Trans yağ yasakları sağlığı iyileştirir
Trans yağ, dünyada her yıl yarım milyon kişinin ölümüne neden oluyor. Uzmanlar, birçok hastalıkla ilişkili olan bu yağın 2023 yılına kadar gıdalardan kaldırılmasını bekliyor
DİLARA ŞİMŞEK
Trans yağlar dünyada her yıl 500 bin kişinin ölüme neden oluyor. Bu yağların kullanımı başta kalp hastalıkları olmak üzere birçok hastalıkla yakından ilişkili. Uzmanlar, önemli bir halk sağlığı sorunu olarak bilinen trans yağın tedarik zincirinden 2023 yılına kadar tümden kaldırılması kararının beklendiğini ifade ediyor. Bu yağlarla ilişkili ölümler en fazla düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geliyor.
Türk Kardiyoloji Derneği ve Sağlığa Evet Derneği’nin işbirliği ile düzenlenen ‘Trans Yağ Medya Çalıştayı’ dün İstanbul’da gerçekleşti. Uzmanlar, halk sağlığını tehdit eden bu yağın etkilerini ve kaldırılması için atılacak adımları ele aldı.
Trans yağların yüksek oranda tüketilmesi kalp damar hastalığını yüzde 21 oranında, bu hastalığa bağlı ölümleri ise yüzde 28 oranında artırıyor. Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Öner Özdoğan, trans yağların hazır yemeklerde ve paketli gıdalarda olduğuna dikkat çekerek şunları aktardı:
“Birçok restoran ve ‘fast food’ zinciri, defalarca kullanıldığı için kızartmalarda trans yağı tercih eder. Gıda paketlerinin üzerinde içerik listesinden ‘kısmen hidrojenize yağ’ ibaresi aranmalı.”
Birçok ülke kısıtladı
Çalıştayda trans yağların kısıtlanmasının sağlığı iyileştireceği söylenerek şu ülkeler örnek verildi:
>> Danimarka’da 2004-2012 yılları arasında her yıl 100 bin kişi başına 22 ölüm engellendi.
>> ABD’nin New York eyaletinde 2007-2013 yılları arasında kalp krizi nedeniyle hastane başvurularında yüzde 8 oranında azalma sağlandı.
>> Arjantin’de trans yağa bağlı kalp damar hastalıklarına bağlı olaylarda yüzde 1-6 oranında azalma meydana geldi.
Dünya Sağlık Örgütü’nün gıdalarda trans yağı kaldırmak için yol haritası şöyle:
>> Sağlıklı yağ seçeneklerini savun.
>> Gerekli yasal değişiklikleri öner.
>> Gıda zincirindeki trans yağ içeriğini ve toplumdaki tüketimi araştır.
>> Olumsuz sağlık etkileri konusundaki farkındalığı arttır.
>> Yasalara ve sağlık kurallarına uyumu destekle.
Nasıl beslenmeli?
>> Meyve, sebze, düşük yağlı süt ürünleri tüketin.
>> Ayçiçek, zeytinyağı kullanın.
>> Etiketlerde ‘trans yağ yoktur’ yazısını arayın.
>> Hamur işleri az tüketin.
>> Kızartılmış ticari gıdalardan kaçının.