplam zeytinyağı ihracatımız bir önceki sezonun aynı dönemine göre; miktar bazında yüzde 240 artarak 136,5 bin ton olarak (632 milyon dolar) gerçekleşmiştir. Kutulu zeytinyağı ihracatımız miktar bazında yüzde 3 artarken, dökme zeytinyağı ihracatımız 5,5 kat, varilli ihracatımız 4 kat artmıştır. İspanya’ya ihracatımız 21 kat, İtalya’ya ihracatımız ise 44 kat artmıştır."
KUTULU AMBALAJLI ZEYTİNYAĞI İHRACATINDA KISITLAMA YOK
Açıklamada, hem ihracattaki artış, hem de iç tüketim piyasasında stokçuluk yoluyla ve arz tedariki endişesi gerekçesiyle zeytinyağı fiyatlarının hızla artmaya başlamasının ardından19 Temmuz'da litrede 20 cent fon kesintisi uygulaması getirildiği hatırlatılarak şöyle denildi:
"İhracatçı üretici ve tüketici kesimlerle yaptığımız istişareler, Tarım ve Orman Bakanlığımız ile düzenli yürüttüğümüz koordinasyon çerçevesinde, 31 Temmuz 2023 tarihinde, yakın gelecekte yeni hasat dönemi başlayıncaya kadar, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına kayıt verme işlemi durdurulmuştur. Kutulu ambalajlı katma değeri yüksek zeytinyağı ihracatımızda kısıtlama yoktur. Bolluk döneminde zeytinyağı ihracatımızın katma değerli ve yüksek fiyatlı olmasından memnuniyet duyarız. Ancak iç tüketimde vatandaşımızın yüksek fiyatla mağdur edilmesine de göz yummayız. Nitekim varili ve dökme zeytinyağının ihracatını kısıtlama kararımız, kısa sürede iç piyasadaki yükselmiş fiyatları geriye çekecektir. Önümüzdeki sezonun tablosunu görmek zorundayız. Yeni sezonda Akdeniz’deki kuraklık devam ederse ve zeytin üretimi düşük gelirse, bu durumda zeytinyağı daha da hassas bir ürün olacak ve devletimizin ve ilgili tüm bakanlıkların bu ürünün üretimi ve vatandaşa ulaşması için daha farklı tedbirler alması gerekebilecektir."
YENİ HASAT DÖNEMİNE KADAR UYGULANACAK
Kısıtlama kararının yeni hasat dönemi başlayıncaya dek uygulanacağına işaret edilen açıklamada, "Geçen kışın durgun ve kurak geçmesi başta buğday olmak üzere tahıl ürünlerinde karar alıcıları endişeye sevk etti. Fakat ilkbahar aylarında aldığımız verimli yağışlar ve hükümetimizin üretim ve fiyat destekleri neticesinde tarımda birçok üründe istenilen düzeyde üretim artışı gerçekleşti ve üreticimizin yüzü güldü. En önemli ürünlerimizden tahıllarda, buğday ve un fiyatları için bir olumsuzluk oluşmadı. Ticaret Bakanlığı olarak, Tarım ve Orman Bakanlığı ile istişare ve koordinasyon içinde, üretim tüketim, ihracat ve ithalat rakamları bazında, arz talep ve stoktaki rakamları dikkatle takip ederek, iç fiyat düzeyi ve ihracat artışı arasında dengeli bir politika sürdürüyoruz. Zeytinyağında iç tüketimde fiyatın düşürülerek vatandaşımızı korumayı ve ihracatçımızı kutulu ambalajlı olarak katma değeri yüksek fiyatlı zeytinyağı ihracatına yöneltmeyi amaçlayan bu karar, tekraren yeni hasat dönemine kadar ve sadece dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına kayıt vermeme uygulamasıdır. Kutulu ambalajlı ihracatta kısıtlama yoktur. Önceliğimiz, halkımızın menfaatleridir ve bu açıdan atılan adımların etkileri ve sonuçları anlık takip edilerek süreç yürütülmektedir" ifadeleri kullanıldı.
