TÜİK yine büyük bir görev yaptı: Çarklar dururken istihdamı artırdı

Ekonomi Servisi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hazırlanan Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2022 yılı Ağustos ayında, bir önceki aya göre 100 bin kişi azalarak 3 milyon 312 bin oldu. İşsizlik oranı ise 0,4 puanlık azalış ile yüzde 9,6 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,2 iken kadınlarda yüzde 12,5 olarak tahmin edildi.

Aynı araştırmaya göre istihdam edilenlerin toplam sayısı 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre 366 bin kişi artarak 31 milyon 14 bin kişi, istihdam oranı ise 0,5 puanlık artış ile yüzde 47,9 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 65,3 iken kadınlarda yüzde 30,8 olarak gerçekleşti.

İŞKUR: ARTTI, TÜİK: AZALDI

TÜİK’in açıkladığı veriler kamuoyu tarafından şüpheyle karşılandı. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), TÜİK rakamlarına soru işaretiyle yaklaşıyor. TÜİK verilerinin detaylı incelemesiyle hazırlanan DİSK-AR raporunda geniş tanımlı işsizliğin yüzde 20 olduğu belirtildi. TÜİK verilerine göre geniş tanımlı işsiz sayısı 7,3 milyon kişi. Ayrıca TÜİK verileri ile İŞKUR verileri arasındaki uyumsuzluğa da dikkat çekildi. TÜİK “işsizlik azaldı” derken İŞKUR “arttı” diyor.

TÜİK’e göre işsiz sayısı son bir yılda 560 bin azaldı. İŞKUR’a göre ise son bir yılda işsiz sayısı 148 bin arttı. DİSK-AR, raporda rakamlar arasındaki çelişki şöyle detaylandırıldı: “TÜİK'in verilerine göre mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 9,6 ve mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 19,8 seviyesinde. TÜİK'e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2022 Ağustos ayında bir önceki aya göre 100 bin kişi azalarak 3 milyon 312 bin kişi oldu.

İŞKUR'un kayıtlı işsiz sayıları kayıtlara, TÜİK'in işsizlik verileri ise ankete dayalı olarak hesaplanmaktadır. İki kurumun metodolojileri farklı da olsa İŞKUR tarafından aylık istatistik bültenlerinde açıklanan kayıtlı işsiz sayıları işsizliği anlamamız açısından önemli göstergedir. Olağan seyirde İŞKUR'un kayıtlı işsiz sayılarının TÜİK'in işsiz sayılarına yansıması beklenir. Ancak uzun bir süredir iki kurumun işsiz sayıları arasındaki farklar birbirinden zıt bir eğilim izlemektedir.

UYUMSUZLUK SORUNLU

İŞKUR'a göre Ağustos 2021 ile Ağustos 2022 arasında son 1 yıllık dönemde kayıtlı işsiz sayısı 3 milyon 194 binden 3 milyon 342 bine yükseldi, kayıtlı işsiz sayısında yaklaşık yüzde 4,7'lik bir artış gerçekleşti. Son 1 yılda 148 bin kişi işsiz olduğu için İŞKUR'a başvurdu. Bu başvuruların 117 bini kadın, 31 bini ise erkek işsizlerden oluştu. TÜİK'e göre ise son 1 yılda dar tanımlı kadın işsiz sayısı 150 bin, dar tanımlı erkek işsiz sayısı 410 bin olmak üzere toplamda işsizlik 560 bin kişi azaldı. Cinsiyete göre TÜİK ile İŞKUR arasındaki uçurumun artmaya devam ettiği görülmektedir. Bu nedenle İŞKUR ile TÜİK arasındaki sayılardaki bu uyumsuzluğun sorunlu olduğunu düşünüyoruz.”

DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanılarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Ağustos 2022'de 7 milyon 337 bin kişi olarak gerçekleşti.

***

DALGALANMA İZAHA MUHTAÇ

CHP Sözcüsü Faik Öztrak, TÜİK’in makyajlı verilerine göre temmuz ayında 787 bin artan geniş işsiz sayısının ağustosta 1 milyon 42 bin kişi gerilediğine dikkat çekerek, bu dalgalanmanın açıklanması gerektiğini söyledi. Yılın üçüncü çeyreğine ilişkin öncü göstergeler ekonomik faaliyetlerde yavaşlamaya işaret ederken, “daha çok çalışmak istediği halde çalışamayanlar” ile “iş bulma ümidini yitirdiği için iş aramayanların” sayısında olağanüstü bir iyileşme görüldüğüne dikkat çeken Öztrak, buna rağmen işgücüne katılım oranının hala pandemi öncesi dönemini yakalayamadığının altını çizdi. Öztrak, "Ağustosta işsizlik oranı 0,4 puan düşerek yüzde 9,6 olmuş. İstediği halde çalışamayan ve iş bulma ümidini yitirenleri de kapsayan geniş işsizlik ise ağustosta 2,6 puan düşerek yüzde 19,8 olmuş. Ağustosta sert düşüş, özellikle izaha muhtaç.”