Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükümeti hükümete geldiğinden bu yana birçok konuda "demokratikleşme" adımları attığını...

AYSEL KILIÇ

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükümeti hükümete geldiğinden bu yana birçok konuda "demokratikleşme" adımları attığını söylese de Türkiye'nin hapishaneler gerçeğine ilişkin durumu değiştiremedi. Aksine durum artık eskisinden de beter: AKP seçimleri kazanıp hükümete geldiğinde 70 bin civarında olan hapishanelerdeki tutuklu ve hükümlü sayısı artık 111 bine ulaşmış durumda.
Hapishanelerde yaşanmaya devam eden "anti-demokratik uygulamalar" ülkenin bu kanayan yarasını bir kez daha gözler önüne seriyor. 111 bin 964 tutuklu ve hükümlüyle son 40 yılın en kalabalık dönemini yaşayan hapishalerde onlarca insanın yaşam hakkı da gasp ediliyor. Kapasitesi 78 bin 318 kişiyle sınırlı olan Türkiye'deki 384 hapishanede bulunan tutuklu ve hükümlülerin sayısının 112 bine yaklaşmasına dair AKP'nin bu artışı duracağına dair hiçbir işaret de yok.

CUMHURİYET BÖYLESİNİ GÖRMEDİ
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, 3 Temmuz 2009 itibariyle, 384 hapishanede, 111 bin 964 tutuklu ve hükümlü bulunuyor. Tutuklu ve hükümlü sayısının yıllara göre dağılımının yapıldığı verilere göre; Türkiye, şu anda hapishane tarihinin en kalabalık dönemine tanıklık ediyor. Darbe dönemlerindeki oranları bile geride bırakan sayılar, gözleri Türkiye'deki "hukuk ve adalet" tartışmalarına çeviriyor.

HAPİSHANEDE NÜFUS PATLAMASI
Bakanlığın verilerine göre, hapishanelerdeki tutuklu ve hükümlülerin sayısı 2000'de 49 bin 512, 2001'de 55 bin 609, 2002'de 59 bin 187, 2003'de 64 bin 296, 2004'te 57 bin 930, 2005'te 55 bin 870, 2006'da 70 bin 477, 2007'de 90 bin 837 ve 2008'de 103 bin 235, 2009'un ilk 7 ayında ise bu rakam 111 bin 964'e çıkmış bulunuyor.

ÖLÜMÜ BEKLEYEN 20 İNSAN
Hapishanelerle ilgili olarak son ayların en çok tartışılan isimlerinden birisi 14 yıllık hapishane yaşamı sonunda damak kanserine yakalanan, yetkili savcı tarafından tahliyesine izin verilmediği için Adana Balçalı Devlet Hastanesi'ndeki tutuklu koğuşunda tutulan Güler Zere.
Güler Zere ile benzer durumda olan 20 tutuklu ve hükümlü daha çeşitli hapishane veya hastanelerin mahkum koğuşlarında ölüm sırasının kendilerine gelmesini zorunlu olarak bekliyor.
Hapishanelerdeki tutuklu ve hükümlü sayısı 112 bine yaklaşırken hak ihlallerine ilişkin şikayetlerde hız kesmeden artıyor. İleri düzeyde hasta olduğu halde tahliye edilemeyen 20 siyasi hükümlü ölüme karşı yaşam mücadelesi veriyor.
Onlarca tutuklunun ölümü karşısında sessiz kalan devlet yetkilileri yasalarla belirlenmiş tutuklu haklarını dahi uygulamıyor. Hasta tutukluların bir bir yaşamları ellerinden alınırken, yüzlerce tutuklu da tedavileri yapılmadığı için her gün biraz daha kötüleşiyor.
İnsan Hakları Derneği'nin (İHD) raporlarına göre, son iki yılda 40'tan fazla tutuklu ve hükümlü uygun koşullarda tedavi edilmedikleri için yaşamlarını kaybetti.

Hasta tutuklu ve hükümlülerin listesi...
HAK örgütlerinin raporlara yansıyan ağır hasta tutukluların isimleri ve sağlık durumları şöyle:
Güler Zere: Damak kanseri. Adana Balcalı Hastanesi'nin mahkûm hücresinde. Erol Zavar: Mesane kanseri. Sincan 1 No'lu F Tipi'nde. Samet Çelik: Kan kanseri. Kırıklar 2 No’lu F Tipi Hapishanesi'nde. Aynur Epli: Bağırsak kanseri. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde mahkum hücresinde. Gazi Dağ: Belden aşağısı felç. Antalya E Tipi'nde. Halil Güneş: Kemik kanseri. Diyarbakır D Tipi'nde. Hediye Açık: Ağır böbrek hastası. Gebze M Tipi'nde. İnayet Mete: Kalp hastası. İzzet Turan:  Mide ülseri, kemik erimesi, böbrek yetmezliği, bel fıtığı. Nizamettin Akar: Gırtlak kanseri. Ankara Numune Hastanesi mahkûm hücresinde. Remzi Aydın: Tekerlekli sandalyeye mahkum. İhtiyaçlarını karşılayamıyor. Yusuf Kaplan: 85 yaşında, vücudunun yüzde 79'u felçli. Kalp hastası, görme sorunu yaşıyor. Kemal Ertürk: Mide ve bağırsak hastası. Sincan 1 No'lu F Tipin'de. Latif Bodur: Akciğer kanseri. Midyat M Tipi. Veysi Özer: Kanser hastası. Diyarbakır D Tipi Hapishanesi'nde. İsmet Ayaz ve Nesimi Kalkan: Çölyak hastaları. Tek başına kendi ihtiyaçlarını karşılayamıyorlar. Aslan Karslı, Mehmet Ali Çelebi ve Mesut Deniz: Wernice Korsakof, ileri düzeyde şizofrenler.

***

Avrupa’daki en fazla mahkûm Türkiye’de
TÜRKİYE‘nin kanayan yaralarından biri olan hapishanelerdeki tutuklu ve hükümlü sayısı Avrupa ülkeleri arasında ilk sıraya oturdu.
2005-2007 arasında Türkiye’de hükümlü sayısının ciddi oranda artması dikkat çekti. Avrupa'da 2007'de sayıca en fazla tutuklu ve hükümlüye sahip ülkenin Türkiye olduğu açıklandı. Ancak nüfusa oranlı hesaplama yapıldığında Türkiye Avrupa’da 19'uncu.
Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu yaklaşık 600 milyonluk Avrupa bloğunun tutuklu ve hükümlü sayısı 700 bini aşarken, 300 milyon nüfuslu ABD'de bu sayının 2 milyon 300 binin üzerinde olması dikkat çekiyor.
2 YILDA BİRİNCİLİĞİ KAPTI
Avrupa İstatistik Dairesi Eurostat, Avrupa ülkelerinde tutuklu ve hükümlü sayısı hakkında 2005, 2006 ve 2007 yılı istatistiklerini geçtiğimiz haziranda yayımladı.
Veriler, 2007'de Avrupa'da sayıca en fazla tutuklu ve hükümlünün bulunduğu ülkenin Türkiye olduğunu gösteriyor. Eurostat 2007'de Türkiye'de 90 bin 730 tutuklu ve hükümlünün olduğunu belirtiyor. 2007 yılında bu sıralamada Türkiye'yi Polonya (90 bin 200), İngiltere (79 bin 730) ve Almanya (73 bin 320) izledi.
Nüfusa orantılı hesaplama yapıldığında ise 2005-2007 döneminde Avrupa'da, Türkiye, her 100 bin kişi için 102 tutukluyla Avrupa'da 19'uncu sırada bulunuyor.