TÜİK’in hesabı izaha muhtaç!
Milyonlarca işçiyi ilgilendiren asgari ücret görüşmelerinde TÜİK, bir işçinin aylık asgari geçim tutarını 2 bin 331 lira olarak açıkladı. Buna göre, aylık geçim tutarı bir yılda yalnızca yüzde 5,3 arttı. Bu oran resmi enflasyonun bile çok altında
EMEK SERVİSİ
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2020 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için üçüncü toplantısını dün gerçekleştirdi. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) ev sahipliğinde yapılan kritik toplantıda, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bir işçinin aylık asgari geçim tutarını 2 bin 331 lira olarak açıkladı.
TÜİK’e göre bir işçinin asgari geçim tutarı, ağır statüdeki işlerde 2 bin 331, orta statüdeki işlerde 2 bin 86, hafif statüdeki işlerde ise bin 940 lira. TÜİK, geçen yıl aralık ayında Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na sunduğu raporda bu tutarı 2 bin 213 TL olarak hesaplamıştı. Buna göre, bir işçinin asgari yaşam maliyeti bir yılda sadece yüzde 5,3 arttı. Bu oran resmi enflasyon rakamının bile çok altında. Yine TÜİK tarafından açıklanan son enflasyon raporuna göre, kasım ayında yıllık enflasyon yüzde 10,56 olarak gerçekleşti. 2019 yılsonu enflasyon beklentisi ise yüzde 12 düzeyinde.
‘BU RAKAMIN İZAHI YOK’
BirGün yazarı ve Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aziz Çelik’e göre, TÜİK’in açıkladığı tutarın iler tutar yanı yok. TÜİK’in bu hesaplamayı nasıl yaptığını kamuoyuna izah etmesi gerektiğini vurgulayan Çelik, şu değerlendirmede bulundu: “TÜİK’in açıkladığı tutara göre, bir işçinin asgari yaşam maliyeti bir yılda yalnızca yüzde 5,3 artmış. Bu mümkün değil. Birincisi, TÜİK’in açıkladığı tutar ortalama enflasyonun altında olamaz, bu nedenle saçma ve tutarsız. İkincisi, düşük gelirli tüketim kalıplarında gıdanın payı daha fazladır ve gıda enflasyonu ortalama enflasyondan daha yüksektir. Bu nedenle açıklanan rakamın resmi enflasyondan daha yüksek olması beklenir. TÜİK, bu hesaplamayı yaparken fiyatlarını aldığı yerleri açıklamalı ve bu rakamı kamuoyuna izah etmeli. Asgari ücret yönetmeliğindeki gizlilik ilkesinin arkasına sığınmamalı. Çünkü açıklanan tutar TÜİK’in kendi verileriyle dahi
çelişiyor.”
FATURALAR YÜZDE 5,3 ARTMIŞ!
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da TÜİK’in açıkladığı tutara tepki gösterdi. Çerkezoğlu, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “TÜİK’e göre bir işçinin yaşam maliyeti bir yılda sadece yüzde 5,3 artmış. Yanlış duymadınız: TÜİK’e göre pazarda fiyatlar, eve gelen faturalar sadece yüzde 5,3 artmış! Ama aynı TÜİK’in iki hafta önce açıkladığı yıllık enflasyon rakamı yüzde 10,56. Yüzde 5,3 nereden çıktı?” ifadelerini kullandı.
Komisyonda işçi kesimini temsil eden Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Irgat da TÜİK’in açıkladığı rakamın beklentilerinin altında olduğunu vurguladı. Irgat, “Hayat pahalılığını dikkate aldığımızda yüzde 5,31’lik artışı anlayabilmiş değiliz. Asgari ücretin insanca yaşanabilecek bir ücret seviyesinde belirlenmesi gerektiğine inanıyoruz. Umuyoruz komisyonumuz bu yönde karar verir” dedi.
SON HAFTA AÇIKLANACAK
TÜİK’in raporunu sunması ile zam pazarlığı da başladı. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, son toplantısını Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nda gerçekleştirecek. Ardından ayın son haftasında 2020 yılında geçerli olacak asgari ücret tutarı açıklanacak. n Emek Servisi
***
TÜİK hesabına bile uyulmuyor
TÜİK her yıl Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na tek bir işçinin geçimi için gerekli besin içi ve besin dışı harcamalara ilişkin asgari tutarı hesaplayıp sunuyor. Buna karşın asgari ücret belirlenirken, bir devlet kurumu olan TÜİK’in sunduğu bu tutar çoğunlukla dikkate alınmıyor. 2003 yılından bu yana belirlenen tüm asgari ücretler, TÜİK’in açıkladığı tutarların altında kaldı.
