TMMOB’dan Afet Sempozyumu: Afete hazırlık konusunda yetersizlik ayyuka çıktı

BirGün Ankara

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Eğitim ve Kültür Merkezi’nde başlayan ve Ankara’da bulunmayan katılımcıların çevrimiçi şekilde takip etmesine olanak sağlanan sempozyumun ilk gününde, Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Selçuk Uluata, TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, açış konuşmalarını gerçekleştirdi.

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, sempozyumun, “Türkiye’deki doğa olaylarının afetlere dönüşmesinin engellenmesi, risk değerlendirmesi, afetlere hazırlık ve afet dönemlerinde kriz yönetimi konularında örgütlülüğü geliştirme amacını” taşıdığının altını çizdi. Hükümet ve yerel yönetimlerin afete hazırlık konusunda üzerlerine düşen sorumlulukları yeterince yerine getirmediğine dikkati çeken Koramaz, “Gerçekleştirdiğimiz ilk afet sempozyumunda tartıştığımız fikirler, TMMOB’nin bu alandaki politikalarının şekillenmesine önemli katkılar sağlamıştı” dedi.

KÖTÜ SINAVLAR VERİYORUZ

Afetlerin sıklaştığı, afete hazırlıklı olma konusunda kamu kurumlarının yetersizliğini ayyuka çıktığı bir dönemden geçildiğini belirten Koramaz, özetle şunları kaydetti:

“TMMOB olarak bizler mesleki alanlarımıza ilişkin sahip olduğumuz bilimsel ve teknik bilgiyi ülkemizin ve halkımızın ortak çıkarı için kullanmayı şiar edinmiş bir mesleki kitle örgütüyüz. Bildiğiniz gibi afetler, insanlar için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar yaratan, olağan yaşamı kesintiye uğran doğa veya insan kökenli olaylardır. Salgından savaşlara, depremlerden yangınlara, sellerden toprak kaymalarına, şiddetli meteorolojik olaylardan çığ düşmesine kadar bu afetlerin pek çoğunu yakın zamanda sıklıkla deneyimliyoruz. Bu deneyimlerin bize öğrettiği en önemli gerçek, türü ve boyutları ne olursa olsun, afetlerden ne derece etkileneceğimizi belirleyen şeyin, afete ne kadar hazırlıklı olduğumuzdur. Bizler ülke olarak ne yazık ki bu konuda hep kötü sınavlar veriyoruz. Bütünlüklü bir afet yönetimi politikası geliştiremediğimiz için afetlerle yüz yüze kaldığımızda geçici, anlık, bireysel tepkilerle süreci yönetmeye çalışıyoruz.

PLANLAMA VURGUSU

Deprem olduğunda arama kurtarma görevlilerinin, orman yangını çıktığında itfaiye erlerinin kahramanlaştığı bir afetle mücadele stratejimiz var. Oysa afetler nasıl ki doğaüstü olaylar değilse, afetle mücadelede de doğaüstü güçleri olan kahramanlara ihtiyacımız yok, olmamalı. Bizim ihtiyacımız olan kahramanlar değil, bilimin ve tekniğin rehberliğinde davranan kurumlardır. Afetle mücadeleyi kahramanların sırtına yüklemek yerine afet öncesinde önleme, risk azaltma, hazırlık gibi çalışmaları da kapsayacak şekilde planlar yapmalı, yerel yönetimleri ve devlet kurumlarını bu planları uygulayacak biçimde donatmalıyız.

MESLEK ÖRGÜTLERİ SİSMETATİK OLARAK DIŞLANIYOR

Bilim insanlarının, TMMOB ve odalarının uyarılarına kulak asmadan yapılan her uygulama, felaket olarak bize geri dönmektedir. Bu felaket kimi zaman durduk yere yıkılan bir apartman, kimi zaman sular altında kalan bir yerleşim yeri, kimi zaman yanan ormanlarımız olmaktadır. Meslek örgütlerinin uyarılarına kulak asmama konusu AKP döneminde yepyeni bir boyut kazandı diyebiliriz. TMMOB ve diğer meslek örgütlerinin sistematik olarak dışlandığı bir dönem yaşıyoruz.”

KAMU HAREKETE GEÇİRİLMELİ

Sempozyum Düzenleme Kurulu adına konuşan Selçuk Uluata ise şunları söyledi:

“Sempozyumumuzun hazırlık çalışmaları sırasında afetlere neden olan doğa olaylarını temel olarak ‘jeolojik’, ‘hidrolojik’, ‘meteorolojik’ kökenli doğa olayları olarak sınıflandırdık. Bu doğa olaylarının birer afete dönüşmesine neden olan süreçleri ve bu süreçlerin insan odaklı biçimde yönetimini ele almaya çalıştık. Afet Yönetimi, Afet ve Acil Durum Hazırlığı, Planlama, Uygulama ve Denetim, Kurumsal ve Örgütsel Çalışmalar, Mevzuat ve Hukuksal Boyut, Eğitim, Afetlerin Ekonomi-Politiği, Afetlerin Sosyal Boyutları gibi çok farklı konu başlıkları sempozyumumuzun temel konu başlıkları haline dönüştü. Sempozyumda yer alan panel ve oturumlar bu konu başlıklarındaki bilimsel çalışmaları ve deneyimleri kapsayacak.

Mühendisin bilgi ve birikiminin işlevsel hale gelmesi, kamusal yatırımlara, yatırımların istenilen düzeyde gerçekleşmesine bağlıdır.

Kamusal yatırımlar olması gereken düzeyde değilse, burada ortaya çıkacak önerilerin herhangi bir kıymetinin olması mümkün değildir?

Kamu harekete geçmeli ki, mühendislik bilgisine ihtiyaç duyulan bir süreç başlasın.

Genel ekonomik yönelim, kamunun küçültülmesi, kamusal harcama ve yatırımların aşağıya çekilmesi doğrultusunda olduğu sürece, afete ve afet sonrasına hazırlık süreciyle ilgili kamu yönetiminin sorumluluğunu yerine getirmesini beklemek hayalcilikten öte anlam taşımamaktadır.”

SEMPOZYUMUN KOU BAŞLIKLARI

Sempozyumun ilk gününde, Afet Yönetim Süreçlerinde Belediyelerin Rolü ve Önemi ile Afet Yönetimi konulu oturumlar gerçekleştiriliyor.

İlk oturumda, İstanbul B.B. Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanı Özlem Tut, ABB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanı Mutlu Gürler, İzmir B.B. Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanı Banu Dayangaç, Muğla Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Emin Madran konuştu. Sonraki oturumlarda ise TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Taner Yüzgeç ile çok sayıda akademisyen ve uzman konuk konuşmacı olarak yer aldı. İstanbul’un Deprem Risklerine Ek Riskler Projesi, Deprem Kayıplarının Azaltılmasına Yönelik Yapısal Müdahalelerin Fayda-Maliyet Açısından Değerlendirilmesi, Afet Yönetiminde Uzaktan Algılama, Karar Alma Mekanizmaların Afet Yönetimi Kapsamında İncelenmesi ve Değerlendirilmesi konuları, ilk gün ele alınan konu başlıkları arasında bulunuyor.

Sempozyumun bugünkü programında, Afet ve Acil Durum Hazırlığı, Afetlere Karşı Yerleşim ve Yapı Güvenliği, Planlama, Uygulama ve Denetim, İklim Değişikliği ve Afetler, yarın ise Eğitim, Mevzuat ve Hukuksal Boyut, Afet Zararlarının Mühendis, Mimar ve Şehir Plancılarına Yüklediği Sorumluluklar ve Hukuki Boyut ile Afetlerin Sosyal, Ekonomik ve Ekolojik Boyutları konuları yer alıyor.