Türkiye’nin Rus uçaklarını vurması NATO’dan geri tepti mi?

PATRICK COCKBURN

Türkiye Rus uçaklarını vurma konusunda oldukça istekli olmalı. Eğer olanları Türkiye’nin senaryosundan değerlendirsek bile Rus uçakları Türkiye hava sahasınının Suriye’ye uzanan kısmının sadece bir parçasını ihlal etmiş oluyor.

Peki Türkiye niye böyle bir şey yapsın? Muhtemelen Ankara, 30 Eylül’den beri Suriye’de hava saldırıları düzenleyen R us savaş uçaklarının rutin şekilde hava sahasını ihlal etmesine oldukça kızmış. Türkiye hükümeti ayrıca 2011’den beri sürdürdükleri Esad’dan kurtulma politikasının Rusya, ABD, Fransa ve İngiltere Suriye’deki askeri müdahalesinin artırdıkça Suriye’deki olaylar üstündeki etkisini giderek kaybettiğinin farkında.

550 mil uzunluğundaki Suriye-Kürt sınırındaki belli başlı olayların da rolü var. Türkiye bu yıl IŞİD kadar kötü teröristler olarak değerlendirdiği Suriyeli Kürtlerin sınırın yarısını ele geçirdiğini ve Fırat Nehri’nin batısına doğru hareket edeceğini gördü. Daha da yakın bir zamanda Rus hava saldırılarıyla desteklenen Suriye ordusu Rus uçaklarının vurulup pilotlarının öldürüldüğü sınırın diğer ucuna saldırıyordu.

NATO ülkeleri üye ülke olan Türkiye’ye retorik bir destek verecektir ancak birçoğu Putin’in Türkiye’yi terörist destekçesi olmakla suçladığı öfkeli açıklamalarını görmezden gelmeyecektir.

Türkiye’nin El Nusra gibi daha radikal grupların dahil olduğu Suriyeli muhalifleri üç yıldır desteklediği biliniyor. IŞİD ile ilişkileri ise belirsiz ve sürekli kanıtlarla desteklenerek IŞİD’in Türkiye üstünden petrol satmasına izin vermekle suçlanıyorlar.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 1 Kasım’daki seçimleri kazanmasıyla ülke içinde güçlü bir pozisyona sahip oldu. Ancak 2011 Ortadoğu’da güçlü bir Türkiye pozisyonu, desteklediği liderlerin ve hareketlerin (Mısır’da Mursi ve Suriye’deki muhalifler) birer birer yenilgiye uğramasıyla zayıfladı.

Aynı zamanda sınırlarına yakın iki güçlü komşu ülke olan Rusya ve İran’la arasındaki ilişkilerin kötüleşmesi Türkiye için zararlı oldu. NATO ülkeleri liderleri gelecekteki Türkiye-Rusya düşmanlığını engellemek isteyecekler; böylece IŞİD’e saldırmak ve Suriye savaşını bitirmek konusunda Rusya ile işbirliğine gidebilecekler.

counterpunch.org’dan çeviri Anıl Ersoy