Yeni yılın ilk haftasında ivmelenen tüketici ve ticari kredi büyüme hızları ayın sonunda yavaşlama emareleri göstermeye başladı. Özellikle kamu bankaları tüketici kredilerindeki küçülmesini yüzde 15’e taşırken, ticari kredilerde ise 2 yılın ardından ilk kez tek haneli büyüme performansı sergiledi.

Ticari kredi büyümesi kamuda 2 yılın en düşük seviyesinde
Fotoğraf: Depophotos

Bankalarda kredi büyüme hızları yılın ilk haftasındaki hızından ivme kaybı yaşıyor. Ocak sonunda bankacılık sektöründe toplam kredi büyümesi 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış olarak yüzde 23,71 olurken kamu bankalarında yüzde 10,02, özel bankalarda ise yüzde 38,14'e indi.

Kamu bankalarında tüketici kredisinde küçülme yeniden yüzde 15 sınırına dayanırken özel banaklar tüketici kredilerinde yüzde 45,5 seviyesinde büyümeye devam etti. Hem özel hem de kamu bankalarında ticari kredi büyüme hızı ise sert yavaşladı.

KASIM 2021'DEN BU YANA EN DÜŞÜK SEVİYE

ekonomim.com'dan Şebnem Turhan'ın haberine göre, kamu bankalarında ticari kredi büyüme hızı yüzde 7,97'ye inerek Kasım 2021’den bu yana en düşük seviyeye inerken, özel bankalarda yüzde 19,94'e geriledi. Toplam sektörde ticari kredi büyümesi de yüzde 13,23’e düştü.

Merkez Bankası enflasyonla mücadelesi çerçevesinde selektif kredi ve miktarsal sıkılaşma önlemleri uygularken özellikle tüketici kredi ve kredi kartlarında yavaşlama görmek istiyor. Merkez Bankası’nın metinleri ve raporlarında kredi genişlemesine yönelik sürecin dikkatle takip edildiği yer alırken ticari kredi faizlerinde yeterli sıkılaşmanın sağlandığı da sık sık vurgulandı. Merkez Bankası, selektif kredi ve miktarsal sıkılaşma sayesinde ticari kredilerde büyümenin de ihracat, yatırım, tarım ve esnaf kredilerinde yoğunlaşmasını sağlamaya çalışıyor.

TOPLAM KREDİ BÜYÜMESİ YÜZDE 23,72

Merkez Bankası verilerinden yapılan hesaplamalar 13 haftalık kur etkisinden arındırılmış kredi büyümelerinde yılın ilk haftalarındaki ivmenin yerini yavaşlamaya bıraktığını ortaya koyuyor. Verilere göre yılın ilk haftasında 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış toplam kredi büyümesi yüzde 26,3 ile Temmuz 2023 sonundan bu yana görülen en hızlı büyümeye ulaşmıştı. Yılın ikinci ve üçüncü haftası da 25 seviyesinde görülen toplam kredi büyümesi ocak ayının son haftasında ise yüzde 23,72'ye geriledi. Sektörün tüketici kredilerinde 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmamış büyümesi yüzde 20,32 olurken ticari kredilerde 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış büyüme yüzde 13,23'e indi. Yılın ilk haftalarında tüketici kredi büyümesi yüzde 21'in, ticari kredi büyümesi de yüzde 15'in üzerinde seyrediyordu.

Kredi büyümelerinde ivme kaybının en büyük nedeni ise kamu bankaları. Kamu bankaları Merkez Bankası'nın politika faizi artırımlarının başlamasıyla birlikte öncelikle yüzde 70'in üzerindeki tüketici kredilerinde frene bastı. Tüketici kredilerinde 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmamış büyüme eylül sonunda negatife döndü en büyük küçülme ise yüzde 15,55 ile aralık ayının ikinci haftasında yaşandı. Ocak başında kamu bankaları da tüketici kredilerinde küçülmesini azalttı ama son hafta yine yüzde 14,72 seviyesinde daralma gerçekleşti. Ticari kredilerde kamu bankalarının 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış kredi büyümesi yine mayıs sonundaki yüzde 63 seviyelerinden ağustos başında yüzde 20'nin altına indi sonra yeniden hızlansa da yeni yılla birlikte tek haneye geriledi. 26 Ocak itibariyle ise kamu bankalarında 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış kredi büyümesi yüzde 7,98'e kadar indi. Böylece kamu bankalarında toplam kredi büyümesi de yüzde 10,03'e kadar düştü.